Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera informacje m.in. na temat obowiązku stojącego przed kupującymi pojazdy. Chodzi o PCC, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych i dotyczy on z reguły umów sprzedaży, w których stronami są osoby niebędące przedsiębiorcami. Samą umową sprzedaży jest natomiast pisemne porozumienie między obiema stronami transakcji, na mocy którego pojazd, w tym przypadku samochód, jest przekazywany przez sprzedawcę na rzecz kupującego, który z kolei jest zobowiązany za to zapłacić.
Zgodnie ze wspomnianą ustawą przedmiotem umów sprzedaży objętych PCC mogą być także pojazdy rolnicze, motocykle, sprzęt RTV, działki budowlane, mieszkania, a także prawa autorskie czy użytkowanie wieczyste.
W deklaracji PCC-3 znajduje się rubryka "Podstawa opodatkowania", w której należy wpisać przeciętną wartość samochodu, jaka obowiązuje w miejscu jego pochodzenia. Nie zawsze kwota ta jest równoważna z tą, która została wpisana do umowy sprzedaży. Jeśli na przykład wcześniejszy właściciel obniży cenę, aby chce szybciej sprzedać pojazd, a jednocześnie okaże się, że średnia wartość w regionie jest wyższa, to podatek będzie obliczany właśnie na jej podstawie.
Pracownicy urzędu skarbowego zazwyczaj korzystają z własnych katalogów, w których znajdują się szczegółowe informacje na temat wartości konkretnych pojazdów pod kątem marki, przebiegu czy pojemności silnika. Jeśli zatem w deklaracji znajdzie się znacznie niższa kwota, może być potrzebne wyjaśnienie, z jakiego powodu pojawiły się takie rozbieżności.
W najprostszym tłumaczeniu: nabywca samochodu jest zobligowany do zapłacenia podatku w chwili, gdy sprzedawcą auta jest osoba prywatna, nieprowadząca działalności gospodarczej. PCC jest obowiązkiem w sytuacji, gdy samochód w momencie zakupu znajdował się w Polsce lub za granicą, ale kupujący mieszka w Polsce, a umowa została zawarta również na terenie kraju.
Istnieje kilka przypadków, w których kupujący jest zwolniony z zapłaty podatku od kupna samochodu. Chodzi np. o sytuację, gdy wartość rynkowa samochodu będącego przedmiotem transakcji jest niższa niż 1000 złotych. Zwolnione z opłaty są także osoby z niepełnosprawnością (o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności), które kupiły auto na własny użytek.
Nabywca samochodu, który jest zobowiązany do uiszczenia podatku PCC ma 14 dni na złożenie deklaracji PCC-3. Dokument ten jest podstawą do uruchomienia procedury, w myśl której kupujący zapłaci podatek w wysokości 2 proc. wartości samochodu. Warto pamiętać, że sztuczne zaniżanie tej ceny może doprowadzić do zwiększenia należnej kwoty, a w niektórych sytuacjach nabywca może nawet zostać pociągnięty do odpowiedzialności karno-skarbowej.
Deklarację PCC-3 należy złożyć do urzędu skarbowego, z którym nabywca pojazdu regularnie się rozlicza, tj. do oddziału przynależnego do miejsca zamieszkania kupującego. Wniosek można złożyć osobiście, przez Internet, jak również wysłać pocztą.