Kody w prawie jazdy nazywane są często kodami ograniczeń. I dzieje się tak nie bez przyczyny. Bo na ogół wskazują warunki, pod którymi kierujący otrzymuje uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Na tym jednak funkcja kodów się nie kończy. Czasami również rozszerzają rodzaj uprawnień posiadanych przez prowadzącego.
Gdzie znaleźć kod w prawie jazdy?
Kody są umieszczone w druku prawa jazdy. Znajdują się konkretnie w rubryce o numerze 12. Co ważne, kody dotyczące stanu zdrowia mają charakter ogólny. Dotyczą wszystkich kategorii prawa jazdy. Kody odnoszące się do dodatkowych uprawnień będą już jednak dotyczyć wybranych kategorii posiadanych przez kierowcę. Warto pamiętać o tym, że kody są wpisywane nie tylko do fizycznego dokumentu. Informacja na ich temat jest zapisana także w bazie CEPiK oraz elektronicznym prawie jazdy dostępnym w aplikacji mObywatel.
Skąd biorą się kody w prawie jazdy? To na ogół wynik ograniczeń, które zostały zapisane w prawie jazdy na podstawie orzeczenia lekarskiego. Orzeczenia, które kierowca dostarczył do wydziału komunikacji, starając się o prawo jazdy.
Ile wynosi mandat za niestosowanie się do kodów w prawie jazdy?
Załóżmy, że kierowca ma wpisany do prawa jazdy najpopularniejszy w Polsce kod 01.06. Podczas jazdy samochodem nie ma jednak założonych ani okularów, ani soczewek kontaktowych. Policjant w czasie kontroli drogowej uzna zatem, że kierujący prowadzi pojazd bez uprawnień. To uruchamia działanie art. 94 ustawy Kodeks wykroczeń. Ten przewiduje dwie kary:
- na początek kierujący dostanie grzywnę. Ta wynosi od 1500 do 30 000 zł. Do 30 tys. zł, bo policjanci nie wlepią kary prowadzącemu. Muszą skierować sprawę do sądu.
- obligatoryjny jest także zakaz prowadzenia pojazdów. W zależności od decyzji sędziego, ten może obowiązywać przez okres wynoszący od 6 miesięcy do 3 lat.
Warto pamiętać o tym, że policjanci nie tylko skierują wniosek o ukaranie do sądu, ale dopiszą również do konta kierowcy w CEPiK 10 punktów karnych.
Jakie kody mogą się pojawić w prawie jazdy?
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 01- wymagana korekta lub ochrona wzroku:
- 01.01 - okulary,
- 01.02 - soczewki kontaktowe,
- 01.03 - okulary ochronne,
- 01.04 - szkła przyciemnione,
- 01.05 - przepaska na oko,
- 01.06 - okulary lub soczewki kontaktowe;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 02 - wymagana korekta słuchu:
- 02.01 - aparat słuchowy jednouszny,
- 02.02 - aparat słuchowy obuuszny;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 03 - wymagane protezy lub szyny ortopedyczne kończyn:
- 03.01 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny górnej,
- 03.02 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 05 - wymagane ograniczone korzystanie z pojazdu:
- 05.01 - jazda w godzinach dziennych (od świtu do zmierzchu),
- 05.02 - jazda tylko w obrębie określonego obszaru administracyjnego (np. 05.02.nazwa miasta),
- 05.03 - jazda bez pasażerów,
- 05.04 - jazda z prędkością nie większą niż ......... km/h,
- 05.05 - jazda tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy,
- 05.06 - bez prawa ciągnięcia przyczepy,
- 05.07 - bez prawa jazdy po autostradach,
- 05.08 - zakaz spożywania alkoholu;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 10 - wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów:
- 10.01 - ręczna zmiana biegów,
- 10.02 - bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A),
- 10.03 - zmiana biegów sterowana elektronicznie,
- 10.04 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów,
- 10.05 - bez przekładni dodatkowej;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 15 - wymagana modyfikacja sprzęgła:
- 15.01 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów,
- 15.02 - sprzęgło sterowane ręcznie,
- 15.03 - sprzęgło automatyczne,
- 15.04 - składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 20 - wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym:
- 20.01 - zmodyfikowany pedał hamulca,
- 20.02 - powiększony pedał hamulca,
- 20.03 - pedał hamulca dostosowany do obsługi lewą stopą,
- 20.04 - pedał hamulca pod całą stopę,
- 20.05 - wychylny pedał hamulca,
- 20.06 - ręcznie sterowany hamulec roboczy,
- 20.07 - maksymalne użycie wzmocnionego hamulca roboczego,
- 20.08 - maksymalne użycie hamulca awaryjnego zintegrowanego z hamulcem roboczym,
- 20.09 - zmodyfikowany hamulec postojowy,
- 20.10 - elektrycznie sterowany hamulec postojowy,
- 20.11 - nożny hamulec postojowy,
- 20.12 - składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą,
- 20.13 - hamulec obsługiwany kolanem,
- 20.14 - elektrycznie sterowany hamulec roboczy;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 25 - wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia:
- 25.01 - zmodyfikowany pedał przyspieszenia,
- 25.02 - pedał przyspieszenia pod całą stopę,
- 25.03 - wychylny pedał przyspieszenia,
- 25.04 - przyspieszenie sterowane ręcznie,
- 25.05 - przyspieszenie sterowane kolanem,
- 25.06 - serwoprzyspieszacz (w tym elektroniczny, pneumatyczny),
- 25.07 - pedał przyspieszenia po lewej stronie pedału hamulca,
