Pomysł zielonego listka na samochodzie i przepisów o tzw. okresie próbnym nie jest nowy. Zielony listek był znany jeszcze w ubiegłym wieku. Koncepcja okresu próbnego nabrała natomiast kształtu w 2011 r. Przez ponad dekadę jednak pozostawała zamrożona.
Czemu przepisy o okresie próbnym dla kierowców, a konkretnie art. 91 ustawy Kodeks wykroczeń, nigdy nie weszły w życie? Powód jest prosty. Rząd tłumaczył to koniecznością dostosowania bazy CEPiK. Teraz, choć baza na zmiany nadal chyba nie jest gotowa na nowości legislacyjne, pomysł powraca. Rada Ministrów w 2025 r. będzie się bowiem zajmować zmianami w ustawie drogowej. Zmianami, które mają wprowadzić ograniczenia dla młodych kierowców i tym samym poprawić poziom bezpieczeństwa na drogach.
Rządowy pomysł przewiduje kilka zmian, które są znane. Pojawiają się w zamrożonym do tej pory art. 91 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Mowa w tym przypadku o tym, że przez pierwsze 8 miesięcy kierowca:
Kluczowa w tym przypadku jest jedna kwestia. Przepis mówi o okresie próbnym, który obowiązuje przez 2 lata od momentu uzyskania prawa jazdy kat. B. Dotyczyć to będzie zatem zarówno 17-latków, którzy po zmianach będą mogli uzyskać te uprawnienia, jak i starszych osób, które po raz pierwszy zdobędą prawo jazdy.
W rządowych propozycjach zmian pojawia się pewna koncepcja, która okazuje się nowa. Mowa o tym, że w czasie trwania okresu próbnego kierowca będzie mógł przewozić osoby nieletnie wyłącznie w obecności osoby dorosłej. Pasażer taki musi posiadać również prawo jazdy. Co ma na celu ta zmiana? Wyeliminowanie przypadków, w których młodzi podejmują ryzykowne zachowania drogowe podczas powrotów z imprez.
Poza tym warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden fakt. Aktualne prace rządowe nie zajmują się kwestią kursów dokształcających. Te w pierwotnej wersji miały być obowiązkowe.
Zielony listek ma się stać sygnałem widocznym już na pierwszy rzut oka. Ma informować policjantów o tym, że osoba siedząca za kierownicą znajduje się w okresie próbnym. Dzięki temu mogą oni chętniej kontrolować zachowania takiego prowadzącego. Już na pierwszy rzut oka stwierdzą także np. naruszenie przepisów w zakresie przewozu nieletnich.
Gdzie na samochodzie ma znajdować się zielony listek? Mówi o tym art. 91 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Wskazuje, że pojazd samochodowy musi być "oznakowany z tyłu i z przodu okrągłą nalepką barwy białej z zielonym symbolem liścia klonowego". I tak przez pierwsze 8 pierwszych miesięcy posiadania prawa jazdy. Co więcej, art. 91 ust. 3 pkt 2 ustawy PoRD dorzuca do tej kwestii jeszcze jedną sprawę. Powoduje, że młody kierowca niejako straci uprawnienia do kierowania pojazdem, który zielonym listkiem nie będzie oznaczony.
Na razie nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Nad projektem na razie pracować będzie rząd. Potem musi on przejść pełną ścieżkę legislacyjną, a więc komisje, konsultacje, sejm, senat i prezydenta. W tym roku nowych przepisów zatem lepiej się nie spodziewać. Najwcześniejszym, realnym terminem jest pewnie 1 stycznia 2026 r. Do tej pory zielony listek na samochodzie u młodego kierowcy nie jest obowiązkowy.