Kiedy policja może zatrzymać kierowcę do kontroli? Tak naprawdę, kiedy tylko chce. Kierowcy zatrzymywani są do kontroli nie tylko po popełnieniu jakiegoś wykroczenia, ale też prewencyjnie, a czasem nawet bez konkretnego powodu. Brzmi groźnie, ale to wcale nie jest pozbawione sensu ani wymierzone w kierujących. Dzięki temu policja może np. prowadzić akcje wymierzone w pijanych kierowców. Jeśli ktoś nie łamie przepisów, to nie musi się niczym przejmować.
Artykuł 129. ustawy Prawo o ruchu drogowym mówi, że podstawę do zatrzymania pojazdu i przeprowadzenia kontroli stanowi: "czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowanie ruchem i jego kontrolowanie należą do zadań Policji. 2. Policjant, w związku z wykonywaniem czynności określonych w ust. 1, jest uprawniony do: 1) legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi lub używania pojazdu".
Policjant w mundurze ma największe uprawnienia. Może dokonywać kontroli niezależnie od pory dnia i miejsca. Co ciekawe, jego radiowóz nie musi być specjalnie oznakowany. Na widok umundurowanego policjanta, która chce, żebyście się zatrzymali, trzeba zareagować nieważne czy jesteście w terenie zabudowanym, czy nie. Pamiętajcie, że o ile nie popełniliście żadnego wykroczenia, to kontrola policyjna trwa zwykle chwilę. Nie ma co się denerwować i być niemiłym.
Jak policjant powinien zatrzymać kierowcę? Tutaj nie ma konkretnego przepisu. Prawo mówi, że funkcjonariusz w mundurze powinien się przedstawić – podać imię i nazwisko oraz stopień służbowy, wskazać nazwę jednostki, dla której pracuje oraz podstawę prawną zatrzymania.
Rozpoznanie intencji policjanta nie powinno być trudne. Jeśli umundurowany policjant na was macha ręką, tarczą, lizakiem albo latarką z czerwonym światłem, to raczej jasny sygnał.
Nieumundurowany policjant również może zatrzymywać i kontrolować kierowców, ale nie wszędzie. Polskie prawo zezwala mu na zatrzymywanie kierowców tylko w terenie zabudowanym. Ma wtedy takie same obowiązki jak policjant w mundurze. Musi podać imię, nazwisko, stopień, nazwę jednostki, a także, co w tej sytuacji oczywiste, pokazać legitymację służbową, żeby udowodnić, że rzeczywiście jest policjantem.
Poza terenem zabudowanym, a więc za znakiem D-43 (przekreślony biały znak z czarnymi zabudowaniami) nieumundurowany policjant nie może zatrzymywać kierowców ani prowadzić kontroli. Dlatego w nieoznakowanych radiowozach policjanci jeżdżą w mundurach. Co robić, jeśli i tak zostaniecie zatrzymani przez nieumundurowanego policjanta za znakiem D-43? Najlepiej zadzwonić od razu pod numer 112 i upewnić się, że to prawdziwy funkcjonariusz. Możliwe, że policja prowadzi jakąś akcję i to dlatego doszło do zatrzymania mimo braku munduru.
Ważne, żeby pamiętać, że nieumundurowany policjant nie może was zatrzymać poza terenem zabudowanym. Jeśli zdarzy się wam sytuacja, że ktoś w cywilu będzie na was machał np. policyjnym lizakiem, to możecie to po prostu zignorować. Na pustej drodze mogą się czaić złodzieje i liczyć, że ktoś się zatrzyma zestresowany, że to policja. Dlatego zawsze w takiej sytuacji zadzwońcie na 112.