"Wyższa szkoła jazdy" to cykl na Moto.pl, w którym wyjaśniamy najbardziej kontrowersyjne przepisy ruchu drogowego. Ale nie tylko. Znajdziecie tu mieszankę tematów z pogranicza kodeksu drogowego, egzaminu na prawo jazdy, dobrych praktyk na drodze oraz przydatnych porad dla kierowców.
Ronda jedno- i dwupasmowe, małe, średnie, turbinowe - trudno się połapać w samych rodzajach, a co dopiero w przepisach. Ilu Polaków, tyle sposobów na pokonanie ronda. Tymczasem według prawa całe rondo traktowane jest jak skrzyżowanie. Tyle teorii. Praktyka okazuje się znacznie trudniejsza - im więcej pasów ruchu, tym więcej wątpliwości. Jak korzystać z kierunkowskazów na rondzie? Kto ma na nim pierwszeństwo? Który pas zająć, chcąc jechać prosto? Oto instrukcja obsługi ronda.
Kto ma pierwszeństwo na rondzie? Dwa znaki - ruch okrężny i ustąp pierwszeństwa
W zdecydowanej większości przypadków przed rondem stoją dwa znaki: C-12, czyli informacja o ruchu okrężnym, i znak "ustąp pierwszeństwa". Wówczas, wjeżdżając na rondo, musimy ustąpić pierwszeństwa tym, którzy po rondzie się przemieszczają. Tramwaje nie są tu wyjątkiem - wjeżdżając na takie rondo, muszą ustąpić pierwszeństwa przejazdu. Sytuacja zmienia się, gdy tramwaj chce rondo opuścić - wtedy zawsze ma pierwszeństwo. Jeżeli tramwaj, opuszczając rondo, skręca, również ma pierwszeństwo przed samochodami.
Tak oznakowana jest większość rond w Polsce. Obok znaku informującego o ruchu okrężnym widzimy wyraźny znak, nakazujący ustąpienie pierwszeństwa:
Kto ma pierwszeństwo na rondzie, kiedy nie ma znaku ustąp pierwszeństwa?
BARDZO WAŻNE: Jeśli przed rondem nie ustawiono znaku "ustąp pierwszeństwa", obowiązuje na nim zasada prawej ręki - pierwszeństwo mają kierowcy znajdujący się po naszej prawej stronie, czyli de facto ci wjeżdżający na rondo. Na takich rondach tramwaj ma pierwszeństwo w każdej sytuacji - i wjeżdżając, i zjeżdżając z ronda.
Wielu kierowców o tym zapomina, bo przy przeważającej większości rond znajdziemy "znak ustąp pierwszeństwa przejazdu". Musimy się jednak mieć na baczności i nie brać tego za pewnik. Są w naszym kraju miejsca, w których obowiązują powyższe zasady. Jeżeli wjedziemy na takie skrzyżowanie "na pamięć", tak jak na wszystkie inne, możemy spowodować wypadek.
Jak jeździć po rondzie? Który pas zająć
Jeżeli na rondzie są dwa pasy ruchu, a na drodze nie ma znaków poziomych:
- Chcąc jechać w prawo, zajmujemy prawy pas.
- Chcąc jechać prosto, zajmujemy prawy lub lewy pas.
- Chcąc jechać w lewo lub zawrócić, zajmujemy lewy pas.
Jeżeli na rondzie są trzy pasy ruchu, a na drodze nie ma znaków poziomych:
- Chcąc jechać w prawo, zajmujemy prawy pas.
- Chcąc jechać prosto, możemy zająć dowolny pas.
- Chcąc jechać w lewo lub zawrócić, zajmujemy lewy pas.
Tyle przepisów. W praktyce wielu kierowców objeżdża rondo prawym pasem. To niedozwolone, choć po części zrozumiałe, bo prawy pas na rondzie jest najbezpieczniejszy. Pamiętajmy, że opuszczając rondo z lewego pasa musimy ustąpić pierwszeństwa tym, którzy jadą prawym pasem. Na rondach obowiązuje taka sama zasada jak na zwykłej drodze - zmieniając pas ruchu, trzeba ustąpić pierwszeństwa tym, którzy na tym pasie się już znajdują.
Jak jeździć po rondzie turbinowym?
Sytuacja jest znacznie prostsza na rondach turbinowych. Zaprojektowano je tak, że system zapór i linii ciągłych wyklucza możliwość kolizji. Trzeba jednak pamiętać, by przed wjazdem na tego typu rondo zająć odpowiedni pas - na rondach turbinowych niemożliwy jest np. skręt w lewo z prawego pasa.
