Rząd planuje jedną z największych kampanii w historii Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego - pisaliśmy na Moto.pl w połowie kwietnia, już wówczas z ograniczonym optymizmem. Dlaczego? Bo czasu do 1 czerwca, czyli do dnia wejścia w życie nowych przepisów, było niewiele, a zmiany są niezwykle istotne. Wprowadzają:
- pierwszeństwo dla pieszych wchodzących na przejście (do 1 czerwca 2021 r. pieszy ma pierwszeństwo znajdując się na przejściu),
- zakaz korzystania z telefonów na przejściach dla pieszych,
- ujednoliconą wartość limitu prędkości w terenie zabudowanym (50 km/h), bez względu na porę dnia (do 1 czerwca 2021 r. w godzinach 23:00-5:00 limit wzrastał z 50 km/h do 60 km/h),
- nakaz utrzymywania bezpiecznej odległości pomiędzy pojazdami poza terenem zabudowanym, czyli zakaz jazdy na zderzaku.
Kampania przespana, a prawie 40 proc. Polaków nie słyszało o nowych przepisach
Do chwili powstania tego artykułu zapowiadana kampania informacyjna nie wystartowała. Opublikowano jedynie krótkie zapowiedzi spotów, które pojawią się w telewizji. Kiedy? To wciąż pozostaje tajemnicą, choć wiadomo, że stanie się to za późno. Dwa tygodnie temu pytaliśmy Ministerstwo Infrastruktury, na jakim etapie znajduje się realizacja kampanii. Do dziś na redakcyjną skrzynkę nie wpłynęła odpowiedź w tej sprawie. Może MI sądzi, że stan wiedzy Polaków na temat nowych przepisów jest wystarczający i z kampanią nie trzeba było się spieszyć? Sprawdziliśmy to.
Z badania przeprowadzonego na zlecenie Moto.pl na Ogólnopolskim Panelu Badawczym Ariadna wynika, że 4 na 10 Polaków (37 proc.) nie słyszało o nowych przepisach. Jeśli badanych podzielimy ze względu na wiek, to grupą, która o nowych przepisach wie najmniej, są ludzie młodzi w wieku 18-24 lata. Spośród nich tylko co druga osoba (48 proc.) wie o nowych przepisach dotyczących pieszych.
Najlepiej prezentuje się stan wiedzy kierowców. W grupie badanych, która raz w miesiącu lub częściej prowadzi samochód, odsetek osób, które słyszały o nowych przepisach, wynosi 72 proc. Wciąż jednak co czwarty kierowca (28 proc.) nic o nich nie wie. Wśród pieszych (osoby, które w ogóle nie jeżdżą autem jako kierowca) jest znacznie gorzej. Co drugi (52 proc.) nie wie, że od 1 czerwca 2021 r. będzie miał pierwszeństwo, gdy zacznie wchodzić na przejście. Czy zatem kampania informacyjna powinna wystartować przed dniem wejścia w życie nowych przepisów?
Pierwszeństwo dla pieszych wchodzących na przejście to nie bezwzględne pierwszeństwo
Jednym z najbardziej niebezpiecznych błędów interpretacyjnych nowych przepisów jest stawianie znaku równości pomiędzy pierwszeństwem pieszych wchodzących na przejście a bezwzględnym pierwszeństwem pieszych. W polskich przepisach nie ma i nie będzie mowy o bezwzględnym pierwszeństwie pieszych. Powtarzając to kłamstwo sprawiamy, że w głowach pieszych pojawia się przeświadczenie o tym, że na drogach nie mają żadnych obowiązków. A to kompletna bzdura, bo na przejściach i przed przejściami dla pieszych mają dokładnie takie same obowiązki jak kierowcy.
Art. 13 ustawy Prawo o ruchu drogowym już dziś mówi: pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność (...). 1 czerwca zostanie zmieniony na: pieszy wchodzący na jezdnię lub torowisko albo przechodzący przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany zachować szczególną ostrożność. Na dodatek w art. 14 pojawi się pkt 8, który mówi: pieszemu zabrania się korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych. Zatem przepisy wchodzące w życie 1 czerwca nakładają na pieszych dodatkowy zakaz, który ma zwiększyć ich skupienie przed przejściem dla pieszych. Nie ma mowy o bezwzględnym pierwszeństwie.
Nowe przepisy bardzo dokładnie opisaliśmy w poniższym tekście.
Jak podejść do nowych przepisów
W debacie na temat pieszych kierowcy często zapominają, że też bywają pieszymi, że nie zawsze obserwują świat zza stalowej ściany, jaką jest karoseria ich samochodu. Nie potrzebujemy emocji i podziałów tylko zrozumienia, że kierowcy i piesi tworzą jeden, wspólny organizm o nazwie ruch drogowy. Dlatego warto pamiętać o kilku zachowaniach, które ułatwią nam wszystkim wspólne funkcjonowanie.
Do kierowców:
- Zawsze zwalniaj przed przejściem dla pieszych i obserwuj jego okolice. Nie musisz czytać w myślach pieszemu. Po prostu bądź gotowy, by ustąpić mu pierwszeństwa, jeśli zajdzie taka potrzeba. Zawsze.
- Traktuj przejścia dla pieszych i ich okolice jak drogi z pierwszeństwem przejazdu. Kiedy znajdujesz się na drodze podporządkowanej, ustępujesz pierwszeństwa nie tylko tym samochodom, które już znajdują się na skrzyżowaniu, ale również tym, które się do niego zbliżają i mają przed tobą pierwszeństwo. Tak samo traktuj przejścia dla pieszych i samych pieszych.
Do pieszych:
- Nie stój w bezpośrednim otoczeniu przejść dla pieszych, jeśli nie zamierzasz przez nie przejść. Wprowadzasz niepotrzebną niepewność wśród kierowców.
- Nie wchodź na przejście, jeśli widzisz pędzący samochód. Nawet jeśli jego kierowca cię zauważy, może nie zdążyć wyhamować. Na drodze nie chodzi o to, by za wszelką cenę korzystać z przysługującego nam pierwszeństwa. Chodzi o bezpieczne dotarcie do celu.
- Jeśli chcesz przejść przez przejście, staraj się nawiązać kontakt wzrokowy z kierowcą. Będziesz mieć pewność, że cię widzi i dobrze odczytuje twoje zamiary.
- Nie bierz za pewnik tego, że jeśli jeden kierowca zatrzymał się, by ustąpić ci pierwszeństwa, drugi zrobi to samo. Jeśli droga, przez którą przechodzisz, ma więcej niż jeden pas, upewnij się, że kierowcy stojący na wszystkich pasach zatrzymali się przed przejściem.
- Jeśli coś ogranicza ci widoczność na przejściu dla pieszych to zakładaj, że po niewidocznym dla ciebie fragmencie drogi pędzi kierowca, który cię nie widzi. Zawsze stosuj zasadę ograniczonego zaufania.
