Prawo jazdy wyłącznie potwierdza fakt posiadania uprawnień do kierowania pojazdami określonego typu oraz wskazuje datę ważności dokumentu? No właśnie nie. I kluczem jest tu rubryka 12. Bo w niej zapisane mogą być warunki dodatkowe. Może się okazać, że prowadzący uzyskał uprawnienia do kierowania, ale pod warunkiem że nosi okulary korekcyjne w czasie jazdy, samochód jest dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, w aucie jest automatyczna skrzynia biegów lub nawet zmodyfikowany pedał hamulca. A to nie koniec, bo rubryka 12 wskazuje też na szereg danych dotyczących kierowcy - informuje np. o zdobyciu kwalifikacji zawodowej.
Rubryka 12 w prawie jazdy. Jest kod, może być mandat!
W rubryce 12 w prawie jazdy mieszczą się wszystkie te dane? Oczywiście że tak. Bo choć dokument jest raczej niewielki - ma w końcu format wizytówki, urzędnicy nie mają większego problemu z zamieszczeniem dodatkowych zapisów. Powód? Te pojawiają się w formie maksymalnie 5-znakowych kodów. I co ważne, z ich rozszyfrowaniem nie ma problemu żadne policjant czy funkcjonariusz ITD. A to prowadzi do jeszcze jednego wniosku. Pojawienie się kodu w prawie jazdy oznacza, że kierowca musi się do niego stosować. W przeciwnym razie naraża się na wysoki mandat karny.
W sytuacji, w której kierowca w rubryce 12 prawa jazdy ma zapisany kod 01.01, powinien zawsze prowadzić samochód w okularach. Jeżeli funkcjonariusze zatrzymają go do kontroli, a okularów mieć nie będzie, czyn zostanie uznany za prowadzenie bez posiadania koniecznych uprawnień. Skutek? Tym będzie 500-złotowy mandat. Całe szczęście do wykroczenia nie zostały dopisane punkty karne. Mandat za brak uprawnień nie zawsze wyczerpie listę konsekwencji. Bo jeżeli kierowca częściej nie będzie stosował się do zapisów z rubryki 12 prawa jazdy, w skrajnym przypadku może trafić do sądu, a tam otrzymać grzywnę do 5000 zł i nawet stracić uprawnienia do kierowania pojazdami.
Zobacz wideo Motocyklista potrącił kobietę na pasach. Stracił prawo jazdy
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 01- wymagana korekta lub ochrona wzroku:
- 01.01 - okulary,
- 01.02 - soczewki kontaktowe,
- 01.03 - okulary ochronne,
- 01.04 - szkła przyciemnione,
- 01.05 - przepaska na oko,
- 01.06 - okulary lub soczewki kontaktowe;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 02 - wymagana korekta słuchu:
- 02.01 - aparat słuchowy jednouszny,
- 02.02 - aparat słuchowy obuuszny;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 03 - wymagane protezy lub szyny ortopedyczne kończyn:
- 03.01 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny górnej,
- 03.02 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 05 - wymagane ograniczone korzystanie z pojazdu:
- 05.01 - jazda w godzinach dziennych (od świtu do zmierzchu),
- 05.02 - jazda tylko w obrębie określonego obszaru administracyjnego (np. 05.02.nazwa miasta),
- 05.03 - jazda bez pasażerów,
- 05.04 - jazda z prędkością nie większą niż ......... km/h,
- 05.05 - jazda tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy,
- 05.06 - bez prawa ciągnięcia przyczepy,
- 05.07 - bez prawa jazdy po autostradach,
- 05.08 - zakaz spożywania alkoholu;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 10 - wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów:
- 10.01 - ręczna zmiana biegów,
- 10.02 - bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A),
- 10.03 - zmiana biegów sterowana elektronicznie,
- 10.04 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów,
- 10.05 - bez przekładni dodatkowej;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 15 - wymagana modyfikacja sprzęgła:
- 15.01 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów,
- 15.02 - sprzęgło sterowane ręcznie,
- 15.03 - sprzęgło automatyczne,
- 15.04 - składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 20 - wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym:
- 20.01 - zmodyfikowany pedał hamulca,
- 20.02 - powiększony pedał hamulca,
- 20.03 - pedał hamulca dostosowany do obsługi lewą stopą,
- 20.04 - pedał hamulca pod całą stopę,
- 20.05 - wychylny pedał hamulca,
- 20.06 - ręcznie sterowany hamulec roboczy,
- 20.07 - maksymalne użycie wzmocnionego hamulca roboczego,
- 20.08 - maksymalne użycie hamulca awaryjnego zintegrowanego z hamulcem roboczym,
- 20.09 - zmodyfikowany hamulec postojowy,
- 20.10 - elektrycznie sterowany hamulec postojowy,
- 20.11 - nożny hamulec postojowy,
- 20.12 - składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą,
- 20.13 - hamulec obsługiwany kolanem,
- 20.14 - elektrycznie sterowany hamulec roboczy;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 25 - wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia:
- 25.01 - zmodyfikowany pedał przyspieszenia,
- 25.02 - pedał przyspieszenia pod całą stopę,
- 25.03 - wychylny pedał przyspieszenia,
- 25.04 - przyspieszenie sterowane ręcznie,
- 25.05 - przyspieszenie sterowane kolanem,
- 25.06 - serwoprzyspieszacz (w tym elektroniczny, pneumatyczny),
- 25.07 - pedał przyspieszenia po lewej stronie pedału hamulca,
