Na terenie gminy Kleszczów jest słynna Kopalnia Węgla Brunatnego "Bełchatów". Mówiąc kolokwialnie to największa dziura w Europie, bo teren prac wydobywczych ma około 12 km długości, trzy kilometry szerokości oraz 200 m głębokości. Los KWB Bełchatów jest już przesądzony: z różnych powodów w ciągu dwóch lat ma się tam zakończyć wydobycie węgla. Co się stanie z tym olbrzymim terenem?
Oddział spółki PGE, który zarządza kopalnią oraz lokalne władze mają wiele pomysłów na jej późniejsze wykorzystanie. Bodaj najciekawszym jest plan budowy toru o długości przeszło dziewięciu kilometrów, który zajmie powierzchnię 400 ha. Nie chodzi o tor wyścigowy, tylko testowy, a zamiast sportowej rywalizacji mają być na nim sprawdzane autonomiczne pojazdy i statki powietrzne.
W polskim Centrum Badawczym dla Inteligentnego Transportu mają być testowane nowe technologie
W Kleszczowie ma powstać Nowe Centrum Badawcze dla Inteligentnego Transportu, pierwsze w Europie o podobnym zakresie kompetencji. Będą w nim testowane latające drony oraz autonomiczne pojazdy naziemne, komercyjne, naukowe, wojskowe i rolnicze. Na terenie zamkniętego pola wydobywczego "Bełchatów" zostanie stworzona kompletna infrastruktura do testowania oraz homologowania układów autonomicznych, a także dziesięć "specjalistycznych i komplementarnych laboratoriów, które będą obsługiwać procesy testowania i certyfikacji wszystkich aspektów technologicznych autonomiczności".
Pomysł jest awangardowy, ale bardzo ciekawy. W regionach świata o mniej gęstym zaludnieniu niż Europa w podobnych celach są wykorzystywane naturalne tereny, takie jak stepy i pustynie. Jeśli ktoś interesuje się robotyką, na pewno słyszał o DARPA Grand Challenge, słynnych zawodach dla pojazdów autonomicznych urządzanych przez departament obrony USA na pustyni pomiędzy Kalifornią a Newadą. Interesują się nim również prywatni producenci, ale przede wszystkim amerykańska armia. W Kleszczowie może powstać odpowiednik takiego testowego poligonu dla dronów i samochodów autonomicznych na miarę naszych możliwości.
CBIST&OA będzie pełnił rolę głównego ośrodka odpowiedzialnego za koordynowanie ważnych projektów i współpracę między zainteresowanymi stronami w zakresie swojej działalności. Zapewni on przedsiębiorcom dostęp do profesjonalnych zasobów, niezbędnych do efektywnych procesów certyfikacji w dynamicznie zmieniającym się środowisku regulacyjnym oraz w kontekście standardów rozwijanych na poziomie Unii Europejskiej, co pozwoli na wprowadzanie nowych produktów na rynek
- czytamy na stronie gminy Kleszczów.
Utworzenie Centrum Badawczego Inteligentnych Systemów Transportowych i Obiektów Autonomicznych (CBIST&OA) to naprawdę realna perspektywa, bo teren kopalni Bełchatów jest wręcz wymarzony do tego celu, a z usług takiego ośrodka na pewno chętnie skorzysta wiele europejskich firm i instytucji. Projekt już jest w zaawansowanej fazie i mieści się w założeniach Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji Województwa Łódzkiego, dzięki czemu może uzyskać unijne dofinansowanie. Pierwszy etap inwestycji, czyli powstanie toru do testowania obiektów autonomicznych o długości 9,1 km, ma zostać ukończony do 2027 roku. Kolejne są planowane na dwa następne lata i obejmują utworzenie infrastruktury administracyjnej oraz teleinformatycznej, a także Centrum Technologiczno – Technicznego i budynków mieszkalno-użytkowych, w tym bursę z około 150 pomieszczeniami. Uniwersalna infrastruktura powinna pozwolić na testowanie i rozwój nowych technologii nie tylko osadzonych w obiektach, ale też komponentów składowych tak zwanych: smart cities, smart farms, smart industry itp. Cały kompleks mógłby być zasilany zieloną energią z farm wiatrowych albo słonecznych.
Koncepcja działania centrum uzyskała poparcie w przemyśle i świecie naukowym
Organizatorzy projektu już rozmawiają w sprawie jego wykorzystania z rodzimymi uczelniami technicznymi (m.in. Politechniką Warszawska i Rzeszowska) oraz Uniwersytetem w Stuttgarcie, Eindhoven University of Technology, Technical University of Munich oraz Politecnico di Milano. W przedsięwzięcie angażują się też prywatne przedsiębiorstwa zainteresowane wykorzystaniem testowego poligonu: PKP, Stadler i Alstom.
Powstanie CBIST&OA w Polsce to bardzo ciekawy pomysł, bo wykorzystuje siłę naturalnych technologicznych przemian. Za tym projektem przemawia również dobra lokalizacja w centrum Polski i Europy. Teren gminy został uznany za Obszar Strategicznej Interwencji w Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego 2030. Dzięki temu bełchatowska kopalnia ma szansę popłynąć na fali postępu technicznego i zyskać drugie, bardziej zrównoważone życie. Wbrew temu, co sądzi wiele osób pojazdy autonomiczne i drony nie są w odwrocie, a wręcz przeciwnie. W ciągu kilku najbliższych lat powinien nastąpić przełom w ich rozwoju, a komputerowe symulacje zawsze muszą zostać zweryfikowane w realnych i bezpiecznych warunkach. Wtedy Nowe Centrum Badawcze dla Inteligentnego Transportu może otworzyć drogę do transformacji Kleszczowa w ośrodek nowoczesnych technologii na światową skalę. Trzymam kciuki, aby tak było.