Jak jeździć po rondzie? Używanie kierunkowskazów
Ile szkół jazdy, tyle teorii dotyczących używania kierunkowskazów przed wjazdem na rondo. Skoro przepisy uznają je za zwykłe skrzyżowania, to dlaczego zasada używania kierunkowskazów na rondach miałaby być inna? Wyjaśnił to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, którego wyrok z 2016 roku wyjaśnił tę sporną kwestię.
Przed wjazdem na skrzyżowanie o ruchu okrężnym nie musimy włączać kierunkowskazu. Obowiązkowe jest jego włączanie podczas opuszczania ronda oraz zmiany pasa ruchu na rondach i więcej niż jednym pasie ruchu.
Sąd uzasadnił wyrok tym, że włączając kierunkowskaz przed wjazdem na rondo wprowadzamy innych kierowców w błąd. Poświęciliśmy temu zagadnieniu oddzielny materiał cyklu, w którym przywołaliśmy znacznie więcej wyroków sądów administracyjnych.
Lewy kierunkowskaz powoduje kłótnie, ale to tramwaj wzbudza przerażenie. Najważniejsze ogólne zasady pierwszeństwa
Wbrew popularnej opinii tramwaj nie zawsze ma pierwszeństwo. Motorniczy musi stosować się do znaków tak samo jak kierowca samochodu. Istnieją cztery podstawowe reguły, określające zasady pierwszeństwa tramwajów:
- Na skrzyżowaniu równorzędnym tramwaj ma pierwszeństwo. Bez względu na kierunek jazdy, na skrzyżowaniach równorzędnych tramwaj zawsze ma pierwszeństwo (przepuszcza tylko pojazdy uprzywilejowane).
- Tramwaj zjeżdżający z ronda zawsze ma pierwszeństwo.
- Tramwaj wjeżdżający na rondo nie ma pierwszeństwa. Dzieje się tak w sytuacji, w której przed rondem znajduje się znak "ustąp pierwszeństwa", czyli w zdecydowanej większości przypadków. Warto pamiętać, że jeżeli przed rondem nie umieszczono tego znaku, nie tylko tramwajom trzeba ustąpić pierwszeństwa - samochodom też. Pisaliśmy o tym przed chwilą w akapicie o pierwszeństwie, ale warto to powtórzyć. To jedna z pułapek polskich dróg.
- Tramwaje również obowiązuje sygnalizacja świetlna. To ona reguluje zasady pierwszeństwa.
Dokładnie przyjrzeliśmy się im w poniższym artykule. Teraz przejdziemy do najczęstszych sytuacji na rondach.
Tramwaj, rondo i pierwszeństwo
Wjazd na rondo
- Jeżeli przed rondem nie umieszczono znaku "ustąp pierwszeństwa", to tramwaj ma zawsze pierwszeństwo. W każdej sytuacji.
- Jeżeli przed rondem umieszczono znak "ustąp pierwszeństwa przejazdu", to obowiązuje on także tramwaje. Motorniczy musi przepuścić znajdujące się na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym samochody.
- Wjeżdżający tramwaj na rondo z sygnalizacją musi czekać na zielone światło. Na rondach z sygnalizacją, to ona decyduje, kto pierwszy wjeżdża na rondo.
Zjazd z ronda/skręt na rondzie
- Zjeżdżający tramwaj z ronda zawsze ma pierwszeństwo.
- Skręcający tramwaj na rondzie bez sygnalizacji, ale ze znakiem "ustąp pierwszeństwa" ma pierwszeństwo.
Tak jak wspomnieliśmy przed chwilą. Tramwaj musi przepuszczać samochody znajdujące się na rondzie, zanim na nie wjedzie. Jednak, kiedy już sam się na nim znajdzie, ma pierwszeństwo i to samochody muszą go przepuścić. - Skręcający tramwaj na rondzie z sygnalizacją ma pierwszeństwo.
Identyczna sytuacja, jak powyżej. Przy wjeździe na rondo tramwaj musi przestrzegać wskazań sygnalizacji. Kiedy już znajdzie się na rondzie, to kierowcy muszą go przepuścić w przypadku skrętu.
Mandaty za złamanie przepisów na rondach
Najczęściej łamanymi przepisami na rondach są te dotyczące pierwszeństwa. Jakie kary grożą za przewinienia, których na rondach najczęściej dopuszczają się kierowcy?
- Nieustąpienie pierwszeństwa przy zmianie pasa ruchu - 250 zł/5 pkt.
- Nieodpowiednie ustawienie pojazdu na jezdni przed skrętem - 150 zł.
- Nieustąpienie pierwszeństwa nadjeżdżającemu pojazdowi szynowemu - 250 zł/6 pkt.
- Niezastosowanie się do znaku C-12 "ruch okrężny" - 250 zł/5 pkt.
- Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniu oznaczonym znakami określającymi pierwszeństwo - do 500 zł/6 pkt.
