Program budowy 100 obwodnic został zapowiedziany jeszcze w lutym 2020 roku. Po ponad roku, dokładnie 13 kwietnia, rada ministrów przyjęła uchwałę w sprawie jego ustanowienia. Jak się jednak okazuje, postępy w pracach są dość znikome. Jak przekazał wiceminister infrastruktury Paweł Gancarz, do tej pory wybudowano zaledwie dwie obwodnice. Co więcej, dla siedemnastu kolejnych podpisano umowy na realizację, a osiem projektów jest w trakcie przetargu. Oznacza to, że pozostałe 73 trasy są dopiero, jak ocenił wiceminister, na etapie "mało zaawansowanych przygotowań". Co najgorsze, brakuje środków na realizację projektu.
Program budowy 100 obwodnic. Brakuje ośmiu miliardów złotych
Po przeanalizowaniu projektu i aktualizacji kosztorysów okazało się, że całościowy koszt ogólnokrajowej inwestycji jest o co najmniej osiem miliardów złotych wyższy, niż początkowo zakładano. Na realizację projektu przewidziano bowiem 28,1 mld zł, które zabezpieczono w ramach "instrumentu zaciągania zobowiązań". Jak wyjaśnił polityk, "nie są to środki stricte zabezpieczone, ale została stworzona w ramach wprowadzonych przepisów taka możliwość".
Już widać, że środki w elemencie dłużnym, do 2030 roku, są niewystarczające. Na pewno program będzie wymagał większych nakładów, niż zaplanowano
- stwierdził Gancarz. Dodał także, że ministerstwo nadal jest w trakcie przeprowadzania audytu. "Będziemy szukać optymalizacji, ale nie padło ani jedno słowo o rezygnacji z tego programu" - dodał wiceminister infrastruktury.
Budowa 100 obwodnic jest finansowana ze środków Krajowego Funduszu Drogowego prowadzonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego (KFD). Do KFD wpływają środki z opłaty paliwowej, kredytów i pożyczek, głównie od międzynarodowych instytucji finansowych oraz z obligacji. Konto KFD zasilają ponadto wpływy z Elektronicznego Systemu Poboru Opłat. Istotnym źródłem wpływów do KFD są również środki UE, pochodzące z programów operacyjnych w ramach perspektywy 2021-2027.
Które trasy oddano do użytku, a które są w budowie?
Do użytku kierowców oddano już obwodnice Smolajn w ciągu DK51 (woj. warmińsko-mazurskie) oraz Brzezia w ciągu DK25 (woj. pomorskie). Aktualnie w realizacji są obwodnice:
- Wąchocka w ciągu DK42 (woj. świętokrzyskie),
- Żodynia w ciągu DK32 (woj. wielkopolskie),
- Strzelec Krajeńskich w ciągu DK22 (woj. lubuskie),
- Gryfina w ciągu DK31 (woj. zachodniopomorskie),
- Lipska w ciągu DK79 (woj. mazowieckie),
- Suchowoli w ciągu DK8 (woj. podlaskie),
- Sztabina w ciągu DK8 (woj. podlaskie),
- Gostynia w ciągu DK12 (woj. wielkopolskie),
- Grzymiszewa w ciągu DK72 (woj. wielkopolskie),
- Szczecinka w ciągu DK20 (woj. zachodniopomorskie),
- Strykowa w ciągu DK32 (woj. wielkopolskie),
- Pułtuska w ciągu DK61 (woj. mazowieckie),
- Koźmina Wielkopolskiego w ciągu DK15 (woj. wielkopolskie),
- Dzwoli w ciągu DK74 (woj. lubelskie),
- Gorajca w ciągu DK74 (woj. lubelskie),
- Gąsek w ciągu DK65 (woj. warmińsko-mazurskie).
