Porady w zakresie uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi publikujemy również w materiałach pojawiających się na stronie Gazeta.pl.
Do legalnego prowadzenia pojazdu konieczne jest prawo jazdy. Tyle że to nie zawsze wydawane jest bezgranicznie. W tym punkcie nie mamy na myśli wyłącznie daty ważności uprawnień. Równie kluczowe są kody ograniczeń wpisane w rubryce 12. dokumentu. Nie ignoruj ich. Bo narobisz sobie poważnych problemów w czasie kontroli drogowej.
Zobacz wideo 21-latek uciekał kradzionym samochodem
Na jakiej podstawie do prawa jazdy wpisywane są kody ograniczeń?
Kody ograniczeń stanowią niejako dodatkowe wymogi stawiane przed kierowcą. To pod warunkiem ich spełnienia może zasiąść za kierownicą i legalnie prowadzić pojazd. Są ustanawiane w kilku przypadkach. Mowa o sytuacji, w której:
- podczas badania lekarz stwierdził u przyszłego kierowcy pewne dolegliwości, które wymagają korygowania. Mowa chociażby o poważnej wadzie wzroku oznaczającej konieczność noszenia okularów czy wadzie słuchu wymagającej noszenia aparatu słuchowego.
- konieczne jest ograniczenie możliwości korzystania z pojazdu przez kierowcę np. tylko do godzin dziennych, prowadzenia pojazdem, w którym nie przebywają pasażerowie czy jazdy poza autostradami.
- kierowca wymaga modyfikacji związanych ze zmianą biegów, pracą sprzęgła czy układu hamulcowego i wynika to ze stanu jego zdrowia lub innych predyspozycji.
- chodzi o sposób zdobycia uprawnień, a więc przygotowanie np. do jazdy wyłącznie samochodem posiadającym automatyczną skrzynię biegów czy posiadanie świadectwa kwalifikacji zawodowej.
W skrócie, jeżeli w rubryce 12. prawa jazdy kierujący ma wpisany kod 01.01 oznaczający okulary, ale w czasie kontroli drogowej okularów na nosie nie ma, de facto prowadzi pojazd nielegalnie. Będzie traktowany jak osoba, która uprawnień nie zdobyła nigdy lub je straciła.
Mandat za kod w prawie jazdy to początek
Brak spełnienia wymogów stawianych przed kierowcą poprzez kod wpisany do prawa jazdy, oznacza że prowadzi on pojazd bez uprawnień. Konsekwencje takiego stanu rzeczy są naprawdę poważne. W pierwszej kolejności dostanie on mandat wynoszący co najmniej 1500 zł. O takiej wartości grzywny mówi art. 94 par. 1 ustawy Kodeks wykroczeń. Na tym jednak nie koniec. Jest jeszcze obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wyrok w tej sprawie musi wydać sąd, a podstawą do niego stanie się art. 94 par. 3 ustawy Kodeks wykroczeń.
Kody ograniczeń w prawie jazdy. Pełna lista
Jakie konkretnie mogą być kody ograniczeń wpisane do rubryki 12. prawa jazdy? Tą kwestię dość wyraźnie regulują przepisy. I przewidują one całą listę cztero- i dwucyfrowych kodów. Wszystkie wypisujemy poniżej.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 01 wymagana korekta wzroku
- 01.01 - okulary.
- 01.02 - soczewki kontaktowe.
- 01.03 - szkła ochronne.
- 01.04 - szkło matowe.
- 01.05 - przepaska na oko.
- 01.06 - okulary lub szkła kontaktowe.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 02 wymagana korekta słuchu
- 02.01 - aparat słuchowy jedno uszny.
- 02.02 - aparat słuchowy obu uszny.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 03 wymagane używanie protez narządu ruchu podczas jazdy
- 03.01 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny górnej.
- 03.02 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 05 wymagane ograniczone korzystanie z pojazdu
- 05.01 - jazda w godzinach dziennych (od świtu do zmierzchu).
- 05.02 - jazda tylko w obrębie określonego obszaru administracyjnego (np. 05.02.nazwa miasta).
- 05.03 - jazda bez pasażerów.
- 05.04 - jazda z prędkością nie większą niż ......... km/h.
- 05.05 - jazda tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy.
- 05.06 - bez prawa ciągnięcia przyczepy.
- 05.07 - bez prawa jazdy po autostradach.
- 05.08 - zakaz spożywania alkoholu.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 10 wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów
- 10.01 - ręczna zmiana biegów.
- 10.02 - bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A).
- 10.03 - zmiana biegów sterowana elektronicznie.
- 10.04 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów.
- 10.05 - bez przekładni dodatkowej.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 15 wymagana modyfikacja sprzęgła
- 15.01 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów.
- 15.02 - sprzęgło sterowane ręcznie.
- 15.03 - sprzęgło automatyczne.
- 15.04 - składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 20 wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym
- 20.01 - zmodyfikowany pedał hamulca.
- 20.02 - powiększony pedał hamulca.
- 20.03 - pedał hamulca dostosowany do obsługi lewą stopą.
- 20.04 - pedał hamulca pod całą stopę.
- 20.05 - wychylny pedał hamulca.
- 20.06 - ręcznie sterowany hamulec roboczy.
- 20.07 - maksymalne użycie wzmocnionego hamulca roboczego.
- 20.08 - maksymalne użycie hamulca awaryjnego zintegrowanego z hamulcem roboczym.
- 20.09 - zmodyfikowany hamulec postojowy.
