Czy faktycznie autobus jest na drodze pojazdem uprzywilejowanym? Z pewnością wokół takiego stwierdzenia narosło wiele nieścisłości i nieporozumień. Warto więc wrócić do odpowiednich przepisów ''Prawa o ruchu drogowym''. W szczególności chodzi o następujące ustalenia:
Art. 18. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do oznaczonego przystanku autobusowego (trolejbusowego) na obszarze zabudowanym, jest obowiązany zmniejszyć prędkość, a w razie potrzeby zatrzymać się, aby umożliwić kierującemu autobusem (trolejbusem) włączenie się do ruchu, jeżeli kierujący takim pojazdem sygnalizuje kierunkowskazem zamiar zmiany pasa ruchu lub wjechania z zatoki na jezdnię.
2. Kierujący autobusem (trolejbusem), o którym mowa w ust. 1, może wjechać na sąsiedni pas ruchu lub na jezdnię dopiero po upewnieniu się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.
W związku z brzmieniem przepisów prawnych należy zwrócić uwagę na kilka elementów. Niewątpliwie autobus nie jest pojazdem bezwzględnie uprzywilejowanym i należy się tutaj ściśle trzymać właśnie obowiązującego prawa.
Jak ustępować pierwszeństwa autobusowi wyjeżdżającemu z zatoki? Czy jest to konieczne? Przede wszystkim nigdzie nie zostało wprost wyrażone to, że kierujący pojazdem jest zobowiązany do ustąpienia miejsca autobusowi przy zbliżaniu się do przystanku. Powszechnie istnieje jednak takie domniemanie. Z czym jest związane? Chodzi o konieczność umożliwienia kierowcy autobusu włączenia się do ruchu drogowego lub zmianę pasa ruchu.
Różnica pomiędzy ustępowaniem pierwszeństwa a umożliwieniem włączenia się do ruchu jest jednak znaczna. Gdyby kierowca autobusu miał pierwszeństwo, to istnienie Art.18.2. byłoby niepotrzebne. Brzmi on:
Kierujący autobusem (trolejbusem), o którym mowa w ust. 1, może wjechać na sąsiedni pas ruchu lub na jezdnię dopiero po upewnieniu się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Kwestia umożliwienia włączenia się do ruchu autobusowi wymaga zachowania ostrożności zarówno jego kierowcy, jak i kierujących pojazdami zbliżającymi się do przystanku. W tym przypadku:
Warto jeszcze dodać, że ostatnia sytuacja może mieć miejsce w pewnych szczególnych warunkach. Przede wszystkim chodzi o teren zabudowany. Autobus zaś musi być wyraźnie oznakowany i sygnalizować chęć włączenia się do ruchu. Także przystanek musi być oznaczony w wyraźny sposób tak, aby nie było wątpliwości co do jego charakteru.
Nieco inaczej rzecz ma się z autobusem szkolnym. Przede wszystkim musi on zostać wyraźnie oznaczony z przodu i tyłu. Niezbędne jest wizualne zaznaczenie tego, że służy do przewozu grup dzieci i młodzieży np. do szkoły. W przypadku takiego pojazdu obowiązuje nakaz umożliwienia mu włączenia się do ruchu na podobnych zasadach, jak te opisywane wyżej. Podstawową różnicą jest jednak to, że musi być przestrzegany także poza terenem zabudowanym.
Zobacz też: Kiedy można zawracać na skrzyżowaniu? Wyjaśniamy kilka częstych sytuacji