Już niedługo w Polsce powrócą Strefy Czystego Transportu (SCT). Pierwszą zapowiedzianą jest krakowska Strefa. Następnie mają pojawić się w Warszawie oraz we Wrocławiu. To jednak dopiero początek zmian w polskich miastach. Wynika to choćby ze zmian w ustawie o Elektromobilności i Paliwach Alternatywnych. Zgodnie z jej ostatnim brzmieniem, SCT mogą powstawać w każdej gminie, a nie jak było wcześniej w tylko tych o liczbie mieszkańców przekraczających 100 tysięcy. W efekcie jest dość duża swoboda w ich tworzeniu oraz wytycznych co do zasad wjazdu.
O zmieniającej się motoryzacji więcej przeczytasz na stronie głównej gazety.pl.
Nie oznacza to jednak, że już teraz pojazdy konwencjonalne do niej nie wjadą. Grunt to odpowiedzialne wdrożenie Stref Czystego Transportu. Przekonali się o tym Samorządowcy z Miasta Stołecznego Warszawy, Urzędu Miasta Łodzi, Unii Metropolii Polskich, Urzędu Miasta Wrocław, Urzędu Miejskiego w Zabrzu, Urzędu Miejskiego w Gdańsku, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Krakowa, którzy wzięli udział w wyjeździe studyjnym zorganizowanym przez Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych.
W jego trakcie odwiedzili oni takie miasta jak: Berlin (Niemcy), Antwerpię (Belgia), Rotterdam oraz Eindhoven (Holandia). Nie są to przypadkowe lokalizacje, ponieważ to właśnie tam z powodzeniem funkcjonują Strefy (są one nazywane Low Emissions Zone – czyli Strefy Niskiej Emisji). W ramach spotkań z przedstawicielami miast mogli zapoznać się z założeniami, które przyjęto przy konstruowaniu stref, lokalnymi uwarunkowaniami, procesem wdrożeniowym i ewaluacją projektów.
Przykładem może być najbliższa od naszego kraju Strefa w Berlinie. Została ona wprowadzona z początkiem 2008 r. od tego czasu przyczyniła się do obniżenia emisji cząstek stałych z pojazdów o 50 procent (173 tony w skali roku), a tlenków azotu o 20 procent (1500 ton/rok). Ponadto, dzięki niej zmniejszono o 70 procent liczbę rejestracji aut osobowych, które nie spełniały normy emisji spalin Euro 2, a ciężarowych o 55 procent.
Innym przykładem jest Strefa w Rotterdamie, funkcjonująca od 2016 r. W tym przypadku jej wdrożenie – działająca na zupełnie innych zasadach niż Berlińska (zamiast naklejek umożliwiających wjazd do Strefy jest specjalnie zbudowany system monitoringu). Skutki jej wprowadzenia wpłynęły na zmniejszenie emisji PM z transportu o 20-30 procent.
Jeszcze innym przykładem jest Londynie (Wielka Brytania), gdzie zauważalnie zredukowało także emisję dwutlenku azotu o 32 mikrogramy na metr sześcienny oraz tlenków azotu o 31 procent.
Przekazany podczas wyjazdu ogrom wiedzy i doświadczeń z innych miast pomoże nam w przyszłości przy tworzeniu Strefy Czystego Transportu. Dzięki niemu łatwiej będzie nam dostosować zasady jej organizacji i funkcjonowania. Różnorodność poznanych przez nas stref pozwoli każdemu uczestnikowi na dopasowanie ich do własnych potrzeb. Jak widać na naszym przykładzie, podróż samochodami elektrycznymi jest możliwa, choć wymaga dobrego rozplanowania trasy. Sieć ładowarek jest już jednak tak rozbudowana, że dla nie stanowi to większego kłopotu
- komentuje Agnieszka Duda, Zastępca Naczelnika Urzędu w Zabrzu.
