Car of the Century
Przed takim dylematem stanęli, pod koniec XX wieku, organizatorzy konkursu Car of the Year. Postanowiono wówczas wybrać najlepszy samochód stulecia. Wprawdzie Karl Benz otrzymał patent „Benz Patent-Motorwagen Nummer 1" 29 stycznia 1886 i to właśnie tę datę przyjmujemy za początek motoryzacji, ale do roku 1900 rozwój samochodu to były lata dziecięce. Dopiero Mercedes Simplex z roku 1902 możemy uznać za model o proporcjach i systemie napędu, który dalej ewoluował.
Zatem konkurs nazwany „Car of the Century" (COTC) był jak najbardziej prawidłowym podejściem do tematu.
Pięć etapów konkursu
- Jesienią 1996 przygotowano listę 700 samochodów, które - według powołanej komisji COTC – miały największy wpływ na rozwój motoryzacji.
- Z tej grupy, na początku roku 1997, do dalszej formy konkursu wyłoniono 200 modeli. Uroczystość „opublikowania dwusetki", wyłonionej ze wszystkich 700 kandydatów, odbyła się podczas targów samochodowych w Holandii (Motor Show w Amsterdamie).
- Trzecim etapem konkursu było ograniczenie liczby kandydatów o połowę. Wyniki w postaci "setki najlepszych" ogłoszono we wrześniu 1997 roku, podczas Targów Samochodowych we Frankfurcie.
- Czwartym etapem konkursu było skrócenie listy wybranych modeli o połowę, czyli wyłonienie sto aut najbardziej wartościowych dla motoryzacji.
Dotychczas jurorami było 130 dziennikarzy motoryzacyjnych z 33 krajów i to oni wybierali, który model miał największy wpływ na historię i rozwój motoryzacji
- Do piątego etapu zaangażowano jednak większą grupę jurorów. Sięgnięto bowiem po opinię publiczności przypatrującej się konkursowi i oprócz wyboru przeprowadzonego przez specjalistów z komisji, wyniki miały również uwzględnić typy publiczności.
Założeniem było wyselekcjonowanie z setki dotychczasowych finalistów maksymalnie 35 samochodów. Zestaw zwycięskich aut składał się z 25 modeli wybranych przez profesjonalistów z komisji COTC i 10 wyłonionych przez Internautów.
Jednakże nie udało się wybrać 35 pojazdów, gdyż... typy jurorów i publiczności były zbliżone. Osoby biorące udział w typowaniu wybrały tylko dwa inne pojazdy, których nie sugerowali profesjonaliści. Tym samym, zamiast 35 modeli, do następnej fazy przeszło 27 pojazdów. Wyniki tej eliminacji zostały ogłoszone podczas targów Samochodowych w Genewie w marcu 1999.
Oto przygotowana alfabetycznie finałowa grupa modeli, wraz z latami produkcji i krajem pochodzenia:
- AC Cobra (1965-1967) - kraj producenta: Wielka Brytania/USA
- Alfa Romeo Giulietta Sprint Coupe (1954-1968) – Włochy
- Audi Quattro (1980-1991) – Niemcy
- Austin Seven (1922-1939) - Wielka Brytania
- BMW 328 (1936-1940) – Niemcy
- Bugatti T35 (1926-1930) – Francja
- Chevrolet Corvette Stingray (1963-1967) – USA
- Citroen Traction Avant (1934-1957) – Francja
- Citroen 2CV (1948-1990) – Francja
- Citroen DS19 (1955-1975) – Francja
- Ferrari GT SWB 250 Berlinetta (1959-1962) – Włochy
- Fiat 500 Topolino (1936-1948) – Włochy
- Ford Model T (1908-1927) – USA
- Mustang (1964-1968) – USA
- Jaguar XK120 (1948-1954) - Wielka Brytania
- Jaguar E-Type (1961-1975) - Wielka Brytania
- Mercedes S/SS/SSK (1927-1932) – Niemcy
- Mercedes 300 SL (1954-1957) – Niemcy
- Mini (1959-2000) - Wielka Brytania
- NSU Ro80 (1967-1976) – Niemcy
- Porsche 911 (1963- do chwili obecnej) - Niemcy
- Renault Espace (1984 - do chwili obecnej) – Francja
- Rolls-Royce Silver Ghost (1907 - 1925) - Wielka Brytania
- Range Rover (1970-1996) - Wielka Brytania
- Volkswagen Kafer (zwany u nas "Garbusem") (1946 - 2003) – Niemcy
- Volkswagen Golf (1974 - obecnie) – Niemcy
- Jeep Willys (1941-1945) - USA
Po ogłoszeniu wyników, ponownie rozpoczęły się prace jury złożonego ze specjalistów. W efekcie wyłoniono pięciu wspaniałych,którzy znaleźli się w ścisłym finale. Tę „najważniejszą piątkę" poznaliśmy we wrześniu 1999, podczas Salonu Samochodowego we Frankfurcie.
Pięciu wspaniałych to: Citroen DS, Ford T, Mini, Porsche 911 i VW Käfer/Beetle.
Ostatni etap, czyli ścisły finał
Spośród tych modeli należało jeszcze tylko wyłonić jeden, który zdystansował wszystkich rywali z całego stulecia. Metoda głosowania, przyjęta podczas finału zakładała system identyczny, jak w przypadku Car of the Year. Każdy członek jury dzielił posiadane punkty między poszczególne modele, a zwyciężał samochód, który zdobył największą liczbę punktów. Polskę reprezentował ówczesny juror konkursy COTY - dziennikarz motoryzacyjny, Wojciech Sierpowski.
Po podliczeniu głosów okazało się, że układ na zwycięskiej liście był następujący:
- Ford Model T - 742 pkt.
- Mini - 617 pkt.
- Citroen DS - 567 pkt.
- VW Kafer - 521 pkt.
- Porsche 911 - 303 pkt
Zwycięzcą konkursu na samochód XX wieku okazał się więc pojazd, który zmotoryzował Amerykę, a zarazem pierwszy model budowany na taśmie produkcyjnej. Gala ogłoszenia wyniku odbyła się w kraju zwycięzcy: 18 grudnia 1999 roku w Las Vegas.
Dwadzieścia lat później
Ostatnie lata to prawdziwe przyspieszenie w technologii. Komputerowe obliczenia pozwalają na opracowanie bezpieczniejszych i lżejszych samochodów, a wiele prób realizowanych wcześniej przez miesiące, a nawet lata, jest skrócona do tygodni. Jednakże trudno mówić o wdrażaniu jakiegoś projektu, który miałby rewolucyjny wpływ na motoryzację. To raczej ewolucja, a nie rewolucja.
Nie zgodził się jednak ze mną, uczestniczący w tamtym konkursie jako juror, red Wojciech Sierpowski.
Red - Czy w ciągu ostatnich lat pojawiły się samochody, które mogłyby wpłynąć na wyniki konkursu Samochód Wszechczasów?
Red Wojciech Sierpowski: Od wyboru „Car of the Century" minęły 22 lata, więc bez wątpienia pojawiły się kolejne samochody, które zasługują na swoje miejsce w historii motoryzacji. Według mnie na liście powinna się znaleźć się: Toyota Prius jako pierwsze wielkoseryjne auto konstruowane specjalnie z myślą o napędzie hybrydowym, a także Nissan Leaf również konstrukcyjnie dedykowany napędowi elektrycznemu.
Trzecia propozycja to Toyota Mirai, która jest pierwszym elektrycznie napędzanym samochodem zasilanym z ogniw wodorowych. Jest ona samochodem seryjnym, za którym jednak nie nadążyła infrastruktura - czyli sieć stacji wodorowych. Według mnie czwartym samochodem seryjnym, godnym upamiętnienia jest 2-miejscowe, ważące niespełna 500 kg Renault Twizy - elektryczne o indywidualnej koncepcji i specyficznym designie. Nawet jeśli jego użyteczność jest ograniczona, to nie zmienia faktu, że Twizy jest pojazdem wyjątkowym i niepowtarzalnym.
Piątym samochodem, który powinien znaleźć się na liście to Tesla będąca symbolem nowego podejścia do samochodu, organizacji firmy i marketingu. Model w zasadzie dowolny, bo idea jest ta sama: świetny design i proporcje, rozpoznawalna twarz, absolutnie „wyczyszczone'"wnętrze, doskonały układ napędowy EV.
A jakie są Wasze propozycje Najlepszego Samochodu od początku motoryzacji?
