Ford Transit | To już 50 lat

Popularnemu użytkowemu Fordowi stuknęła właśnie pięćdziesiątka. Przyjrzymy się jak tegoroczny jubilat zmieniał się przez cały ten czas
Ford Taunus Transit Ford Taunus Transit fot. Ford | Ford Taunus Transit

Zaczęło się od... | Pierwszy Transit z Kolonii

Nasz dzisiejszy jubilat przyszedł na świat w 1965 roku, a więc dokładnie 50 lat temu. Zanim przejdziemy do właściwego Transita, wypada cofnąć się jeszcze parę lat. W 1953 roku na niemieckim rynku pojawił się jeden z jego poprzedników, Ford FK 1000. Skrót FK oznacza Ford Kolonia (właśnie tam auto produkowano), a liczba 1000 odnosi się do kilogramów, które dostawczy Ford mógł zabrać na pokład. Po siedmiu latach od debiutu FK 1000 zmienił nazwę na Taunus Transit.

Była to bardzo udana i ciepło przyjęta przez klientów konstrukcja. Taunus Transit służył nie tylko jako dostawczak, wiele egzemplarzy oddelegowano do służby w policji, straży pożarnej czy szpitalach.

Pierwsza generacja Transita zastąpiła w ofercie Forda właśnie swojego imiennika z niemieckiego rynku. Za to w Wielkiej Brytanii zniknął lubiany model Thames van. W 1965 roku w Europie nastał czas Forda Transita.

Ford Taunus Transitfot. Ford | Ford Taunus Transit

Ford Taunus Transitfot. Ford | Ford Taunus Transit

Ford Taunus Transitfot. Ford | Ford Taunus Transit

Ford FK1000fot. Ford | Ford FK 1000

Ford FK1000fot. Ford | Ford FK 1000

Ford Transit 1 Ford Transit 1 fot. Ford | pierwszy Ford Transit

1965-78 | Pierwsza generacja

W pewnym sensie pomysł na Transita był rewolucyjny. Dotąd poszczególne europejskie oddziały amerykańskiej marki skupiały się na własnych rynkach. I tak Ford of Germany zdobywał klientów Taunusem Transit (wcześniej FK 1000), a Ford of Britain stawiał na model Thames 400E. Przy produkcji nowego modelu inżynierowie mieli połączyć siły i stworzyć vana, który będzie mógł zawojować całą Europę. Ten ruch był wstępem do powstania w 1967 roku Ford of Europe.

Wracając do Transita, pierwsze egzemplarze wyjechały w 1965 z brytyjskiej fabryki w Langley (podczas wojny w fabryce w Berkshire pełną parą produkowano słynne myśliwce Hawker Hurricane). Ford nie docenił swojej nowej konstrukcji, ponieważ bardzo szybko okazało się, że jedna fabryka za żadne skarby świata nie sprosta popytowi na Transita. Amerykanie musieli bardzo szybko zaprzęgać do roboty kolejne. Tak więc pierwsza generacja była jeszcze produkowana w Southampton, w Genk w Belgii, w Turcji, w Amsterdamie, a także trafiła daleko poza Europę, bo do zakładów aż w Nowej Zelandii.

Mimo że zaprojektowany przez europejskie oddziały, to pierwszy Transit wyróżniał się spośród konkurentów ze Starego Kontynentu stylistyką wyraźnie zainspirowaną amerykańską motoryzacją. Niewątpliwą zaletą Transita była bardzo duża ładowność w porównaniu z rywalami (najmniejsze, te ze skróconym rozstawem osi, Transity mogły przewieźć 610 kg, ale te większe aż 1 782 kg, a to już ciężar, który robi wrażenie). Kolejna rzecz, dzięki której van Forda odniósł sukces to dostępność części. Większość elementów w Transicie pochodziła z istniejących już modeli producenta. Nie było więc problemów z serwisem, a zdobycie potrzebnych części było bardzo łatwe i, co najważniejsze, nie nadwyrężało portfela. Jeszcze jedną mocną stroną dzisiejszego pięćdziesięciolatka była szeroka gama dostępnych wersji - w ramach marki Transit Ford oferował vany z różnym rozstawem osi, pickupa, pickupa z podwójną kabiną czy wygodnego minibusa.

