Lubimy, kiedy po wejściu do naszego pojazdu czuć przyjemny zapach. Choć dla każdego będzie on inny, to jednak w większości aut znajdziemy odświeżacze powietrza w przeróżnej postaci - zawieszek na lusterko, woreczków, nakładek na kratki wentylacyjne. Kreatywność producentów nie zna granic, a takie zapachy, nie wiedzieć czemu, kierowcy traktują często jako ozdobę.
Więcej porad dla kierowców znajdziesz na stronie Gazeta.pl
Przyjemny zapach wewnątrz samochodu może przywoływać na myśl czystość, ale paradoksalnie, bardzo często jego funkcją jest przykrycie nieprzyjemnych zapachów, które powstają w wyniku palenia tytoniu czy nieutrzymywania czystości.
Jakie substancje odpowiadają za zapach?
Producenci pachnideł samochodowych nie mają obowiązku informować kupujących o składzie. Ciężko więc jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jakie substancje znajdują się w konkretnym odświeżaczu. Wiadomo natomiast, że są one wykonane głównie z lotnych związków organicznych (LZO), czyli syntetycznych substancji chemicznych, które są zdolne do unoszenia w powietrzu.
Szkodliwe substancje w odświeżaczach powietrza
Przeprowadzono wiele badań pod kątem składników środków czystości, kosmetyków i odświeżaczy powietrza. Komisja Europejska ds. zdrowia przeprowadziła badanie analizujące skład 74 odświeżaczy powietrza już w 2005 roku. Pomimo wykrycia obecności wielu szkodliwych substancji w niemal wszystkich produktach, producenci wciąż nie muszą informować o składzie odświeżaczy. Jakie substancje wykryto w badaniu?
- Benzen - jeden z najbardziej rozpowszechnionych związków organicznych. Jest otrzymywany z ropy naftowej i służy m.in. do produkcji tworzyw sztucznych, włókien syntetycznych, barwników, leków, detergentów i pestycydów. Wiele badań potwierdziło jego rakotwórczość. Benzen wchłania się głównie z dróg oddechowych. Zatrucie przy niewielkim narażeniu przebiega z bólami i zawrotami głowy, ogólnym osłabieniem, nudnościami i wymiotami.
- Formaldehyd - inaczej aldehyd mrówkowy jest stosowany do produkcji wielu barwników, żywic syntetycznych, farb, środków czyszczących. Łatwo wchłania się do organizmu drogą oddechową. Może powodować łzawienie oczu, zaczerwienienie spojówek, kaszel, ból głowy, uczucie duszności, kołatanie serca. W większych stężeniach jest silnie trujący.
- Styren - to związek organiczny wykorzystywany głównie do produkcji różnego rodzaju tworzyw sztucznych. W organizmie człowieka działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy oraz drażniąco na błony śluzowe. Opary styrenu w małych stężeniach mogą wywołać łzawienie oczu i metaliczny smak w ustach, w większych - ból i zaczerwienienie spojówek, a także kaszel, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, osłabienie i bóle głowy.
- Ftalany - to składniki głównie tworzyw sztucznych, mające za zadanie poprawić ich trwałość. Mają szkodliwy wpływ na układ hormonalny oraz nerwowy, a także sprzyjają rozwojowi nowotworów. Są zabronione w zabawkach i produktach dla dzieci.
Raport z badania możecie zobaczyć tutaj.
Skład sprawdzisz na karcie produktu
Wybierając zapach samochodowy w sklepie, nie dowiesz się o składzie z opakowania. Producenci i dostawcy niektórych produktów muszą jednak przygotować kartę produktu według ściśle określonego wzoru, na której wymienione zostaną wszystkie substancje chemiczne wykorzystane do produkcji. Wiele takich kart można znaleźć w internecie. Znajdziemy w nich również informacje o zagrożeniach związanych z poszczególnymi składnikami.
Na kartach większość zapachów do samochodu znajdziemy informacje o tym, że produkt:
- Może wywołać podrażnienie lub objawy przypominające astmę
- Może powodować podrażnienie lub objawy typu alergicznego
- Jest toksyczny dla organizmów wodnych, może powodować długotrwałe odwracalne zmiany w środowisku wodnym
Dodatkowo przy poszczególnych składnikach widnieją informacji o szkodliwości danych substancji przy wdychaniu czy kontakcie ze skórą.
Czy zapachy samochodowe są faktycznie trujące?
Choć mogą zawierać trujące i szkodliwe substancje, to ich zawartość jest niewielka. Ciężko raczej w tym przypadku mówić o ostrych zatruciach, choć wiele osób skarży się na mdłości i bóle głowy spowodowane silnymi zapachami wewnątrz auta. Warto jednak pamiętać, że kabina samochodu jest niewielkich rozmiarów, więc substancje pochodzące z odświeżacza są w stanie szybko wypełnić całą jej objętość. Co więcej, część z nas spędza w samochodzie dużo czasu, a więc jest bardziej narażona na oddziaływanie tych związków.
Jaka jest alternatywa?
Przede wszystkim odpowiednie dbanie o czystość wewnątrz pojazdu. Zapachy samochodowe są często stosowane po to, aby ukryć nieprzyjemny zapach. Lepiej więc jest pozbyć się jego źródła. Lepszą alternatywą będą także zapachy samochodowe, które wykorzystują naturalne olejki eteryczne.
