Strefa zamieszkania to specjalnie wyznaczone obszary na drogach publicznych, gdzie obowiązują specyficzne zasady ruchu drogowego. Prędkość pojazdów jest znacznie ograniczona, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo pieszym, włącznie z dziećmi, które mają prawo bawić się na całej szerokości drogi. Ze względu na to w strefach zamieszkania obowiązuje znaczne ograniczenie prędkości pojazdów. Zresztą ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku, czyli Prawo o ruchu drogowym, szczegółowo określa zasady ruchu na tych obszarach. Jest ich co najmniej kilka:
- Pieszy ma zawsze pierwszeństwo – bez względu na fakt czy na jezdnię wchodzi, czy np. nią idzie. Z tego powodu w strefie zamieszkania nie ma konieczności wyznaczania przejść dla pieszych.
- Maksymalna prędkość jazdy to 20 km/h. I nie obowiązuje ona do najbliższego skrzyżowania, a od znaku D-40 do znaku D-41.
- Parkować pojazdy można tylko w miejscach do tego przeznaczonych i wyznaczonych. Kierujący muszą poszukiwać znaków D-18 "Parking". W strefie zamieszkania nie będzie zakazów postoju czy zatrzymywania się, bo taki naturalnie obowiązują wszędzie poza miejscami wyznaczonymi do parkowania.
- Bezpieczeństwo drogowe w strefie zamieszkania zwiększają progi zwalniające. Co ważne, nie ma tu wymogu informowania o nich kierowców za pomocą znaku drogowego. Każdy, kto wjeżdża do strefy zamieszkania, powinien się ich tu spodziewać.
- W strefie zamieszkania obowiązują charakterystyczne zasady dotyczące ruchu na skrzyżowaniach równorzędnych. Nadrzędna jest tutaj tzw. zasada prawej ręki.
- Wyjeżdżając ze strefy zamieszkania, kierujący włącza się do ruchu. To oznacza, że musi zatem ustąpić pierwszeństwa wszystkim innym użytkownikom drogi.
Czym różni się strefa zamieszkania od strefy ruchu?
Nie wolno mylić strefy zamieszkania ze strefą ruchu. Różnice między nimi są jasno określone w ustawie Prawo o ruchu drogowym. To ważne, ponieważ pewne zachowania są dozwolone w jednej, a zabronione i karane w drugiej. Oto definicje obu obszarów:
- Strefa zamieszkania – obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi – art. 2 pkt 16 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Strefę ruchu definiuje się jako miejsce, na którym występuje przynajmniej jedna droga wewnętrzna i jest to obszar prywatny. Przykładem strefy ruchu może być np. parking pod centrum handlowym. Poruszając się w niej pieszy czy kierowca musi stosować się do pionowych i poziomych znaków drogowych. Piesi nie są tu uprzywilejowani.
- Strefa ruchu – obszar obejmujący co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi – art. 2 pkt 16 a ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Drugą kwestią sankcjonującą wjazd do powyższych stref jest – jak mówi sama ustawa – oznaczenie odpowiednimi znakami drogowymi. Dla strefy zamieszkania będą to odpowiednio tablice D-40 "Strefa zamieszkania" i D-41 "Koniec strefy zamieszkania". W przypadku strefy ruchu będą to tablice D-52 "Strefa ruchu" i D-53 "Koniec strefy ruchu".
Co grozi za łamanie przepisów w strefie zamieszkania?
Jak już wspominałem na początku, strefa zamieszkania to niejako pole minowe dla niezorientowanych w przepisach kierowców. Kierowca samochodu jest tu użytkownikiem, który przede wszystkim musi pilnować się pewnych zasad i zakazów. Niedostosowanie się do tego może oznaczać spore kłopoty. Oto mandaty, które grożą za złamanie przepisów w strefie zamieszkania:
- nieprawidłowe parkowanie - 100 zł i 1 punkt karny,
- nieustąpieniu przez kierowcę pierwszeństwa w strefie - 1500 zł i 15 punktów karnych,
- przekroczenie prędkości do 10 km/h - 50 zł i 1 punkt karny,
- przekroczenie prędkości od 11 do 15 km/h - 100 zł i 2 punkty karne,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 16 do 20 km/h - 200 zł i 3 punkty karne,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 21 do 25 km/h - 300 zł i punktów karnych,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 26 do 30 km/h - 400 zł i 7 punktów karnych,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 31 do 40 km/h - 800 zł i 9 punktów karnych,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 41 do 50 km/h - 1000 zł i 11 punktów karnych,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 51 do 60 km/h - 1500 zł i 13 punktów karnych,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 61 do 70 km/h - 2000 zł i 14 punktów karnych,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 71 km/h i więcej - 2500 zł i 15 punktów karnych.
Warto też dodać, że tu także obowiązuje zasad recydywy, czyli surowszego karania za ponowne popełnienie tego samego wykroczenia w ciągu dwóch lat (recydywa dotyczy tylko poważnych wykroczeń).
