Strażnicy gminni i miejscy oraz strażnicy leśni uzyskają uprawnienia do kontroli kierowców. Strażnicy miejscy ponownie będą mogli używać fotoradarów do kontroli ruchu drogowego. Będą też mogli interweniować bezpośrednio, kiedy stwierdzą, że wykroczenie popełnione przez kierowcę "zagraża bezpieczeństwu na drodze", np. przekroczenie dozwolonej prędkości, wymuszenie pierwszeństwa przejazdu, przekroczenie linii podwójnej ciągłej, wjazd na skrzyżowanie przy czerwonym świetle. Uzyskają również nowe prawa, m.in. do kontroli bagaży, i dodatkowy środek przymusu bezpośredniego - paralizator elektryczny (potocznie zwany teaserem lub szokerem), a prowadząc wspólne działania z policją, otrzymają broń palną! Taki będzie skutek proponowanych zmian w ustawie o strażach gminnych oraz w prawie o ruchu drogowym.
Przypominamy, że obecnie straż gminna i straż miejska to "samorządowa umundurowana formacja powołana do ochrony porządku publicznego na terenie gminy", a kontrola ruchu drogowego należy do kompetencji policji. Mierzenie prędkości przy użyciu fotoradarów i karanie kierowców za jej przekroczenie przez strażników powodowało protesty. Ponieważ w dotychczasowej wersji ustawy o ruchu drogowym nie było mowy o straży miejskiej z fotoradarem, to niektóre sądy grodzkie orzekały na korzyść kierowców przyłapanych przez strażników. Inne zalecały w tej sytuacji straży miejskiej karanie kierowców nie bezpośrednio przez straż, ale za pośrednictwem policji, która po przedstawieniu zapisu przez strażników powinna kierować do sądu wniosek o ukaranie kierowcy. Te kontrowersje i rozbieżności znalazły swój epilog przed Trybunałem Konstytucyjnym. Od 28 marca br. jego orzeczeniem strażnicy już nie mogli tego robić, a rozporządzenie MSWiA z 30.12.2002 roku, na które się powoływali, uznano za niespójne z kodeksem drogowym.
Straż gminna i miejska będą więc mogły ukarać kierowców, którzy popełnią wykroczenie w ruchu drogowym, ale w dyskusji nad modernizacją prawa pojawił się też wątek, by cedowanie takich uprawnień na te służby zależało od miejscowego komendanta policji. Straż leśna będzie zatrzymywać i legitymować kierowców na terenie lasów oraz w parkach narodowych. W pewnych sytuacjach takie uprawnienia zostaną rozszerzone także na pracowników zarządu dróg.
Gdy strażnicy zatrzymają kierowcę będącego pod wpływem alkoholu, to muszą zatrzymać go do czasu przyjazdu policji, bo przecież straż miejska i gminna nie mają ani uprawnień, ani urządzeń do badania trzeźwości. Zwraca jednak uwagę, że w tym wypadku wystarczy tzw. uzasadnione podejrzenie, że kierowca jest nietrzeźwy!
Tysiące strażników - konkurentów czy sojuszników policji drogowej? To okaże się w praktyce. Na razie zanosi się na jedno - policja będzie musiała ich przeszkolić w kontroli ruchu drogowego, procedurach i obsłudze urządzeń. Kiedy postulowanie zmiany mogą wejść w życie - terminy do przymiarki to 1 września lub 1 grudnia br.