- 25.08 - pedał przyspieszenia po lewej stronie,
- 25.09 - składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 30 - wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania i przyspieszenia:
- 30.01 - pedały równoległe,
- 30.02 - pedały na tym samym lub prawie na tym samym poziomie,
- 30.03 - przesuwne pedały hamowania i przyspieszenia,
- 30.04 - pedały hamowania i przyspieszenia z przesuwem i szyną,
- 30.05 - składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia,
- 30.06 - wypiętrzona podłoga,
- 30.07 - przegroda z boku pedału hamulca,
- 30.08 - przegroda na protezę lub szynę z boku pedału hamulca,
- 30.09 - przegroda pod pedałami hamowania i przyspieszenia,
- 30.10 - podparcie pięty lub nogi,
- 30.11 - elektryczne sterowanie hamowaniem i przyspieszaniem;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 35 - wymagane modyfikacje urządzeń sterowania:
- 35.01 - urządzenia sterowania obsługiwane bez negatywnego wpływu na kierowanie i obsługę,
- 35.02 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów (w tym gałek, dźwigni),
- 35.03 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów lewą ręką,
- 35.04 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów prawą ręką,
- 35.05 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 40 - wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym:
- 40.01 - zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
- 40.02 - układ kierowniczy z aktywnym wspomaganiem,
- 40.03 - układ kierowniczy z systemem rezerwowym (sprzężeniem zwrotnym),
- 40.04 - wydłużona kolumna kierownicy,
- 40.05 - zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
- 40.06 - wychylne koło kierownicy,
- 40.07 - pionowe koło kierownicy,
- 40.08 - poziome koło kierownicy,
- 40.09 - kierowanie nożne,
- 40.10 - alternatywny system kierownicy (drążek),
- 40.11 - gałka na kierownicy,
- 40.12 - szyna ortopedyczna ręki na kole kierownicy,
- 40.13 - ze stawem szynowym;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 42 - wymagane modyfikacje lusterka wstecznego:
- 42.01 - zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe,
- 42.02 - zewnętrzne lusterko na wysięgniku,
- 42.03 - dodatkowe zewnętrzne lusterko pozwalające na obserwację ruchu,
- 42.04 - panoramiczne wewnętrzne lusterko,
- 42.05 - lusterko do obserwacji martwych pól,
- 42.06 - elektrycznie sterowane zewnętrzne lusterko (lusterka);
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 43 - wymagane modyfikacje fotela kierowcy:
- 43.01 - fotel kierowcy na dobrej wysokości obserwacyjnej i w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
- 43.02 - fotel kierowcy dostosowany do kształtu ciała,
- 43.03 - fotel kierowcy z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
- 43.04 - fotel kierowcy z podłokietnikiem,
- 43.05 - wydłużone szyny prowadzące fotela kierowcy,
- 43.06 - zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
- 43.07 - pas bezpieczeństwa szelkowy;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 44 - wymagane modyfikacje motocykli i motorowerów:
- 44.01 - hamulec z pojedynczym sterowaniem,
- 44.02 - zmodyfikowany hamulec ręczny,
- 44.03 - zmodyfikowany hamulec nożny,
- 44.04 - zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
- 44.05 - ręczna zmiana biegów i ręczne sprzęgło,
- 44.06 - zmodyfikowane lusterko (lusterka) wsteczne,
- 44.07 - zmodyfikowane wskaźniki kontrolne (kierunkowskazy, lampy hamulca),
- 44.08 - wysokość siedzenia pozwalająca kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej;
Symbole ograniczeń w prawie jazdy:
- 45 - wyłącznie motocykle z koszem,
- 50 - dla określonego pojazdu/nadwozia,
- 51 - dla określonego pojazdu/tablicy rejestracyjnej,
- 70 - wymiana prawa jazdy wydanego za granicą,
- 71 - wtórnik prawa jazdy,
- 72 - ograniczenie kategorii A do kategorii A1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 73 - ograniczenie kategorii B do kategorii B1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 74 - ograniczenie kategorii C do kategorii C1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 75 - ograniczenie kategorii D do kategorii D1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 76 - ograniczenie kategorii C+E do kategorii C1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 77 - ograniczenie kategorii D+E do kategorii D1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 78 - wyłącznie pojazdy z automatyczną skrzynią biegów,
- 95 - potwierdzenie posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej.
- 96 - potwierdzenie posiadania uprawnień do kierowania zespołem pojazdów.
- 101 - wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu,
- 102 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
- 103 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
- 104 - wymiana prawa jazdy kategorii M, z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi,
- 105 - wymiana prawa jazdy kategorii trolejbusowej, z ograniczeniem do kierowania tylko trolejbusami;
- 106 - zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy,
- 107 - wymagane dostosowanie pojazdu do rodzaju schorzenia.