Na koniec wspominek o pierwszej generacji napiszemy jeszcze o silnikach. Pierwsze Transity ruszyły na podbój Europy z 1,7-litrowym benzyniakiem o mocy 74 KM, do którego bardzo szybko dołączyła większa, bo dwulitrowa jednostka (86 KM). Pierwszy Transitowy diesel to dużo słabszy silnik Perkinsa 4/99 o mocy 44 KM. Tu ciekawostka, wersję z motorem wysokoprężnym można rozpoznać po trochę dłuższej masce - silnik Perkinsa nie do końca pasował do konstrukcji Transita. Klienci narzekali też na brak koni mechanicznych, dlatego Ford zastąpił go swoją własną jednostką "York". Gama silników była sukcesywnie aktualizowana wraz z trwaniem produkcji. Wersji z wydłużonym przodem używano później w Transitach z najmocniejszymi i największymi silnikami. Przykładowo takie Transity trafiły do Australii, gdzie pod maską pracował sześciocylindrowiec z Forda Falcona.

Jedynka ze sceny zeszła w 1978. Pierwszy Transit odniósł wielki rynkowy sukces i pozwolił kolejnym generacjom spokojnie patrzeć w przyszłość.

Ford Transit 1fot. Ford | bus Ford Transit gotowy na daleką podróż z Anglii aż do Australii

Ford Transit 1fot. Ford | Transit sprawdził się w ciasnych, zatłoczonych uliczkach Hong Kongu

Ford Transit 1fot. Ford | Kierowca z Danii przyjechał na słynną wystawę psów Crufts Dog Show

Ford Transit 1fot. Ford | lata 60 w pełni - piękna pani na zdjęciu to "miss Transit" z 1967

A tak pierwszy Transit prezentuje się na kolorowych zdjęciach. W 2010 roku Ford zafundował jednemu z pierwszych wyprodukowanych Transitów sesję zdjęciową. Trzeba przyznać, że staruszek wciąż znajduje się w świetnej formie.

Ford Transit 1fot. Ford | jeden z pierwszy Transitów na współczesnych zdjęciach

Ford Transit 1fot. Ford | jeden z pierwszych Transitów na dzisiejszych zdjęciach

Ford Transit 1fot. Ford | jeden z pierwszych Transitów na dzisiejszych zdjęciach

Ford Transit 1fot. Ford | jeden z pierwszych Transitów na dzisiejszych zdjęciach

Ford Transit 1fot. Ford | jeden z pierwszych Transitów na dzisiejszych zdjęciach

A tu dowód, że pierwszy Transit nie bał się żadnej pracy...

Ford Transit 1fot. Ford | Transit w Woburn Abbey Safari Park w 1970

Ford Transit 1fot. Ford | Ile słoni zmieści się w Transicie? Londyńskie zoo w 1965

Ford Transit 1fot. Ford | W drodze do Parku Jurajskiego?

Przepis na sukces według Forda z 1965 roku? Pakowny i przestronny van, do tego tani w użytkowaniu, a także spełniający potrzeby wielu różnych klientów. Ford służył też jako pojazd specjalny w policji, szpitalach i straży pożarnej. Że Transit sprawdzał się w każdej wyznaczonej mu roli widać świetnie na zdjęciach. Trudno się dziwić, że tak udana konstrukcja przetrwała pół wieku i wciąż liczy się na rynku.

Ford Transit 2 Ford Transit 2 fot. Ford | druga generacja Transita zajechała do salonów w 1978

1978-85 | Druga generacja

Przez 13 lat produkcji (1965-78) pierwsza generacja przechodziła mniejsze lub większe zmiany, ale nowa era Transita nadeszła dopiero w 1978. W marcu tego roku zadebiutował Transit, którego Ford ochrzcił mianem Mark II.

