"Drogowi bandyci" kontra "święte krowy". Kierowcy i piesi inaczej widzą tę samą rzeczywistość | Raport Moto.pl

Piotr Kozłowski
To, co dla kierowców jest białe, dla pieszych jest czarne. I odwrotnie. Na polskich drogach brakuje nie tylko kultury, ale i zrozumienia. Badanie przeprowadzone przez Moto.pl pokazuje, jak odmiennie piesi i kierowcy postrzegają drogową rzeczywistość.

Raport Moto.pl to cyklicznie publikowane raporty przygotowywane przez redakcję Moto.pl. Raporty bazują na badaniach realizowanych wspólnie z profesjonalnymi firmami badawczymi. Wyniki są reprezentatywne dla całej populacji dorosłych Polaków. Raporty Moto.pl dotyczą najważniejszych zagadnień związanych z bezpieczeństwem na drogach, kwestiach istotnych dla kierowców oraz innych uczestników ruchu drogowego. Publikowane są raz w miesiącu. Wszystkie raporty oraz publikacje bazujące na wynikach naszych badań można znaleźć tu: Raporty Moto.pl.

Od 1 czerwca 2021 r. piesi mają pierwszeństwo przed samochodem już wtedy, gdy wchodzą na pasy. Do tej pory pierwszeństwo przysługiwało tym, którzy na pasach się znaleźli. To wręcz rewolucyjna zmiana, o której na tydzień przed jej wprowadzeniem nie słyszało aż 4 na 10 Polaków (pisaliśmy o tym tutaj: 4 na 10 Polaków nie wie nic o przepisach, które wchodzą w życie. Skąd mają wiedzieć, skoro państwo milczy?). Co o nowych przepisach sądzą Polacy? Jak ich zdaniem powinna wyglądać kwestia pierwszeństwa pieszych na pasach? Na te i inne pytania odpowiada badanie przeprowadzone przez Moto.pl.

Zobacz wideo Zbadaliśmy też branżę moto od środka. Pandemia zmieniła ją nie do poznania

Kto odpowiada za wypadki w Polsce?

Zdaniem co trzeciego Polaka (31 proc.) wypadki, w których biorą udział piesi, najczęściej powodują sami piesi. Kierowców obwinia za nie niewiele mniejszy odsetek respondentów (29 proc.). 40 proc. ankietowanych nie potrafi rozstrzygnąć tego sporu (zaznaczyło odpowiedź "trudno powiedzieć"). Kiedy zagłębimy się w wyniki badania przeprowadzonego przez Moto.pl, dostrzeżemy wyraźne różnice w odpowiedziach pomiędzy kierowcami a pieszymi.

Jedynie 17 proc. pieszych uważa, że za wypadki odpowiadają piesi. 34 proc. uważa, że są one powodowane przez kierowców. Ci jednak mają na ten temat inne zdanie. 38 proc. z nich uważa, że to piesi odpowiadają za wypadki. Tylko co czwarty (26 proc.) jest zdania, że wina leży po stronie kierowców. Obie grupy inaczej postrzegają tę samą drogową rzeczywistość i zrzucają na siebie nawzajem odpowiedzialność za opłakany stan bezpieczeństwa i kultury na polskich drogach.

Kierowcy ustępują pieszym często, bardzo często lub zawsze

W kontrze do policyjnych statystyk dotyczących wypadków i codziennie obserwowanych obrazków z polskich ulic stoją deklaracje kierowców na temat przepuszczania pieszych na przejściach. Na pytanie "Jak często jadąc autem jako kierowca, przepuszczasz pieszych stojących przed pasami i czekających na dogodny moment do przejścia?" kierowcy odpowiadają:

  • nigdy - 1 proc.,
  • rzadko - 5 proc.,
  • często - 35 proc.,
  • bardzo często - 31 proc.,
  • zawsze - 28 proc.

Warto zwrócić uwagę na bardzo duże różnice w odpowiedziach wśród kierowców regularnych oraz sporadycznych. Można z nich wysnuć wniosek, że im rzadziej siadamy za kierownicę, tym jesteśmy mniej uprzejmi.

embed

Deklaracje kierowców nieco odbiegają od obrazu, jaki przedstawiają opinie pieszych.

8 na 10 Polaków o krok od tragedii na pasach

W przeprowadzonym przez redakcję Moto.pl badaniu zapytano Polaków, czy kiedykolwiek zdarzyło im się, że przechodząc przez pasy, musieli zatrzymać się i przepuścić auto, bo inaczej mogłoby ich ono potrącić. Innymi słowy, ilu Polaków od wypadku na pasach uchroniła wyłącznie chłodna ocena sytuacji i szybka reakcja. Aż 83 proc. ankietowanych przyznało, że przynajmniej raz znalazło się w takiej sytuacji. Co ważne, różnice w odpowiedziach wśród kierowców i nie-kierowców mieszczą się w granicach błędu statystycznego. Innymi słowy, nie tylko piesi przyznają, że znaleźli się kiedyś w takiej sytuacji. Kierowcy też.

embed

Z powyższych danych jasno wynika, że zdecydowana większość pieszych w Polsce doświadczyła wymuszenia pierwszeństwa na pasach przez kierowcę. Ale czy również pieszym nie zdarza to wykroczenie? Warto przypominać, że znowelizowane przepisy dotyczące pierwszeństwa pieszych na przejściach wciąż kategorycznie zabraniają im wchodzenia na zebrę, jeśli sprowokuje to zbliżające się auta do nagłego, niebezpiecznego hamowania. Zupełnie inną sprawą jest to, że kierowca zbliżając się do przejścia, powinien zwolnić na tyle, by do nagłego hamowania nie doszło. A zdarzyło się to przynajmniej raz zdecydowanej większości kierowców.

