Czarna skrzynka w samochodzie jest hasłem, które brzmi niezwykle futurystycznie. Futurystyczne jednak nie jest. Bo urządzenia tego typu de facto w samochodach są już montowane i to od prawie dwóch lat. Warto zatem wiedzieć, jak dokładnie działa to urządzenie.
W jakich samochodach można znaleźć czarną skrzynkę?
Na liście znajdują się przede wszystkim pojazdy, które zostały sprzedane na terenie UE od lipca 2022 r. Wymóg dotyczy jednak aut homologowanych do sprzedaży po tej dacie – a więc nowych modeli i np. wersji poliftingowych. Wszystkie fabrycznie nowe pojazdy będą musiały mieć czarną skrzynkę od 7 lipca 2024 r. Co ważne, kierowca może się przekonać o obecności urządzenia, wyłącznie badając datę homologacji. Innej możliwości nie ma. Czarna skrzynka musi być bowiem ukryta w aucie w taki sposób, aby jej obecności nie dało się stwierdzić bez rozbierania układu elektrycznego.
Jak działa czarna skrzynka?
Czarna skrzynka ma być pokładowym rejestratorem danych. Całkowicie automatycznie i bez żadnego udziału kierowcy będzie zapisywać informacje dotyczące stanu auta, prędkości, zachowania kierującego czy aktywności systemów bezpieczeństwa. Urządzenie skupi się na danych pobranych z elektronicznych sterowników. Nie zapisuje obrazu.
- Czy czarna skrzynka pozwala na donoszenie na kierowców policji lub, czy pozwoli na to w przyszłości? To częste pytanie kierowców. A odpowiedź może być wyłącznie przecząca. I powód jest prosty. Urządzenie jest "zatopione" w konstrukcji pojazdu. Według aktualnych wymogów dane można odczytywać z niego wyłącznie po wymontowaniu z samochodu. Czarna skrzynka nie komunikuje się przez złącze OBD czy bezprzewodowo ze światem zewnętrznym. Denuncjowanie kierującego organom ścigania nie jest zatem fizycznie możliwe.
- Czy w celu ochrony prywatności kierowca można się pozbyć czarnej skrzynki? Teoretycznie tak. Praktycznie jednak samochód po modyfikacji przestaje spełniać wymogi homologacyjne. Brak rejestratora sprawia zatem, że auto nie powinno np. przejść badania technicznego i musi zostać wycofane z użytkowania.
Jakie dane zapisuje czarna skrzynka?
Czarna skrzynka ma pomóc w wyjaśnieniu przyczyn wypadku drogowego. Dlatego musi zapisać szereg informacji, które mogą się okazać kluczowe dla organów prowadzących śledztwo. Na 5 sekund przed zdarzeniem oraz do 250 milisekund po nim zarejestruje takie dane, jak:
- prędkość pojazdu w zakresie od 0 do 250 km/h w ciągu 5 sekund przed zderzeniem,
- stopień otwarcia przepustnicy (wciśnięcia pedału przyspieszenia) w ciągu 5 sekund przed zderzeniem,
- użycie hamulca w ciągu 5 sekund przed zderzeniem,
- ruchy kierownicą w ciągu 5 sekund przed zderzeniem,
- zmiana prędkości wzdłużnej i poprzecznej w czasie kolizji,
- stan pasów bezpieczeństwa (zapięte / niezapięte) w ciągu 1 sekundy przed zderzeniem,
- prędkość obrotową silnika,
- włączenie się układu ABS,
- kąt przechyłu pojazdu,
- działanie systemu stabilizacji toru jazdy,
- aktywację poduszek powietrznych,
- stan położenia przednich foteli (jeśli przyjął on pozycję najbardziej do przodu i wpłynęło to na decyzję komputera o aktywacji poduszki powietrznej),
- stan kontrolki systemu pomiaru ciśnienia powietrza w oponach (TPMS) w ciągu sekundy przed zderzeniem,
- działanie tempomatu na 5 sekund przed zderzeniem,
- stan aktywnych systemów wspomagania kierowcy (np. system utrzymywania pojazdu w pasie ruchu).