Zmiany w konstrukcji nie są rewolucyjne, ale widać je na pierwszy rzut oka - mocno zmodernizowano przód. Stał się teraz bardziej opływowy i przede wszystkim dłuższy. Dzięki temu zabiegowi nie było już problemów z montowaniem niektórych silników. W Europie Diesle biły kolejne rekordy popularności i nie było sensu w męczeniu się przy dostosowywaniu maski. Nowy przód pasował do każdego silnika.

Drugą generację produkowano w tych samych zakładach, co jedynkę - Southampton, Genk, Amsterdam (rynek holenderski okazał się zbyt mało chłonny i fabrykę zamknięto w 1981), Turcja i Nowa Zelandia. Ford oczywiście nie zapomniał o wielkiej zalecie Transita i dalej trzymał się zasady "dla każdego coś miłego". Można było kupić vana z różnymi rozstawami osi, parę wariantów pickupa, minibus oraz bardzo dużego dostawczaka.

W dalszym ciągu Amerykanie ulepszali silniki. Z benzyniaków w ofercie znalazły się 1,6-litrowe konstrukcje Kent i Pinto oraz dwulitrowy Pinto. Cała trójka to R4, czyli silniki z czterema cylindrami w jednym rzędzie. Chwilę później benzynowe jednostki zostały uzupełnione przez mocniejsze i większe V-szóstki - 2,8 Cologne oraz 3,0 Essex. Diesel był jeden: znacznie ulepszony "York", teraz miał 2,5 litra pojemności i moc 68 koni. Miłośnicy największych jednostek odnaleźliby się w Australii - tam Transit dostał potężny silnik o pojemności 4,1 litra.

Z ciekawych wersji, trzeba na pewno wspomnieć o pickupie, który sprawdziłby się w każdych warunkach. W Forstmobilu po raz pierwszy zamontowano napęd 4x4. No i mamy coś dla miłośników szybkiej jazdy. Brytyjski oddział Forda w 1984 roku postanowił zaszaleć i w ramach promocji stworzył Transita Supervan 2 (jedynka pojawiła się w 1971, ale nie była tak ekstremalna). Co można powiedzieć o Supervanie 2? Znacznie obniżony, ulepszony aerodynamicznie, odchudzony i wyposażony w wyczynowy silnik Coswortha. Podczas testów na Silverstone Transit pomknął niemal 280 km/h. A mówimy przecież o vanie... dostawczaku...

W 1985 roku Ford świętował dwumilionowego Transita.

Ford Transit 2fot. Ford | trzy Transity na testowym torze Forda Lommel Proving Ground

Ford Transit 2fot. Ford | specjalna wersja Transita z napędem 4x4 Forstmobil

Ford Transit 2fot. Ford | sportowy Transit Supervan 2 szaleje na torze

Ford Transit 2fot. Ford | Ford Transit w policyjnym mundurze

Ford Transit 2fot. Ford | druga generacja także świetnie radziła sobie jako mały autobus

Ford Transit 2fot. Ford | Czego to spece od reklamy nie wymyślą... Transit kosmiczny łazik

Ford Transit 3 Ford Transit 3 fot. Ford | Na nowego Transita trzeba było czekać do 1985

1985-94 | Trzecia generacja

Nowy, trzeci już Transit, wyjechał na drogi w 1986. Od premiery pierwszej generacji minęło więc przeszło 20 lat i to widać... Transit z 1986 wyraźnie zmienił się w porównaniu z protoplastą i stał się jakby... bardziej europejski. Gdzieś ze stylistyki wyparował posmak Stanów Zjednoczonych.