Wymienione przykłady jasno pokazują, że już teraz – czyli w momencie, kiedy najnowsze pojazdy spalinowe (Diesla oraz benzyny od Euro 3) dopuszczone są do wjazdu do Strefy – uzyskuje się wymierne korzyści. Jednak celem w większości miast jest dążenie do neutralności emisyjnej. Z tego względu Strefy na terenie Europy mają progresywny charakter. Takim przykładem jest Antwerpia czy Londyn. To właśnie w tych miastach zapowiedziano wprowadzanie ich zeroemisyjnych wariantów.
Wstępne założenia ze strony m.in. Krakowa czy Warszawy już teraz zakładają, że wraz z biegiem lat SCT będą o wiele bardziej restrykcyjne uwzględniając nawet dopuszczenie nieodpłatnego lub wyłącznego wjazdu tylko dla zeroemisyjnych pojazdów. O zaletach takich konstrukcji przekonali się Samorządowcy, którzy wybrali się zdobywać wiedzę o zachodnich Strefach.
Ich podróż odbyła się pojazdami elektrycznymi takimi jak: Ford Mustang Mach-E, Mercedes-Benz EQV, Mercedes C300e, Jaguar I-Pace, Kia EV6 oraz Hyundai IONIQ 5, które pokonały po 3 tysiące kilometrów. Doświadczenia w tym zakresie pozwoliły na stwierdzenie, że elektromobilność już teraz jest bezproblemowa do wdrożenia i co ważne pozwala na swobodę podróżowania.
Podróż elektrycznym samochodem osobowym po Europie jest jak najbardziej możliwa dzięki wystarczającej sieci ładowarek, a także dużemu komfortowi samych pojazdów. Dla mnie istotna jest też minimalny poziom emisji hałasu, a również świadomość, że jazda samochodem elektrycznym nie przyczynia się do niskiej emisji komunikacyjnej
– powiedziała Blanka Romanowska, Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Temat Stref Czystego Transportu oraz dążenia do zeroemisyjności jest nad wyraz ważny, zwłaszcza w kontekście prac legislacyjnych na szczeblu unijnym, pod kątem zakazu sprzedaży nowych aut spalinowych od 2035 roku. Biorąc pod uwagę, że to rozporządzenie wejdzie w życie – a wszystko na to wskazuje – już za 13 lat będziemy musieli być gotowi na zupełnie nowe czasy. Z tego względu Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych poświęci dużo czasu na debaty, rozmowy, spotkania i warsztaty podczas trzeciej edycji Kongresu
Nowej Mobilności, który odbędzie się w dniach 12-14 września w łódzkim EC1. To właśnie podczas tego wydarzenia, w ramach Debaty Prezydenckiej „Koalicja Miast na rzecz rozwoju Stref Czystego Transportu", w której udział zapowiedzieli włodarze największych samorządów w Polsce, zostanie poruszona tematyka Stref. Ponadto w dedykowanych warsztatach („Modelowa SCT. Kluczowe czynniki decydujące o pomyślnym wdrożeniu – doświadczenia i rekomendacje"), sesjach merytorycznych („LEZ problems and solutions - CEE Green Transport Initiative Summit"), przekazane zostaną doświadczenia zebrane ze spotkań z zagranicznymi przedstawicielami miast, gdzie z powodzeniem funkcjonują SCT. Nie zabraknie też premier raportów związanych z tą tematyką („Kompendium tworzenia Stref Czystego Transportu – najlepsze praktyki").
Mamy coraz więcej doświadczeń. Bardzo uważnie monitorujemy temat stref w Polsce i Europie. Jesteśmy aktywni. Wspólnie z UMP, GZM oraz Polskim Alarmem Smogowym przygotowaliśmy na przykład uniwersalny wzór nalepki dla pojazdów uprawnionych do?wjazdu do Strefy Czystego Transportu. Naszym kolejnym krokiem była organizacja wyjazdu studyjnego dla polskich samorządowców, do wybranych, zachodnioeuropejskich miast, w celu budowania kompetencji oraz wiedzy wśród w obszarze stref. Wspomagamy również samorządy w przygotowaniach do stworzenia Stref i ich odpowiedzialnego wprowadzania
– dodaje Maria Majewska, koordynatorka Komitetu Samorządowego PSPA.