- 20.10 - elektrycznie sterowany hamulec postojowy.
- 20.11 - nożny hamulec postojowy.
- 20.12 - składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą.
- 20.13 - hamulec obsługiwany kolanem.
- 20.14 - elektrycznie sterowany hamulec roboczy.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 25 wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia
- 25.01 - zmodyfikowany pedał przyspieszenia.
- 25.02 - pedał przyspieszenia pod całą stopę.
- 25.03 - wychylny pedał przyspieszenia.
- 25.04 - przyspieszenie sterowane ręcznie.
- 25.05 - przyspieszenie sterowane kolanem.
- 25.06 - serwoprzyspieszacz.
- 25.07 - pedał przyspieszenia po lewej stronie pedału hamulca.,
- 25.08 - pedał przyspieszenia po lewej stronie.,
- 25.09 - składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 30 wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania i przyspieszenia
- 30.01 - pedały równoległe.
- 30.02 - pedały na tym samym lub prawie na tym samym poziomie.
- 30.03 - przesuwne pedały hamowania i przyspieszenia.
- 30.04 - pedały hamowania i przyspieszenia z przesuwem i szyną.
- 30.05 - składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia.
- 30.06 - wypiętrzona podłoga.
- 30.07 - przegroda z boku pedału hamulca.
- 30.08 - przegroda na protezę lub szynę z boku pedału hamulca.
- 30.09 - przegroda pod pedałami hamowania i przyspieszenia.
- 30.10 - podparcie pięty lub nogi.
- 30.11 - elektryczne sterowanie hamowaniem i przyspieszaniem.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 35 wymagane modyfikacje urządzeń sterowania
- 35.01 - urządzenia sterowania obsługiwane bez negatywnego wpływu na kierowanie i obsługę.
- 35.02 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów (w tym gałek, dźwigni).
- 35.03 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów lewą ręką.
- 35.04 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów prawą ręką.
- 35.05 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 40 wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym
- 40.01 - zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
- 40.02 - układ kierowniczy z aktywnym wspomaganiem,
- 40.03 - układ kierowniczy z systemem rezerwowym (sprzężeniem zwrotnym),
- 40.04 - wydłużona kolumna kierownicy,
- 40.05 - zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
- 40.06 - wychylne koło kierownicy,
- 40.07 - pionowe koło kierownicy,
- 40.08 - poziome koło kierownicy,
- 40.09 - kierowanie nożne.
- 40.10 - alternatywny system kierownicy (drążek).
- 40.11 - gałka na kierownicy.
- 40.12 - szyna ortopedyczna ręki na kole kierownicy.
- 40.13 - ze stawem szynowym.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 42 wymagane modyfikacje lusterka wstecznego
- 42.01 - zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe.
- 42.02 - zewnętrzne lusterko na wysięgniku.
- 42.03 - dodatkowe zewnętrzne lusterko pozwalające na obserwację ruchu.
- 42.04 - panoramiczne wewnętrzne lusterko.
- 42.05 - lusterko do obserwacji martwych pól.
- 42.06 - elektrycznie sterowane zewnętrzne lusterko (lusterka).
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 43 wymagane modyfikacje fotela kierowcy
- 43.01 - fotel kierowcy na dobrej wysokości obserwacyjnej i w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
- 43.02 - fotel kierowcy dostosowany do kształtu ciała,
- 43.03 - fotel kierowcy z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
- 43.04 - fotel kierowcy z podłokietnikiem,
- 43.05 - wydłużone szyny prowadzące fotela kierowcy,
- 43.06 - zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
- 43.07 - pas bezpieczeństwa szelkowy;
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 44 wymagane modyfikacje motocykli i motorowerów
- 44.01 - hamulec z pojedynczym sterowaniem,
- 44.02 - zmodyfikowany hamulec ręczny,
- 44.03 - zmodyfikowany hamulec nożny,
- 44.04 - zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
- 44.05 - ręczna zmiana biegów i ręczne sprzęgło,
- 44.06 - zmodyfikowane lusterko wsteczne,
- 44.07 - zmodyfikowane wskaźniki kontrolne (kierunkowskazy, lampy hamulca),
- 44.08 - wysokość siedzenia pozwalająca kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej;
Symbole ograniczeń w prawie jazdy:
- 45 - wyłącznie motocykle z koszem,
- 50 - dla określonego pojazdu/nadwozia,
- 51 - dla określonego pojazdu/tablicy rejestracyjnej,
- 70 - wymiana prawa jazdy wydanego za granicą,
- 71 - wtórnik prawa jazdy,
- 72 - ograniczenie kategorii A do kategorii A1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 73 - ograniczenie kategorii B do kategorii B1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 74 - ograniczenie kategorii C do kategorii C1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 75 - ograniczenie kategorii D do kategorii D1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 76 - ograniczenie kategorii C+E do kategorii C1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 77 - ograniczenie kategorii D+E do kategorii D1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 78 - wyłącznie pojazdy z automatyczną skrzynią biegów,
- 95 - potwierdzenie posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej.
- 96 - potwierdzenie posiadania uprawnień do kierowania zespołem pojazdów.
- 101 - wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu,
- 102 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
- 103 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
- 104 - wymiana prawa jazdy kategorii M, z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi,
- 105 - wymiana prawa jazdy kategorii trolejbusowej, z ograniczeniem do kierowania tylko trolejbusami;
- 106 - zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy,
- 107 - wymagane dostosowanie pojazdu do rodzaju schorzenia.