Na pytanie "Czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się ostro (awaryjnie) hamować przed pasami, bo pieszy nagle wszedł (wtargnął) na jezdnię i wymusił pierwszeństwo?" aż 7 na 10 (70 proc.) kierowców odpowiedziało, że tak. Oczywiście trudno jest powiedzieć, ilu z nich tak naprawdę doświadczyło wymuszenia pierwszeństwa przez pieszego - to badanie deklaratywne. Faktem jest jednak to, że aż 70 proc. polskich kierowców przynajmniej raz musiało z jakiegoś powodu awaryjnie hamować przed przejściem dla pieszych.

embed

Piesi na przejściach. Mają za dużo czy za mało przywilejów?

Czy zdaniem Polaków piesi mają zbyt wiele przywilejów? A może powinni być jeszcze silniej chronieni przez prawo? Na pytanie "Z którą opinią na temat pieszych w Polsce zgadzasz się najbardziej?" prawie połowa ankietowanych (48 proc.) odpowiedziała, że piesi nie mają ani za dużo, ani za mało przywilejów i że ówczesne prawo (dające pierwszeństwo pieszemu znajdującemu się na pasach) jest w sam raz. 28 proc. uważało, że ówczesne prawo niedostatecznie chroniło pieszych, a aż 24 proc., że piesi mają zbyt wiele przywilejów i są jak święte krowy.

embed

Warto zwrócić uwagę na duże różnice w odpowiedziach w poszczególnych grupach ankietowanych. Jeśli całą ogólnopolską próbę z badania (N=1088 osób) podzielimy na tych, którzy są kierowcami oraz tych, którzy nimi nie są, zauważymy spore różnice w odpowiedziach. Prawie co trzeci kierowca (30 proc.), który regularnie jeździ samochodem, jest zdania, że piesi mają za dużo przywilejów - są jak święte krowy. Tego samego zdania jest 13 proc. badanych, którzy nie są kierowcami. Jednocześnie aż 40 proc. nie-kierowców uważa, że prawo niedostatecznie chroni pieszych, z czym zgadza się tylko co piąty kierowca (22 proc.).

Kiedy pieszy powinien mieć pierwszeństwo

Zestawiwszy powyższe wyniki z odpowiedziami na inne pytanie, można dojść do wniosku, że znajomość przepisów dotyczących pierwszeństwa pieszych na przejściach nie jest zbyt wysoka. Skąd taki wniosek? Prawie połowa badanych (48 proc.) na pytanie dotyczące sytuacji pieszych w Polsce odpowiada, że obecne przepisy (obowiązujące przed pierwszym czerwca) są w sam raz. Tymczasem na pytanie "Która zasada dotycząca przejść dla pieszych (pasów) jest według Ciebie najlepsza i powinna obowiązywać w Polsce?" tylko 17 proc. odpowiada, że "Pieszy powinien mieć pierwszeństwo przed samochodem, dopiero gdy znajduje się na pasach", co było zgodne z przepisami obowiązującymi w dniach przeprowadzania badania. Co ciekawe, najczęściej wskazywaną odpowiedzią (37 proc.) jest "Pieszy powinien mieć pierwszeństwo przed samochodem, gdy zaczyna wchodzić na pasy". Taki przywilej zyskał po 1 czerwca.

embed

W powyższych odpowiedziach warto zwrócić szczególną uwagę na kilka faktów.

  • Obecnie obowiązujące przepisy dotyczące pierwszeństwa pieszych na przejściach mają największy odsetek zwolenników spośród wszystkich odpowiedzi.
  • Dokładnie taki sam odsetek badanych (37 proc.) jest zwolennikami jeszcze większej ochrony pieszych: 25 proc. chciałoby pierwszeństwa w momencie zbliżania się do przejścia (jest spora różnica między wchodzeniem na przejście a zbliżaniem się do niego, o czym pisaliśmy w tym artykule: Kiedy pieszy jest wchodzący? Prawdziwy ekspert wyjaśnia nowe prawo ekspertom z internetu), a 12 proc. jest zwolennikami bezwzględnego pierwszeństwa pieszych.
  • Niespełna co dziesiąty Polak (9 proc.) uważa, że pieszy w ogóle nie powinien mieć pierwszeństwa przed samochodem - bez względu na miejsce i okoliczności. To najrzadziej wskazywana odpowiedź, choć odsetek jej zwolenników i tak jest zaskakująco wysoki.

Badanie zostało zrealizowane na zlecenie serwisu Moto.pl przez Ogólnopolski Panel Badawczy Ariadna, na ogólnopolskiej próbie N=1088 osób. Kwoty dobrano według reprezentacji w populacji dorosłych Polaków dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji badania: 21-24 maja 2021 r.

Więcej o: