Moment obrotowy - co to jest. Do czego służy moment obrotowy i jak z niego korzystać?

Co to jest moment obrotowy? Większość kierowców patrzy na moc jednostki napędowej, a to moment obrotowy stanowi kluczowy parametr podczas codziennej eksploatacji. Czemu jest tak ważny? Wyjaśniamy do czego służy moment obrotowy.

Co to jest moment obrotowy?

Moment obrotowy to iloczyn wartości siły pochodzącej od ciśnienia gazów działających na tłok i długości wykorbienia wału korbowego. Wynika z tego, że wartość momentu zależy w największym stopniu od siły wpływającej na tłok. Mimo ponad 100-letniej tradycji w konstruowaniu silników spalinowych, wciąż nie udało się uzyskać idealnej krzywej na wykresie ilustrującym przebieg niutonometrów. Mimo tego, inżynierowie stosują kolektory dolotowe o zmiennej charakterystyce, zmienne fazy rozrządu, a także doładowanie w postaci turbosprężarki lub kompresora. To ostatnie rozwiązanie jest najlepszym dla dynamiki jednostki napędowej.

Jak zmienia się moment obrotowy w zależności od silnik? Od czego zależy moment obrotowy?

Krzywa momentu obrotowego mocno uzależniona jest od rodzaju jednostki napędowej. W benzynowych motorach wartość niutonometrów przedstawia się najmniej korzystnie. W większości przypadków ilość Nm zawiera się w przedziale 120-200. Dodatkowo, maksymalny moment dostępny jest w bardzo wąskim zakresie obrotów. Ich liczba wzrasta proporcjonalnie do wartości prędkości obrotowej silnika. To oznacza, że dopiero w okolicy 5-6 tysięcy obr./min, mamy największą siłę do wykorzystania.

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja we współczesnych, doładowanych jednostkach. Już 1-litrowe silniki wsparte turbosprężarką są w stanie generować 160-200 Nm. O ile w przy niskich obrotach wału korbowego wciąż występuje zjawisko „turbodziury”, o tyle przy 3-5 tysiącach obr./min, mamy do dyspozycji maksymalną ilość niutonometrów. To istotnie przekłada się na dynamikę pojazdu. Auto dynamicznie przyspiesza aż do zapędzenia wskazówki obrotomierza pod czerwone pole i żwawo reaguje na każdorazowe wciśnięcie pedału gazu.

Im większa pojemność skokowa pojazdu i ilość powietrza wtłaczanego przez doładowanie, tym więcej Nm można uzyskać. Nic więc dziwnego, że 3-litrowe silniki wsparte podwójnym, a nawet poczwórnym turbo, są w stanie uzyskać nawet 700-800 Nm przy bardzo niskich wartościach prędkości obrotowej.

Moment obrotowy w silnikach Diesla

Równie korzystnie przedstawia się wykres momentu w jednostkach wysokoprężnych. O ile te sprzed 2-3 dekad, pozbawione turbo, cechują się marną dynamiką, o tyle nowoczesne diesle dorównują osiągom sportowym konstrukcjom benzynowym. Ponadto, są w stanie ze stosunkowo niewielkiej pojemności skokowej generować spore pokłady niutonometrów. 1.4-1.6-litrowe silniki oddają do dyspozycji użytkownika około 250-300 Nm w przedziale 1500-3500 obr./min. Podobnie jak w doładowanych motorach benzynowych, większy litraż przekłada się na wyższą wartość momentu.

Nie dziwi też fakt, że jednostki wysokoprężne powszechnie stosowane są w pojazdach ciężarowych i maszynach budowlanych. W ich przypadku nie moc stoi na pierwszym planie, lecz właśnie moment obrotowy. W połączeniu z odpowiednio zestopniowaną skrzynią biegów, istotnie przyczynia się do możliwości transportowych danej maszyny. Potężna wartość momentu uzyskiwanego przy niskich obrotach pozwala holować kilkutonowe przyczepy, a także pokonywać trudne przeszkody terenowe.

Moment obrotowy - na co zwrócić uwagę?

Decydując się na dany pojazd, warto zagłębić się w jego dane techniczne. Od jego maksymalnej mocy ważniejsza jest wartość momentu obrotowego oraz przedział, w którym ją otrzymujemy. Im wyższy moment dostępny w szerszym zakresie, tym przyjemność z prowadzenia samochodu będzie większa. Duża ilość niutonometrów to także bezpieczeństwo w sytuacjach awaryjnych, gdzie trzeba gwałtownie przyspieszyć lub wykonać gwałtowny manewr z gazem wciśniętym w podłogę.

Zobacz wideo
Więcej o:
Copyright © Agora SA