Jak zmieniać biegi w ręcznej skrzyni? Młodsi kierowcy tego nie wiedzą

Automat już dawno przestał być zbytkiem i luksusem. Mimo wszystko przekładnie manualne nadal są bardziej popularne. A jako że wymagają większej uwagi od kierowcy, warto przypomnieć jak powinna wyglądać prawidłowa zmiana biegu.

O technice prowadzenia pojazdów szerzej opowiadamy również w poradnikach publikowanych w serwisie Gazeta.pl.

Kolejni producenci motoryzacyjni zaczynają rezygnować z przekładni manualnych. Z ręcznej zmiany biegów na początek wycofają się firmy segmentu premium, a niedługo później np. Volkswagen. Automat, który jeszcze dekadę temu był luksusem, dziś powoli staje się standardem. Standardem, ale na rynku pierwotnym. Wśród aut używanych przekładnie mechaniczne nadal dominują. A to oznacza, że pytanie zadane w tytule materiału, jest jak najbardziej zasadne.

Zobacz wideo Kierowca autokaru nie zauważył sygnalizacji wypadku. Policjant musiał uciekać poza krawędź jezdni

Zmieniaj biegi stanowczo, ale płynnie!

Tak naprawdę recepty na prawidłową zmianę biegu w skrzyni manualnej są trzy. Pierwsza dotyczy przestawienia lewarka we właściwą pozycję – np. z biegu drugiego na trzeci. Schemat położenia poszczególnych przełożeń można znaleźć na gałce lewarka. Ruch powinien być szybki, ale płynny. Jednocześnie najlepiej, aby nie był zbyt agresywny oraz aby w do jego wykonania kierujący nie używał zbyt dużej siły. Siła może zagrażać np. synchronizatorom.

Przy skrzyni manualnej kluczowej jest... sprzęgło!

Druga z recept na prawidłową zmianę biegu dotyczy sprzęgła. Sprzęgło w czasie wrzucania przełożenia wyższego lub niższego należy przede wszystkim wcisnąć do końca! W przeciwnym razie skrzynia może haczyć, zmiana biegu stanie się utrudniona, a do tego wyższe siły będą działać na poszczególne elementy mechanizmu. To doprowadzi do ich szybszego zużycia. Poza tym warto pamiętać o tym, aby synchronizować gaz ze sprzęgłem. Gaz trzeba zacząć dodawać puszczając sprzęgło, zupełnie jak w czasie ruszania z miejsca.

Trzymanie gazu w czasie wysprzęglenia sprawi, że po zmianie biegu strata prędkości będzie niższa, a auto szybciej ruszy do przodu. To zaleta. Warto jednak pamiętać o tym, że jednocześnie sytuacja może doprowadzić do nadpalenia sprzęgła lub mocno przyspieszyć jego zużycie.

Przy jakich obrotach zmieniać bieg na wyższy lub niższy?

Ostatnim z kluczowych punktów są obroty silnika, a mianowicie optymalne do zmiany biegu obroty. W przypadku diesla zmiana biegu na wyższy na ogół jest konieczna wtedy, gdy obrotomierz przekroczy 2000 obr./min. W przypadku benzyniaków próg ten jest nieco wyższy i będzie określony na co najmniej 2500 obr./min. Redukcja? Najlepiej zdecydować się na nią, gdy obroty spadną w okolicę 1500 obr./min.

Sytuacja z obrotami jest dość oczywista. Warto jednak pamiętać o tym, że różne wersje silnikowe mogą mieć różnie zestopniowane przekładnie. Na ogół mechanizm jest tworzony w taki sposób, że jedynka jest "krótka". Wymaga zmiany na dwójkę niedługo po ruszeniu – w przeciwnym razie silnik szybko wchodzi na wysokie obroty. Reszta przełożeń może być już jednak "długa" (trójka pozwala np. na rozwinięcie prędkości 80 km/h bez wysokich obrotów). Skutek? Nie da się powiedzieć przy jakiej konkretnie prędkości jazdy konieczna jest zmiana poszczególnych biegów. To zależy od modelu samochodu i wymaga wyczucia ze strony kierującego.

Więcej o: