Kolejne porady z zakresu prawa o ruchu drogowym znajdziesz również w serwisie Gazeta.pl.
Usankcjonowanie kontroli drogowej w polskim systemie prawnym ma miejsce już na podstawie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Art. 129 ust. 2 mówi bowiem o tym, że policjant ma czuwać nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach oraz w związku z tym jest uprawniony do legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi lub używania pojazdu.
Kontrola drogowa to kilka minut. Kilka minut dla twojego bezpieczeństwa
Przytoczone w poprzednim akapicie przepisy nie są mocno precyzyjne w zakresie powodów legitymowania kierujących. Warto jednak pamiętać o tym, że zatrzymanie najczęściej wynika z popełnienia wykroczenia, prowadzenia akcji prewencyjnych lub występowania zagrożenia. Co więcej, w przypadku np. trzeźwych poniedziałków czy kontroli przesiewowych, pojazdy są zatrzymywane na drodze na dosłownie kilka minut. Policjanci sprawdzają dokumenty, badają trzeźwość i kierowca może kontynuować jazdę.
Rola przesiewowych kontroli drogowych nasila się w okolicy długich weekendów – gdy wyłapywani są kierowcy prowadzący po alkoholu czy natężonego ruchu pojazdów przewożących uchodźców – gdy stróże prawa chcą mieć pewność, że podróżują oni w sposób bezpieczny. Powodem do kontroli drogowej może być też zgłoszenie pochodzące od innych prowadzących, uzasadnione podejrzenie, że pojazd poprzez swój stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu albo że samochód pochodzi z przestępstwa (jest np. kradziony) lub w pojeździe znajdują się osoby, które popełniły przestępstwo.
Kto i jak może zatrzymać do kontroli drogowej?
Podczas kontroli drogowej kluczowy jest sposób zatrzymania pojazdu. Policjant ubrany w mundur i stojący np. koło oznakowanego radiowozu może zatrzymać samochód do kontroli i w terenie zabudowanym, i niezabudowanym, może to zrobić zarówno w dzień przy pomocy lizaka czy ręki, jak i w nocy latarką z czerwonym światłem. Sygnał do zatrzymania może wydać też jadący radiowóz – będzie to sygnał dźwiękowy i błyskowy. W jakich warunkach do kontroli może zatrzymać nieumundurowany policjant? Tylko w terenie zabudowanym – bez względu na fakt czy jest dzień, czy noc.
Zatrzymuje cię nie-policjant? Nie zatrzymuj się i wykręć 112
Uwaga! Jeżeli masz uzasadnione wątpliwości co do tego, czy na drodze rzeczywiście chce zatrzymać cię policjant – bo jest np. noc, a do tego mówimy o nieoświetlonym obszarze poza terenem zabudowanym, możesz się nie zatrzymać na wezwanie "funkcjonariusza". Powinieneś jednak wykręcić numer 112 i poinformować dyspozytora o sytuacji. Gdy ten ustali, że próbował cię zatrzymać prawdziwy patrol policji, poprosi cię o zatrzymanie i oczekiwanie na policjantów lub dotarcie do najbliższej jednostki policji.
Jak zachowywać się w czasie kontroli drogowej? Podstawą spokój
Słowem kluczem w przypadku kontroli drogowej w 90 proc. przypadków jest rutyna. Kierowca nie powinien się zatem denerwować i musi wykonywać polecenia wydawane przez policjanta. Tylko w ten sposób kontrola przebiegnie maksymalnie sprawnie. Co jednak oznacza spokojne zachowanie? Kierowca powinien pamiętać o kilku punktach:
- Po zatrzymaniu przez policję na drodze nie wysiadaj z auta. Uchyl szybę, przygotuj dokumenty (swoje i pojazdu) oraz połóż ręce na kierownicy.
- Na polecenie funkcjonariusza podaj mu dokumenty.
- W razie pojawienia się takiej prośby ze strony policjanta, wyłącz silnik, poddaj się kontroli trzeźwości lub np. wysiądź z kabiny pasażerskiej.
- W czasie kontroli drogowej musisz udostępnić funkcjonariuszowi np. wskazanie licznika przebiegu.
- Policjant ma możliwość sprawdzenia np. zawartości bagażnika czy kabiny pasażerskiej.
