Więcej na temat uprawnień do prowadzenia pojazdów dowiesz się z tekstów publikowanych w serwisie Gazeta.pl.
Prawo jazdy kategorii B jest zawsze prawem jazdy kategorii B? Tak, pytanie brzmi nieco filozoficznie. Warto jednak pamiętać o tym, że polski system prawny – a w tym w części dotyczącej kierowców – jest najeżony legislacyjnymi minami. I nie inaczej jest w przypadku okularów i uprawnień do kierowania. Co to oznacza w praktyce? Zanim przejdziesz do dalszej części tekstu, wyciągnij swoje prawo jazdy i zajrzyj do rubryki o numerze 12 (na drugiej stronie dokumentu). Jeżeli znajdziesz tam jakikolwiek kod, powinieneś się mieć na baczności.
Prawo jazdy i rubryka 12. Sprawdź czy masz tam kod!
Skąd się biorą kody w rubryce 12.? Mogą być np. wynikiem orzeczenia lekarskiego. Gdy znajdzie się w nim adnotacja dotycząca wady wzroku, w prawie jazdy automatycznie może pojawić się kod 01.06 obligujący do noszenia okularów lub soczewek kontaktowych w czasie prowadzenia pojazdu. Czasami ograniczenia uprawnień dotyczą także sposobu ich zdobycia. Tak się w stanie w przypadku, w którym kierowca odbywał zarówno kurs, jak i egzamin pojazdem wyposażonym w automatyczną skrzynię biegów lub ma kwalifikację zawodową.
Kod prawa jazdy to wymogi dodatkowe. Bez nich prowadzisz bez uprawnień
Kody określają szereg wymogów dodatkowych. Czasami może to być obowiązek noszenia okularów, czasami aparatu słuchowego, a czasami obowiązek jazdy autem posiadającym automatyczną skrzynię czy tylko w porze dziennej. I choć charakter ograniczeń dodatkowych może się wydawać marginalny, marginalny wcale nie jest. Bo jeżeli kierowca nie spełni wymogu stawianego przez kod wpisany w rubryce 12., de facto prowadzi samochód... bez uprawnień! I tu w czasie kontroli drogowej zaczyna się nie tylko problem, co wręcz tragedia. Tragedia powodowana przez nowy taryfikator mandatów obowiązujący od 1 stycznia 2022 roku.
Prowadzenie bez uprawnień: do 30 tys. zł grzywny i odebranie prawa jazdy
Art. 94 par. 1 ustawy Kodeks wykroczeń stwierdza wyraźnie, że "kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych." Półtora tysiąca to sporo? To prawda. A to najniższy z możliwych mandatów. I górną granicą wcale nie jest 5 tys. zł, które obecnie może wypisać policjant. Górną granicą jest 30 tys. zł, bo karę w przypadku jazdy bez uprawnień wlepia obecnie sąd, a nie policja.
Powód takiej zmiany jest oczywisty. Kierowca, który prowadzi np. bez okularów, choć za kierownicą powinien je mieć na nosie, podlega jeszcze jednemu zapisowi Kodeksu wykroczeń. Mowa o art. 94 par. 3. A ten oznacza, że obligatoryjna jest nie tylko grzywna, ale i... zakaz prowadzenia pojazdów. W skrócie kierowca straci prawo jazdy – a to na jak długi czas, musi określić sąd w wyroku.
No dobrze, ale czy w tym materiale jest jakaś dobra informacja? Kierowcę może tak naprawdę uratować jedno. Że policjant w czasie kontroli nie zajrzy do rubryki 12. w prawie jazdy.
Jakie są kody prawa jazdy? Pełna lista
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 01 wymagana korekta wzroku
- 01.01 - okulary.
- 01.02 - soczewki kontaktowe.
- 01.03 -szkła ochronne.
- 01.04 - szkło matowe.
- 01.05 - przepaska na oko.
- 01.06 - okulary lub szkła kontaktowe.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 02 wymagana korekta słuchu
- 02.01 - aparat słuchowy jedno uszny.
- 02.02 - aparat słuchowy obu uszny.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 03 wymagane używanie protez narządu ruchu podczas jazdy
- 03.01 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny górnej.
- 03.02 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 05 wymagane ograniczone korzystanie z pojazdu
- 05.01 - jazda w godzinach dziennych (od świtu do zmierzchu).
- 05.02 - jazda tylko w obrębie określonego obszaru administracyjnego (np. 05.02.nazwa miasta).
- 05.03 - jazda bez pasażerów.
- 05.04 - jazda z prędkością nie większą niż ......... km/h.
- 05.05 - jazda tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy.
- 05.06 - bez prawa ciągnięcia przyczepy.
- 05.07 - bez prawa jazdy po autostradach.
- 05.08 - zakaz spożywania alkoholu.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 10 wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów
- 10.01 - ręczna zmiana biegów.
- 10.02 - bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A).
- 10.03 - zmiana biegów sterowana elektronicznie.
- 10.04 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów.
- 10.05 - bez przekładni dodatkowej.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 15 wymagana modyfikacja sprzęgła
- 15.01 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów.
- 15.02 - sprzęgło sterowane ręcznie.
- 15.03 - sprzęgło automatyczne.
- 15.04 - składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 20 wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym
- 20.01 - zmodyfikowany pedał hamulca.
- 20.02 - powiększony pedał hamulca.
- 20.03 - pedał hamulca dostosowany do obsługi lewą stopą.
- 20.04 - pedał hamulca pod całą stopę.
- 20.05 - wychylny pedał hamulca.
- 20.06 - ręcznie sterowany hamulec roboczy.
- 20.07 - maksymalne użycie wzmocnionego hamulca roboczego.
