Od kilku lat duże kontrowersje wzbudza art. 42 par. 3 Kodeksu Karnego. Artykuł określa karę, jaką sąd wymierza w przypadku kierowcy, który w warunkach recydywy postanowił ponownie zasiąść za kierownicą w stanie nietrzeźwości. Jak czytamy w omawianym artykule:
Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 4 lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 § 2 lub art. 355 § 2 był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, lub po takim zdarzeniu, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego w organizmie, spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.
Zdaniem ekspertów, przepis ten miał łamać zasadę proporcjonalności (kara musi być adekwatna do winy), a także niezawisłości sądów, które nie miały mieć możliwości zarządzać innej kary. W końcu Trybunał konstytucyjny zajął się sprawą. Werdykt? Przepis w ocenie sądu narusza konstytucję.
Trybunał Konstytucyjny o dożywotnim zakazie prowadzenia dla recydywistów. Jest niekonstytucyjny
Jak informuje Polska Agencja Prasowa, w ostatnim orzeczeniu, które jest odpowiedzią na skargę konstytucyjną, która wpłynęła w 2020 roku, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że obligatoryjność orzekania dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dla sprawcy, który po raz drugi został skazany za prowadzenie auta pod wpływem alkoholu, jest niekonstytucyjna.
Jak stwierdził sędzia TK Justyn Piskorski, przepis ma naruszać konstytucyjną zasadę niezawisłości sądów przez ograniczanie sędziom swobody wyboru środków karnych. "Piskorski zauważył, że ustawodawca "w bardzo znaczącym stopniu" ograniczył tę swobodę, z góry określając sankcję za określone przestępstwo" - informuje PAP. Co więcej, TK stwierdził, że twórcy prawa błędnie zrównali sprawców przestępstw o poważnych skutkach z przestępstwami formalnymi. To dodatkowo miało wiązać sędziom ręce i uniemożliwiać dostosowanie wymiaru środka karnego do "charakteru naruszonego dobra i konsekwencji popełnionego czynu".