Jednak nie było to tylko widzimisię projektantów. Za decyzją o radykalnym przeprojektowaniu przodu Transita stały oczywiście miesiące testów. Nowe kształty sprawiły, że van stał się bardzo opływowy (współczynnik na Cx na  poziomie 0,37 to znakomity wynika jak na pudełkowatego dostawczaka), a to przełożyło się na lepszą jazdę i o wiele mniejszy apetyt na paliwo. Co więcej, nowa konstrukcja pozwoliła na zwiększenie przestrzeni ładunkowej i poprawienie bezpieczeństwa.

Paleta silników była praktycznie żywcem przeniesiona z poprzedniej generacji. Największą zmianą było zastąpienie topowej trzylitrowej V-szóstki nowocześniejszą jednostką Cologne 2,9 EFI V6. Reszta pozostała bez zmian.

Ford Transit 3fot. Ford | Na nowego Transita trzeba było poczekać do 1985

Ford Transit 3fot. Ford | Transit gotowy do ciężkiej pracy - wersja "Service Line"

Ford Transit 3fot. Ford | Transit bywał też kamperem, na zdjęciu jeden z pierwszych Transitów Nugget

Ford Transit 3fot. Ford | Kolejny Transit zaprzęgnięty do ciężkiej pracy

Ford Transit 3fot. Ford | 3 generacja Transita zaparkowała przy zabytkowym Fordzie FK 2000

Ford Transit 3fot. Ford | Transitowi niestraszne żadne zadanie...

Ford Transit 4 Ford Transit 4 fot. Ford | Rok 1994 to czas czwartej generacji Transita

1994-2000 | Czwarta generacja

Wielu uważa Transita z 1994 roku za gruntowny facelifting, ale główny zainteresowany, Ford, twierdzi, że była to zupełnie nowa, czwarta generacja. Postanowiliśmy się trzymać tego, co podaje producent. Premiera nowej generacji zbiegła się w czasie z kolejny jubileuszem - w 1994 roku fabryki marki opuścił trzymilionowy Transit.

Ford promował go jako najbardziej dopracowanego, wyrafinowanego, przyjaznego kierowcy i najbezpieczniejszego Transita w historii. Do wyposażenia trafiły takie nowinki techniczne, jak: klimatyzacja, elektryczne okna, centralny zamek, elektryczne lusterka czy zestaw poduszek powietrznych. Fordowi udało się obniżyć hałas wewnątrz samochodu, co znacznie przełożyło się na komfort jazdy. Transita wyposażono też w cały zestaw systemów antywłamaniowych. Nowe, wygodniejsze wnętrze nawiązywało wyglądem i wykonaniem do Forda Mondeo.

Transit kontynuował swoją globalną ekspansję. W 1997 roku Ford otworzył nową fabrykę w Wietnamie. Choć w 2000 roku nastał czas piątej generacji, to w Azji czwórkę produkowano jeszcze przez trzy lata. Pośrednio, przez spółkę z JMC (Jiangling Motors z siedzibą w Nanchang), Transit wkroczył też na rynek chiński.

Przy okazji promocji tej generacji przypomniano sobie o sportowym projekcie Transit Supervan. Ekstremalny van powrócił w 1994 roku w swoim trzecim wcieleniu.

 

Ford Transit 4fot. Ford | Czwarta generacja Transita w pracy

Ford Transit 4fot. Ford | Transit zdobył uznanie na całym świecie, tu w barwach australijskiej firmy

Ford Transit 4fot. Ford | Napędzane LPG Transity pomagały w organizacji Szczytu G8 w 1999 w Kolonii

Ford Transit 4fot. Ford | Ford Transit 4 generacji w Wielkiej Brytanii

Ford Transit 4fot. Ford | Ekstremalny Transit Supervan 3, 650 KM i około 320 km/h prędkości maksymalnej

Ford Transit 4fot. Ford | każdy producent lubi fotografować swoje samochody w towarzystwie myśliwców

Ford Transit 4fot. Ford | Ford Transit czwartej generacji

Ford Transit 4fot. Ford | Ford Transit czwartej generacji

Ford Transit 4fot. Ford | Ford Transit czwartej generacji

Ford Transit 5 Ford Transit 5 fot. Ford | Ford Transit 5 pojawił się w 2000 roku

2000-06 | Piąta generacja

Rok 2000 to czas piątej generacji.

