Kolejne porady z zakresu prawa o ruchu drogowym znajdziesz również w serwisie Gazeta.pl.
Na samym początku tego materiału musimy obalić pewien mit. Pojawienie się oznakowanego radiowozu policji, samochodu pogotowia ratowniczego czy straży pożarnej jeszcze nie oznacza, że kierowca ma do czynienia z pojazdem uprzywilejowanym. Uprzywilejowany równie dobrze może być bowiem nieoznakowany radiowóz policyjny. Wcześniej musi jednak spełnić trzy wymogi ustawowe.
Co to jest pojazd uprzywilejowany? Definicja prawna
Definicję pojazdu uprzywilejowanego wyraźnie wskazuje art. 2 pkt 38 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Aby samochód mógł uzyskać taki status na drodze, musi:
- wysyłać sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych,
- jednocześnie musi wysyłać sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie,
- a to tego powinien poruszać się z włączonymi światłami mijania lub drogowymi.
Uprzywilejowanie nie ma nic wspólnego z oznakowaniem pojazdów jako pojazdów policji, straży pożarnej czy pogotowia. Oznakowanie ma stanowić jedynie informację dla kierowcy.
Kolumna pojazdów uprzywilejowanych. Definicja numer 2
Wiemy już czym jest pojazd uprzywilejowany. Warto zatem wspomnieć o jeszcze jednym zjawisku opisywanym przez Prawo o ruchu drogowym. Mowa o kolumnie pojazdów uprzywilejowanych. To pojęcie szczególnie często wykorzystywane przez transporty medyczne, służbę więzienną czy chociażby organy państwa, a konkretnie Służbę Ochrony Państwa. Kolumna pojazdów uprzywilejowanych składa się z szeregu aut. Na jej początku i końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego.
Czy pojazd uprzywilejowany ma pierwszeństwo? Trochę tak.
No dobrze, a jak powinien się zachować kierowca widząc na drodze pojazd uprzywilejowany lub kolumnę pojazdów uprzywilejowanych? Tą kwestię rozstrzyga art. 9 ustawy Prawo o ruchu drogowym. W jego głos "uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani ułatwić przejazd pojazdu uprzywilejowanego, w szczególności przez niezwłoczne usunięcie się z jego drogi, a w razie potrzeby zatrzymanie się."
Warto pamiętać o tym, że ułatwienie przejazdu nie oznacza jeszcze, że pojazd uprzywilejowany otrzymuje pierwszeństwo zawsze i wszędzie. Gdy np. wjeżdża na skrzyżowanie z kierunku, dla którego nadawany jest sygnał czerwony, pierwszeństwo staje się warunkowe. Pojazd uprzywilejowany pojedzie jako pierwszy tylko wtedy, gdy auta jadące po drodze z sygnałem zielonym pierwszeństwa ustąpią.
Czy można wyprzedzać pojazd uprzywilejowany? To zależy.
Co ważne, pojazdu uprzywilejowanego nie można też wyprzedzać w terenie zabudowanym. Możliwość taka pojawia się dopiero poza miastem. W tym punkcie warto jednak zrobić obostrzenie dodatkowe. W sytuacji, w której kierowca napotka na drodze nie pojazd uprzywilejowany, a kolumnę pojazdów uprzywilejowanych, poza terenem zabudowanym musi wyprzedzić całą kolumnę – nie może wjeżdżać między poszczególne pojazdy.
Do 2,5 tys. zł mandatu. Pojazd uprzywilejowany to drogowa szycha!
Zasady dotyczące ruchu pojazdów uprzywilejowanych są kluczowe. Pojazdy takie biorą bowiem udział często w akcji związanej z ratowaniem życia, zdrowia ludzkiego lub mienia albo koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa lub porządku publicznego. Właśnie dlatego nierespektowanie uprawnień pojazdów uprzywilejowanych zostało obwarowane surową karą w nowym taryfikatorze mandatów. Przykład? Naruszenie przez kierującego pojazdem zakazu korzystania z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego utworzonej przez kierujących innymi pojazdami może oznaczać grzywnę wynoszącą od 500 do 2500 zł.
Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym oznacza z kolei mandat wynoszący od 1 tys. do 2 tys. zł i 3 pkt karne (od września 2022 r. 6 pkt karnych).