- 25.08 - pedał przyspieszenia po lewej stronie,
- 25.09 - składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 30 - wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania i przyspieszenia:
- 30.01 - pedały równoległe,
- 30.02 - pedały na tym samym lub prawie na tym samym poziomie,
- 30.03 - przesuwne pedały hamowania i przyspieszenia,
- 30.04 - pedały hamowania i przyspieszenia z przesuwem i szyną,
- 30.05 - składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia,
- 30.06 - wypiętrzona podłoga,
- 30.07 - przegroda z boku pedału hamulca,
- 30.08 - przegroda na protezę lub szynę z boku pedału hamulca,
- 30.09 - przegroda pod pedałami hamowania i przyspieszenia,
- 30.10 - podparcie pięty lub nogi,
- 30.11 - elektryczne sterowanie hamowaniem i przyspieszaniem;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 35 - wymagane modyfikacje urządzeń sterowania:
- 35.01 - urządzenia sterowania obsługiwane bez negatywnego wpływu na kierowanie i obsługę,
- 35.02 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów (w tym gałek, dźwigni),
- 35.03 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów lewą ręką,
- 35.04 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów prawą ręką,
- 35.05 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 40 - wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym:
- 40.01 - zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
- 40.02 - układ kierowniczy z aktywnym wspomaganiem,
- 40.03 - układ kierowniczy z systemem rezerwowym (sprzężeniem zwrotnym),
- 40.04 - wydłużona kolumna kierownicy,
- 40.05 - zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
- 40.06 - wychylne koło kierownicy,
- 40.07 - pionowe koło kierownicy,
- 40.08 - poziome koło kierownicy,
- 40.09 - kierowanie nożne,
- 40.10 - alternatywny system kierownicy (drążek),
- 40.11 - gałka na kierownicy,
- 40.12 - szyna ortopedyczna ręki na kole kierownicy,
- 40.13 - ze stawem szynowym;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 42 - wymagane modyfikacje lusterka wstecznego:
- 42.01 - zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe,
- 42.02 - zewnętrzne lusterko na wysięgniku,
- 42.03 - dodatkowe zewnętrzne lusterko pozwalające na obserwację ruchu,
- 42.04 - panoramiczne wewnętrzne lusterko,
- 42.05 - lusterko do obserwacji martwych pól,
- 42.06 - elektrycznie sterowane zewnętrzne lusterko (lusterka);
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 43 - wymagane modyfikacje fotela kierowcy:
- 43.01 - fotel kierowcy na dobrej wysokości obserwacyjnej i w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
- 43.02 - fotel kierowcy dostosowany do kształtu ciała,
- 43.03 - fotel kierowcy z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
- 43.04 - fotel kierowcy z podłokietnikiem,
- 43.05 - wydłużone szyny prowadzące fotela kierowcy,
- 43.06 - zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
- 43.07 - pas bezpieczeństwa szelkowy;
Kody ograniczające korzystanie z uprawnień kierowcy - 44 - wymagane modyfikacje motocykli i motorowerów:
- 44.01 - hamulec z pojedynczym sterowaniem,
- 44.02 - zmodyfikowany hamulec ręczny,
- 44.03 - zmodyfikowany hamulec nożny,
- 44.04 - zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
- 44.05 - ręczna zmiana biegów i ręczne sprzęgło,
- 44.06 - zmodyfikowane lusterko (lusterka) wsteczne,
- 44.07 - zmodyfikowane wskaźniki kontrolne (kierunkowskazy, lampy hamulca),
- 44.08 - wysokość siedzenia pozwalająca kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej;
Symbole ograniczeń w prawie jazdy:
- 45 - wyłącznie motocykle z koszem,
- 50 - dla określonego pojazdu/nadwozia,
- 51 - dla określonego pojazdu/tablicy rejestracyjnej,
- 70 - wymiana prawa jazdy wydanego za granicą,
- 71 - wtórnik prawa jazdy,
- 72 - ograniczenie kategorii A do kategorii A1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 73 - ograniczenie kategorii B do kategorii B1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 74 - ograniczenie kategorii C do kategorii C1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 75 - ograniczenie kategorii D do kategorii D1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 76 - ograniczenie kategorii C+E do kategorii C1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 77 - ograniczenie kategorii D+E do kategorii D1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
- 78 - wyłącznie pojazdy z automatyczną skrzynią biegów,
- 95 - potwierdzenie posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej.
- 96 - potwierdzenie posiadania uprawnień do kierowania zespołem pojazdów.
- 101 - wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu,
- 102 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
- 103 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
- 104 - wymiana prawa jazdy kategorii M, z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi,
- 105 - wymiana prawa jazdy kategorii trolejbusowej, z ograniczeniem do kierowania tylko trolejbusami;
- 106 - zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy,
- 107 - wymagane dostosowanie pojazdu do rodzaju schorzenia.