Piątka miała bardzo udany start, bo od razu zdobyła tytuł Samochodu Dostawczego Roku 2001, wygrywając z bezpośrednimi konkurentami, Fiatem Doblo i Mercedesem Sprinterem. Premiera nowej generacji znowu zbiegła się z jubileuszem - na drogi wyjechał Transit numer 4 000 000. Pod koniec rynkowego życia piątki, w 2005, Transit świętował już pięciomilionowy egzemplarz...

Stylistyka piątki to wspólna dla wszystkich modeli Forda filozofia "New Edge", dlatego niektóre linie w Transicie z 2000 mogą się skojarzyć np. z Focusem. Tym razem za projekt odpowiada rodzima, amerykańska część koncernu Ford. Jedną z największych innowacji było zaoferowanie Transitów z trzema różnymi napędami - napęd na przód, na tył oraz 4x4.

Pojawiły się specjalne wersje Transit Jumbo, nazwa nawiązuje oczywiście do słynnego samolotu pasażerskiego. Pierwszy Jambo z 2001 mógł przewieźć 3,5 tony ładunku, ale już rok później Ford postanowił uderzyć mocniej i wypuścił na rynek Transita Jumbo, którego ładowność podwyższono do 4,25 tony.

Z innych nowości... Po raz pierwszy w rodzinie pojawił się samochód o nazwie Connect, czyli mniejszy brat Transita. Model został bardzo ciepło przyjęty - w 2003 Connect zgarnął nagrodę dla Samochodu Dostawczego Roku. Ford był też bardzo dumny z nowego silnika Diesla, jednostki Duratoq TDCi (pierwsze egzemplarze to dwa litry i 125 KM) oraz automatycznej skrzyni biegów Durashift EST, którą reklamowano jako "wyciągniętą z bolidów F1". Ford jako pierwszy w segmencie, w 2003 roku, zaczął montować w Transitach system ABS w standardzie.

Ford Transit 5fot. Ford | dwa Fordy Transity piątej generacji

Ford Transit 5fot. Ford | Jubileuszowe modele z 2005 roku

Ford Transit 5fot. Ford | Ford Transit jako karetka

Ford Transit 5fot. Ford | kolejny Ford Transit w policyjnym mundurze

Ford Transit 5fot. Ford | Ford Transit Tourneo Bus świetnie sprawdzał się na lotnisku

Ford Transit 5fot. Ford | Ford Transit 5 w pracy

Ford Transit 5fot. Ford | Ford Transit piątej generacji

Ford Transit 5fot. Ford | Ford Transit 5 w pracy

Ford Transit 5fot. Ford | kolejny Ford Transit Nugget camper van

Ford Transit 5fot. Ford | Ford Transit 5 z podwójną kabiną

Ford Transit 6 Ford Transit 6 fot. Ford | Szóstka "ściga się" z pierwszym Transitem

2006-13 | Szósta generacja

Szósta generacja debiutowała w 2006. Zmiany względem poprzednika nie są duże, dlatego niektórzy uważają Transita z 2006 roku za gruntowny facelifting. Tradycyjnie największe zmiany dotknęły przodu pojazdu - wyraźnie go przemodelowano i unowocześniono (m.in. zupełnie nowe reflektory, projekt grilla i zderzaki). Dużo nowocześniejsze stało się też wnętrze - deska rozdzielcza stała się identyczna jak w osobowych autach Fordach, pojawiło się charakterystyczne fordowskie radio.

