Z daleka wygląda jak nowo przygotowywany stok narciarski. A to tylko plac budowy nowego odcinka drogi ekspresowej S19, który będzie stanowić część międzynarodowej trasy Via Carpatia, czyli połączenia północ – południe. W przyszłości stanie się znaczącym szlakiem transportowym między portami nad Bałtykiem a Morzem Śródziemnym.
Odcinek S19 Babica – Jawornik o długości ponad 11 km to niezłe wyzwanie dla budowniczych pracujących w systemie projektuj i buduj (wykonawcą jest firma Intercor). Pod względem geologicznym to obszar o tzw. skomplikowanej budowie. To teren ze skomplikowanym ukształtowaniem ze wzniesieniami, dolinami (także głębokie jary z ciekami wodnymi) oraz licznymi osuwiskami (na potrzeby badań terenu wykonano ponad 765 wierceń otworów o głębokości od 3 do 50 m). A to nie wszystko.
Najlepszym przykładem wyzwania jest obszar, w którym zlokalizowano trzy obiekty inżynierskie ES-22, ES-24 i ES-26. To estakady (najdłuższa z nich będzie mieć ponad 1 km długości), które powstaną na dość wysokich podporach. Najwyższy planowany filar mierzy aż 100 m wysokości (jest wyższy o ok. 20 m od Wieży Mariackiej w Krakowie). Ze względu na ukształtowanie terenu i różnicę poziomów (aż do 120 m) niezbędne były serpentyny na potrzeby dróg technologicznych. Okazało się, że nachylenie jest tak duże (nawet do 15 proc., że betonowozy przemieszczały się tylko z ograniczonym ładunkiem (ładowność poniżej 80 proc.).
Zanim powstaną wysokie filary niezbędne są pale wielkośrednicowe. Obecnie trwa ich wykonywanie (instalacja zbrojenia, betonowanie ław fundamentowych oraz prefabrykacja słupów). W miejscu przyszłej estakady ES-26 udało się już wykonać pierwsze oczepy fundamentowe. Według GDDKiA wykonawca powinien uporać się z budową pali pod estakady jeszcze w tym roku.
Kiedy zakończy się budowa całej trasy? Prace na odcinku S19 Babica – Jawornik (wartość kontraktu to aż 1,4 mld zł) rozpoczęły się we wrześniu 2023 r. W sierpniu zaawansowanie rzeczowe robót sięgnęło niemal 22 proc. a prac drogowych przekroczyło próg 15 proc. W przypadku prac projektowych osiągnięto poziom ponad 98 proc. Jeśli nie przydarzy się nic niespodziewanego to droga powinna być gotowa jesienią 2026 r. Docelowo S19 w województwie podkarpackim będzie liczyć niemal 170 km długości.