- 20.08 - maksymalne użycie hamulca awaryjnego zintegrowanego z hamulcem roboczym.
- 20.09 - zmodyfikowany hamulec postojowy.
- 20.10 - elektrycznie sterowany hamulec postojowy.
- 20.11 - nożny hamulec postojowy.
- 20.12 - składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą.
- 20.13 - hamulec obsługiwany kolanem.
- 20.14 - elektrycznie sterowany hamulec roboczy.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 25 wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia
- 25.01 - zmodyfikowany pedał przyspieszenia.
- 25.02 - pedał przyspieszenia pod całą stopę.
- 25.03 - wychylny pedał przyspieszenia.
- 25.04 - przyspieszenie sterowane ręcznie.
- 25.05 - przyspieszenie sterowane kolanem.
- 25.06 - serwoprzyspieszacz.
- 25.07 - pedał przyspieszenia po lewej stronie pedału hamulca.,
- 25.08 - pedał przyspieszenia po lewej stronie.,
- 25.09 - składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 30 wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania i przyspieszenia
- 30.01 - pedały równoległe.
- 30.02 - pedały na tym samym lub prawie na tym samym poziomie.
- 30.03 - przesuwne pedały hamowania i przyspieszenia.
- 30.04 - pedały hamowania i przyspieszenia z przesuwem i szyną.
- 30.05 - składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia.
- 30.06 - wypiętrzona podłoga.
- 30.07 - przegroda z boku pedału hamulca.
- 30.08 - przegroda na protezę lub szynę z boku pedału hamulca.
- 30.09 - przegroda pod pedałami hamowania i przyspieszenia.
- 30.10 - podparcie pięty lub nogi.
- 30.11 - elektryczne sterowanie hamowaniem i przyspieszaniem.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 35 wymagane modyfikacje urządzeń sterowania
- 35.01 - urządzenia sterowania obsługiwane bez negatywnego wpływu na kierowanie i obsługę.
- 35.02 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów (w tym gałek, dźwigni).
- 35.03 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów lewą ręką.
- 35.04 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów prawą ręką.
- 35.05 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 40 wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym
- 40.01 - zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
- 40.02 - układ kierowniczy z aktywnym wspomaganiem,
- 40.03 - układ kierowniczy z systemem rezerwowym (sprzężeniem zwrotnym),
- 40.04 - wydłużona kolumna kierownicy,
- 40.05 - zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
- 40.06 - wychylne koło kierownicy,
- 40.07 - pionowe koło kierownicy,
- 40.08 - poziome koło kierownicy,
- 40.09 - kierowanie nożne.
- 40.10 - alternatywny system kierownicy (drążek).
- 40.11 - gałka na kierownicy.
- 40.12 - szyna ortopedyczna ręki na kole kierownicy.
- 40.13 - ze stawem szynowym.
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 42 wymagane modyfikacje lusterka wstecznego
- 42.01 - zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe.
- 42.02 - zewnętrzne lusterko na wysięgniku.
- 42.03 - dodatkowe zewnętrzne lusterko pozwalające na obserwację ruchu.
- 42.04 - panoramiczne wewnętrzne lusterko.
- 42.05 - lusterko do obserwacji martwych pól.
- 42.06 - elektrycznie sterowane zewnętrzne lusterko (lusterka).
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 43 wymagane modyfikacje fotela kierowcy
- 43.01 - fotel kierowcy na dobrej wysokości obserwacyjnej i w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
- 43.02 - fotel kierowcy dostosowany do kształtu ciała,
- 43.03 - fotel kierowcy z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
- 43.04 - fotel kierowcy z podłokietnikiem,
- 43.05 - wydłużone szyny prowadzące fotela kierowcy,
- 43.06 - zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
- 43.07 - pas bezpieczeństwa szelkowy;
Symbole ograniczeń w prawie jazdy - 44 wymagane modyfikacje motocykli i motorowerów
- 44.01 - hamulec z pojedynczym sterowaniem,
- 44.02 - zmodyfikowany hamulec ręczny,
- 44.03 - zmodyfikowany hamulec nożny,
- 44.04 - zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
- 44.05 - ręczna zmiana biegów i ręczne sprzęgło,
- 44.06 - zmodyfikowane lusterko wsteczne,
- 44.07 - zmodyfikowane wskaźniki kontrolne (kierunkowskazy, lampy hamulca),
- 44.08 - wysokość siedzenia pozwalająca kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej;
Symbole ograniczeń w prawie jazdy:
- 45 -wyłącznie motocykle z koszem,
- 50 - dla określonego pojazdu/nadwozia,
- 51 - dla określonego pojazdu/tablicy rejestracyjnej,
- 70 -wymiana prawa jazdy wydanego za granicą,
- 71 - wtórnik prawa jazdy,
- 72 - ograniczenie kategorii A do kategorii A1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 73 - ograniczenie kategorii B do kategorii B1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 74 - ograniczenie kategorii C do kategorii C1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 75 - ograniczenie kategorii D do kategorii D1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 76 - ograniczenie kategorii C+E do kategorii C1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 77 - ograniczenie kategorii D+E do kategorii D1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 78 - wyłącznie pojazdy z automatyczną skrzynią biegów,
- 95 - potwierdzenie posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej.
- 96 - potwierdzenie posiadania uprawnień do kierowania zespołem pojazdów.
- 101- wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu,
- 102 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
- 103 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
- 104 - wymiana prawa jazdy kategorii M, z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi,
- 105 - wymiana prawa jazdy kategorii trolejbusowej, z ograniczeniem do kierowania tylko trolejbusami;
- 106 - zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy,
- 107 - wymagane dostosowanie pojazdu do rodzaju schorzenia.
