Nie każdy samochód z kogutem jest uprzywilejowany w ruchu. Nie wystarczą błyskające światła

Uprzywilejowanie to coś więcej niż błyskające światła. Bo przepisy stawiają przed takim pojazdem jeszcze dwa wymogi podstawowe. Na tym jednak kluczowe informacje się nie kończą. Bo warto wiedzieć jeszcze kilka rzeczy.

O przepisach i ich praktycznym znaczeniu w ruchu drogowym opowiadamy również w tekstach publikowanych w serwisie Gazeta.pl.

Bardzo często jest tak, że kierowcy nie do końca znają definicję pojazdu uprzywilejowanego. Tymczasem prawna kwalifikacja jest bardzo jasna. Auto policji, straży pożarnej czy karetka nie stają się automatycznie uprzywilejowane. Aby zyskały taki status, muszą najpierw zostać spełnione jednocześnie trzy warunki.

Zobacz wideo Kierowca BMW nazbierał 20 pkt. karnych w 7 sekund. Grozi mu jeszcze 30 tys. mandatu!

Kiedy i jaki pojazd może być uprzywilejowany?

Definicję pojazdu uprzywilejowanego można znaleźć w art. 2 pkt 38 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Ten mówi wyraźnie o tym, że warunkiem uprzywilejowania jest po pierwsze włączenie sygnałów świetlnych w postaci niebieskich świateł błyskowych. Po drugie pojazd jednocześnie musi wysyłać sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie. Po trzecie powinien poruszać się z włączonymi światłami mijania lub drogowymi.

Samochód jadący z samymi światłami błyskowymi, uprzywilejowany zatem nie jest. To jedyny uprawniony wniosek na podstawie przepisów.

Bardzo ważne jest to, że prawo przewiduje zamknięty katalog pojazdów uprzywilejowanych. Według art. 53 ust. 1 ustawy PoRD taki charakter na drodze może mieć pojazd samochodowy eksploatowany przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, zespoły ratownictwa medycznego i chemicznego, Policję, Straż Graniczną, Biuro Nadzoru Wewnętrznego, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Wojskowego, Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Służbę Więzienną, Służbę Ochrony Państwa, straż gminną lub miejską, podmioty uprawnione do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa górskiego, Służbę Parku Narodowego, podmioty uprawnione do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa wodnego, Krajową Administrację Skarbową czy Inspekcję Transportu Drogowego.

Nieuprawnione korzystanie z sygnałów mówiących o uprzywilejowaniu

Samochody, które będą wykorzystywać sygnały mówiące o uprzywilejowaniu, ale nie znajdują się w powyższym katalogu, robią to w sposób nieuprawniony. To oznacza, że ich kierowcy ryzykują odpowiedzialnością mandatową. O bezprawnym posiadaniu w pojeździe lub używaniu sygnałów pojazdów uprzywilejowanych mówi art. 96a par. ustawy Kodeks wykroczeń. Ten zakłada trzy typy sankcji. Mowa o:

  • karze grzywny, a więc mandacie wynoszącym od 20 do 5000 zł – art. 96a par. 1 ustawy KW.
  • karze aresztu do 14 dni – art. 96a par. 2 ustawy KW.
  • przepadku urządzeń lub elementów oznakowania związanego z uprzywilejowaniem w ruchu (nawet jeżeli nie są własnością sprawcy wykroczenia) – art. 96a par. 3 ustawy KW.

Pojazd uprzywilejowany prawie zawsze ma pierwszeństwo

Pojazd, który ma włączone światła błyskowe, emituje dźwięki o zmiennym tonie, a do tego jedzie na światłach mijania lub drogowych, w pierwszej kolejności może nie stosować się do przepisów o ruchu drogowym. Poza tym może mieć pierwszeństwo przejazdu, a do tego w razie powstania zatoru drogowego, inni kierujący mają obowiązek stworzenia dla niego drogi przejazdu. Kluczowa zasada jest jeszcze jedna. W terenie zabudowanym pojazdu uprzywilejowanego nie można wyprzedzać.

Czemu piszemy o tym, że może mieć pierwszeństwo? Bo to nie działa bezwzględnie. Jeżeli pojazd uprzywilejowany wjedzie na skrzyżowanie na czerwonym świetle i dojdzie do kolizji, to jego kierowca będzie winny tego zdarzenia.

W sytuacji, w której kierujący np. nie utworzy korytarza życia pojazdowi uprzywilejowanemu lub nie umożliwi mu przejazdu, zostanie ukarany mandatem. Ten wynosi od 500 do 2500 zł. Wykroczenie oznacza też 8 punktów karnych. Wyprzedzenie pojazdu uprzywilejowanego w terenie zabudowanym oznacza z kolei 1000 zł mandatu i 10 punktów karnych.

Więcej o: