Co Polacy wiedzą o wodorze? Nadal niewiele, ale kojarzymy już go z autobusami i samochodami [RAPORT MOTO.PL]

Polska jest 3. w Europie i 5. na świecie producentem wodoru. Jednocześnie nie ma u nas jeszcze żadnej komercyjnej stacji tankowania tego paliwa. Co w tak dziwnej sytuacji wie o wodorze przeciętny Kowalski? Odpowiedź na to pytanie znajdziecie w naszym raporcie.

Raport Moto.pl to cyklicznie publikowane raporty przygotowywane przez redakcję Moto.pl. Raporty bazują na badaniach realizowanych wspólnie z profesjonalnymi firmami badawczymi. Wyniki są reprezentatywne dla całej populacji dorosłych Polaków. Raporty Moto.pl dotyczą najważniejszych zagadnień związanych z bezpieczeństwem na drogach, kwestii istotnych dla kierowców oraz innych uczestników ruchu drogowego. Wszystkie raporty oraz publikacje bazujące na wynikach naszych badań można znaleźć tu: Raporty Moto.pl.

Chiny zamawiają coraz więcej ciężarówek na wodór, Niemcy myślą o kolei wodorowej i zastąpieniu rosyjskiego gazu zielonym wodorem z Angoli, Toyota i Hyundai dalej rozwijają technologię wodorową w autach osobowych. Jak widać świat coraz odważniej spogląda w stronę tego źródła energii. Fascynacja wodorem przyspieszyła znacznie po ataku Rosji na Ukrainę, przeciągającej się wojny i sankcji nałożonych na ropę i gaz. W takich warunkach Europa szybko sobie uświadomiła, jak kruche podstawy miała dotychczasowa równowaga surowcowa wypracowana na Starym Kontynencie.  

Koncepcja gospodarki wodorowej zyskała nagle na popularności, a o wodorze coraz częściej się mówi, jako o alternatywnym rozwiązaniu dla transportu i przemysłu. Na tej wymuszonej nieco rewolucji może skorzystać Polska i Polacy, bo nasz kraj ma jeden z największych potencjałów wodorowych na świecie. Zapytaliśmy zatem Polaków co wiedzą o wodorze i jakie pokładają w nim nadzieje? 

Wodór pod polską strzechą, czyli gdzieś biją dzwony, ale nie wiadomo, w którym kościele 

Tak po krótce można streścić poziom wiedzy przeciętnego Polaka na temat wodoru. Wśród naszych respondentów na pytanie o to, czy orientują się, jakie zastosowanie może mieć wodór, aż 60 proc. odpowiedziało, że nie wie lub ma małą wiedzę na ten temat. Co ciekawe w tej grupie zdecydowanie dominowały kobiety – 78 proc. z nich wskazało na taką odpowiedź. Wśród mężczyzn brak wiedzy na ten temat zadeklarowało nieco 48 proc. pytanych. 

Tylko 10 proc. naszych respondentów dobrze lub bardzo dobrze orientowało się w tematyce wykorzystania wodoru, a 31 proc. pytanych określiło swoją wiedzę na ten temat na średnim poziomie. W grupie najlepiej zorientowanych w tematyce, najwięcej osób stanowili mieszkańcy dużych miast i ludzie z wyższym wykształceniem. 

Czy orientujesz się jakie zastosowanie ma wodór?Czy orientujesz się jakie zastosowanie ma wodór? Moto.pl

W Polsce, gdzie faktycznie nie ma ani jednej stacji wodorowej, tak niski poziom wiedzy o wodorze nie dziwi. Jak widać przed nami jest jeszcze sporo pracy do wykonania? Jedną z firm, które włączyło się w edukację kierowców na temat wodoru jako alternatywnego źródła zasilania samochodów, jest Toyota mająca w ofercie wodorowego sedana Mirai. Jak? To wyjaśnił nam sam prezes Toyoty Central Europe - Jacek Pawlak. 

Obecnie trwa seria pokazów naszych zelektryfikowanych i elektrycznych napędów pod wspólną nazwą „Beyond Zero". Każdy z dilerów Toyoty prezentuje cztery technologie, w tym elektryczny napęd na wodór. Pokazujemy nie tylko sam napęd i samochód, ale też, w prostych eksperymentach naukowych, tłumaczymy zasadę działania.  

Mało wiemy o wodorze, ale wierzymy, że to dobra droga 

Z naszego badania wynika też, że co prawda wodór wymieniany jest jako źródło energii, które pomoże nam się uniezależnić od dostaw ropy i gazu z Rosji, ale nie jest pierwszym wyborem Polaków. Zdecydowanie najwięcej osób pokłada nadzieję w odnawialnych źródłach energii (40 proc.), niewiele mniej wierzy w energię atomową (30 proc.). Wodór znalazł się dopiero na czwartym miejscu, tuż za węglem kamiennym (8 proc.). Co ciekawe, osoby z podstawowym i zawodowym wykształceniem znacznie częściej wskazywały na wodór, niż respondenci z wyższym wykształceniem. Blisko co 10 osoba z tej grupy stwierdziła, że wodór jest alternatywa dla konwencjonalnych surowców.   

Które źródło energii według Ciebie pozwoliłoby najbardziej uniezależnić się od ropy i gazu pochodzących z Rosji?Które źródło energii według Ciebie pozwoliłoby najbardziej uniezależnić się od ropy i gazu pochodzących z Rosji? Moto.pl

Kojarzymy wodór z autobusami, elektrowniami i osobówkami 

Statystycznemu Polakowi wodór kojarzy się głównie z paliwem wykorzystywanym w transporcie. Aż 48 proc. naszych respondentów w pytaniu o to, gdzie to źródło jest lub mogłoby być wykorzystywane, wskazało na autobusy, 43 proc. samochody osobowe, 35 proc. autokary, a 29 proc. samochody ciężarowe. 

Dość dużo osób wskazało też elektrownie i generatory prądu (45 proc.). Z kolei przyszłość zastosowania wodoru w przemyśle ciężkim, gdzie w wodorze pokłada się spore nadzieje, wskazało zaledwie 23 proc. Jeszcze mniej osób widzi nadzieję w rozwoju wodorowych kolei (20 proc.).  

Gdzie według Twojej obecnej wiedzy wodór jest lub może być stosowany jako źródło energii?Gdzie według Twojej obecnej wiedzy wodór jest lub może być stosowany jako źródło energii? Moto.pl

W grupie osób deklarujących największą wiedzę o wodorze, kolejność jest już nieco inna. Co prawda w badaniu Moto.pl najwięcej Polaków również wskazało na autobusy miejskie (73 proc.), ale niewiele mniej odpowiedziało, że potencjał wodoru jest porównywalnie duży w eksploatacji aut osobowych, ciężarowych i autokarów (wyniki tu mieściły się w przedziale między 65, a 67 proc.). W tej grupie widać także wyraźnie większą wiarę w wodorową kolej – co drugi respondent wskazał tę odpowiedź. Jednocześnie był to wynik lepszy niż w przypadku przemysłu lekkiego (39 proc.) i ciężkiego (46 proc.) 

Wodór jest doskonałym nośnikiem energii. Dlatego może być wykorzystywany w wielu gałęziach przemysłu. Motoryzacja to zaledwie jedna z nich. Tutaj szczególną rolę już w najbliższym czasie odegra wodór w elektryfikacji transportu ciężkiego i publicznego. Dzięki krótkiemu czasowi tankowania (kilka minut)  i sporym zasięgom (400-500 km) w mieście unikamy słabych stron bateryjnych aut elektrycznych.  

- przekonuje prezes Pawlak. 

Ale – już mamy prototypy wodorowych pociągów, statków a nawet samolotów. Do tego – opcja produkowania w reakcji chemicznej z wodoru prądu pozwala wykorzystywać go w procesie zasilania i ogrzewania pomieszczeń 

- dodaje. 

Uważamy wodór za ekologiczny, ale nie wiemy, jak się go wytwarza

Mimo dość niskiej wiedzy o wykorzystaniu wodoru, nasi ankietowani dość jednoznacznie stwierdzili, że wodór jest ekologicznym źródłem energii – 68 proc. wskazało tę odpowiedź. Z drugiej strony tylko 4 proc. pytanych uznało, że jest inaczej. Dość dużą grupę (28 proc.) stanowiły osoby, które nie chciały się wypowiedzieć w tej kwestii jednoznacznie. Wśród nich zaledwie 6 proc. osób było zorientowanych dobrze w zastosowaniu wodoru, a większość nie wypowiedziała się z powodu braku wystarczającej wiedzy na ten temat. 

Czy według Ciebie korzystanie z wodoru jako źródła energii jest ekologiczne?Czy według Ciebie korzystanie z wodoru jako źródła energii jest ekologiczne? Moto.pl

Niestety, za dość powszechną wiarą w zbawienne skutki wprowadzenia wodoru do transportu i gospodarki, nie idzie wiedza na temat, w jaki sposób pozyskuje się to paliwo. Aż 40 proc. ankietowanych nie orientowało się w jaki sposób jest on wytwarzany, a 36 proc. stwierdziło, że słabo się orientuje w tym temacie. Zaledwie 5 proc. przyznało się, że ich wiedza jest dobra lub bardzo dobra, a 21 proc. coś wie, ale niezbyt wiele na temat pozyskania tego źródła energii. 

O jakich rodzajach wodoru słyszałeś kiedykolwiek?O jakich rodzajach wodoru słyszałeś kiedykolwiek? Moto.pl

Okazuje się, że 3/4 Polaków uczestniczących w badaniu Moto.pl nie słyszało o żadnym z nich. Wśród pozostałych, najwięcej osób wskazało wodór niebieski (17 proc.), potem zielony (8 proc.) i szary (6 proc.). Najmniej naszych respondentów zetknęło się z pojęciem wodoru fioletowego. Kolejność podobnie wygląda wśród osób dobrze zorientowanych w zastosowaniu wodoru w przemyśle i motoryzacji. Najczęściej wskazywano wodór niebieski (44 proc.), zielony (22 proc.), szary (19 proc.) i na końcu fioletowy (11 proc.). Zaskakujące jest jednak to, że wśród tej grupy aż 40 proc. nie słyszało nigdy o tym, że wodór, ze względu na rodzaj jego wytwarzania, dzieli się na cztery rodzaje. 

Metodologia badania

Badanie przeprowadzone na panelu Ariadna w dniach 2 – 5 września 2022 roku. Próba ogólnopolska losowo-kwotowa N=1084 osób od 18 lat wzwyż. Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Metoda: CAWI.