Co z silnikami? Definitywnie nastał czas jednostek wysokoprężnych. W ofercie Forda ostał się tylko jeden benzyniak o pojemności 2,3 litra i mocy 146 KM. Znacznie większy ból głowy czekał na klientów zainteresowanych silnikiem Diesla -  jednostek oferowano kilka, od najsłabszego 2,2-litrowego, 85-konnego silnika po topową jednostkę (3,2 litra i równe 200 koni). Ford nie mógł oczywiście zapomnieć o ekologii.  W 2009 roku pojawił się przyjazny środowisku Transit ECOnetic, pierwszy Ford, który spełniał wszystkie, nawet najbardziej rygorystyczne normy emisji spalin. Za to w Wielkiej Brytanii tamtejsza firma Smith Electric Vehicles oferowała Transita Edison. Był to Transit w pełni napędzany tylko silnikiem elektrycznym (122 KM). Elektryczny dostawczak mógł pokonać od 130 do 160 km i rozpędzał się do 80 km/h.

W przypadku tej generacji Ford raz jeszcze przypomniał sobie o "sportowych" Transitach. Jednak tym razem nie był to pojedynczy, ekstremalny prototyp, którego jedynym zadaniem było poszaleć na torze i wzbudzić rozgłos. Pod koniec 2006 do życia powołano Transita Sport Van. Oczywiście nie było mowy o osiągach jak u poprzedników (przypomnijmy, Supervan 3 miał 650 KM i rozpędzał się do 320 km/h...), pod maskę usportowionego Transita wsadzono 2,2-litrowego Diesla o mocy 130 KM. Sport Vana łatwo rozpoznać po 18 calowych alufelgach, granatowym lakierze i charakterystycznych białych paskach.

Raz jeszcze, w 2007 roku, Transit sięgnął po tytuł Samochodu Dostawczego Roku.

Szósta generacja zakończyła karierę w 2013 roku. Nastał czas siódemki...

Ford Transit 6fot. Ford | Ford Transit w bogatej wersji Sapphire

Ford Transit 6fot. Ford | Ford Transit Econetic, dostawczak dbający o środowisko

Ford Transit 6fot. Ford | Ford Transit 6 w wersji nazwanej "Jumbo Van" może przewieźć 4,6 tony

Ford Transit 6fot. Ford | Ford Transit Jumbo Van

Ford Transit 6fot. Ford | Ford Transit szóstej generacji

Ford Transit 6fot. Ford | przy 6 generacji także nie zapomniano o sportowym Transicie, pasy na masce jak u Mustanga

Ford Transit 6fot. Ford | Ford Transit szóstej generacji

Ford Transit 6fot. Ford | wnętrze szóstego Transita

Nowa rodzina Ford Transit Nowa rodzina Ford Transit fot. Ford | Nowa rodzina Ford Transit

Tu i teraz | Cała dostawcza rodzina

Nowa rodzina Transitów to cztery samochody. Od największego do najmniejszego:

- Ford Transit Courier

- Ford Transit Connect

- Ford Transit Custom

- Ford Transit Van

Jak widzimy, Ford postanowił uderzyć w rynek dostawczaków bardzo szeroko. Każdy powinien znaleźć w ofercie Amerykanów coś dla siebie. A jeżeli szukamy samochodu nie do brudnej roboty, a wygodnego przewożenia ludzi, to Ford przyszykował drugą grupę aut. W rodzinie Tourneo znajdziemy Couriera, Connecta i Customa.

Nowa rodzina Ford Transitfot. Ford | Nowa rodzina Ford Transit

Ford Transit Vanfot. Ford | Ford Transit Van

Ford Transit Vanfot. Ford | Ford Transit Van

Ford Transit Customfot. Ford | Ford Transit Custom

Ford Transit Customfot. Ford | Ford Transit Custom

Ford Transit Connectfot. Ford | Ford Transit Connect

Ford Transit Connectfot. Ford | Ford Transit Connect

Ford Transit Courierfot. Ford | Ford Transit Courier

Ford Transit Courierfot. Ford | Ford Transit Courier

Więcej o: