W tym roku 60. urodziny obchodzi jedna z największych włoskich piękności, Alfa Romeo Giulietta. Oto krótka historia samochodów obdarzonych tym pięknym imieniem
W latach 50. Alfa Romeo nadal był producentem samochodów sportowych, dużych limuzyn i rzecz jasna aut wyścigowych. Na rok 1954 przygotowana była prezentacja Giulietty. Projekt zakładał stworzenie całej gamy modeli, ale pierwszym nadwoziem miało być coupe. Za jego projekt od strony stylistycznej odpowiedzialny był Franco Scaglione pracujący dla Carrozzeria Bertone, dla której małe coupe okazało się punktem zwrotnym.
Dwudrzwiowe coupe, nazywane Giulietta Sprint, nie było szykowane do produkcji seryjnej i początkowo zakładano zbudowanie zaledwie 500 sztuk. Chodziło nie tyle o sukces komercyjny, co o przyciągnięcie do salonów klientów zafascynowanych liniami Giulietty Sprint, ale planujących zakup klasycznego sedana. Piękne nadwozie okazało się jednak zbyt kuszące. W ciągu 8 lat produkcji powstało w sumie ponad 27 tys. sztuk Giulietty Sprint i Sprint Veloce. Samochody wyjeżdżały z zakładów Bertone. Aby sprostać popytowi ta mała dotąd firma zbudowała nową halę produkcyjną.
Pod maską małego coupe pracował aluminiowy silnik benzynowy DOHC o pojemności 1,3 l. W zależności od wersji rozwijał 80 lub 90 KM (Veloce), a do tego wyjątkowo chętnie "wchodził" na obroty.
Ile jest warte to zgrabne coupe? Najbardziej poszukiwana wersja Sprint Veloce w lutym tego roku została wystawiona na aukcję przez dom RM Auctions. Nowy właściciel zapłacił za egzemplarz z 1957 roku 253 tys. dolarów.
Zazwyczaj wersje bez dachu powstają na bazie coupe, jeśli to jest już produkowane. W przypadku Giulietty zachowano się zupełnie nieekonomicznie. Giulietta Spider miała nadwozie zaprojektowane zupełnie od nowa. Okazuje się to jasne, gdy zdamy sobie sprawę, że Spidera zaprojektowała Pininfarina. Bertone także przygotowało projekt Giulietty Sprint w wersji kabriolet oraz Spidera, ale ostatecznie Alfa Romeo wybrała projekt konkurencyjnej firmy.
Różnice widać na pierwszy rzut oka. Pas przedni Giulietty Spider jest inny, centralny pionowo umieszczony wlot powietrza osadzono niżej, przez co Spider sprawia wrażenie dużo niższego. Tak też jest w rzeczywistości. Źródło napędu stanowi ten sam silnik, co w modelu Giulietta Sprint.
W latach 1955- 1962 powstało ponad 17 tys. sztuk Giulietty Spider i Spider Veloce. To jednak nie koniec historii tego modelu. Po roku 1962 produkcję kontynuowano pod bardziej dojrzałą nazwą Giulia. Był to też pretekst do zmian pod maską, gdzie zadebiutował silnik o pojemności 1,6 l.
Warto też wspomnieć o prototypie nazwanym Giulietta Sprint Speciale Spider. Zaprojektowana w 1961 roku przez Pininfarinę była zwiastunem nadchodzącej rewolucji, czyli niezwykle popularnego modelu Alfa Romeo Spider "Duetto" z 1966 roku.
Podstawowym modelem pierwszej Giulietty był sedan zwany Berlina. Zaprezentowany na wiosnę 1955 roku był mocno spokrewniony technicznie z coupe Sprint, a od przodu obydwie wersje nadwoziowe wyglądały niemal identycznie.
Pod maską pracował ten sam silnik klasy 1300, co w coupe i Spiderze, ale miał skromniejsze osiągi. Podstawowa specyfikacja oferowała 63 KM, co w tamtych czasach było wystarczające do napędu limuzyny mierzącej 4 m długości i ważącej zaledwie 870 kg. Kto potrzebował mocniejszego silnika mógł się zdecydować na zaprezentowaną w 1957 roku wersję TI, której silnik generował 74 KM.
Po czterech latach produkcji, w 1959 roku Giulietta przeszła swój pierwszy facelifting. Zmieniło się sporo, największe modyfikacje wprowadzono w tylnej części nadwozia, gdzie krągłości z połowy lat 50. ustąpiły miejsca skromnym skrzydłom wzorowanym na autach amerykańskich.
W latach 50. nadwozia typu kombi były traktowane czysto użytkowo i mało kto interesował się ich kupnem szukając samochodu dla rodziny. To zadanie spełniały sedany i mało kto podważał ich użyteczność. Sama Alfa Romeo nie była więc zainteresowana, by rozpoczynać prace nad nadwoziem uniwersalnym, ale wśród licznych włoskich zakładów karoseryjnych dwa pokusiły się o taki zabieg. W zakładach Carrozzeria Colli powstało 91 sztuk Giulietty Promiscua, zaś Carrozzeria Boneschi zbudowała kilka sztuk Giulietty Weekendina.
Jak wspomniałem na początku, Alfa Romeo w tamtym okresie wciąż była mocno zaangażowana w sport samochodowy. Nie powinno zatem dziwić, że Giulietta posłużyła za bazę dla modeli wyczynowych.
W 1959 roku na rynku zadebiutowała obła, a co za tym idzie bardzo aerodynamiczna Giulietta Sprint Speciale, zwana także Giuliettą SS. Za wygląd odpowiedzialny było Bertone. Oprócz niecodziennego wyglądu kupując Giuliettę SS otrzymywało się auto ważące 785 kg (75 kg mniej od coupe i 85 kg mniej od Berliny) z silnikiem 1300 podkręconym fabrycznie do 100 KM. Za niską masę odpowiadały drzwi, maska i pokrywa bagażnika wykonane z aluminium. Głównym konkurentem Giulietty SS było debiutujące w tym samym roku Porsche 356 B.
Ten sam 100-konny silnik 1300 posłużył do napędu Giulietty SZ, czyli Sprint Zagato z 1960 roku. Projekt nadwozia ponownie przygotował Franco Scaglione, a budową aut zajął się zakład Zagato. Największą zaletą tego modelu było lekkie w pełni aluminiowe nadwozie. W sumie powstało 200 sztuk tej wersji.
Po okresie modelu Giulia (1962-1977) Alfa Romeo powróciła do wcześniejszej nazwy. Nowy model był stylistyczną rewolucją w stosunku do modelu Giulia. Proste linie i wszelkie krągłości ograniczone do minimum to wyróżniki Giulietty Nouva, jak wówczas nazwano to auto.
Technicznie była to ciekawa konstrukcja. Wykorzystano platformę pozycjonowanej wyżej Alfetty. Specjalnie unikam określenia większej, gdyż obydwa sedany uchodzą dziś za skandalicznie małe mierząc niewiele więcej, niż 4,2 m długości. Silnik umieszczony wzdłużnie połączony był wałem ze skrzynią biegów. Samą skrzynię umieszczono na tylnej osi (układ transaxle) dla lepszego rozłożenia masy. Samochód przekonywał do siebie doskonałymi własnościami jezdnymi i ostrym jak brzytwa hamulcom.
Pierwsza seria zadebiutowała w 1977 roku. Podstawowy silnik 1.3 oferował 95 KM mocy i przyzwoite osiągi, znacznie lepiej radziła sobie Giulietta 1.6 (109 KM), ale miłośnicy szybkich sedanów musieli wykazać się cierpliwością. W 1979 roku dołączono do oferty wersję 1.8 (122 KM), a rok później 2.0 (130 KM). Ta ostatnia przyspieszała do 100 km/h w 9,4 s i osiągała prędkość 185 km/h.
W połowie 1981 roku Giulietta przeszła facelifting. Zmieniono wnętrze, oferując nowy wygląd deski rozdzielczej, siedzeń i kierownicy. Z zewnątrz niewiele się zmieniło. Przesunięto jedynie kierunkowskaz na przednim błotniku za nadkole i dodano listwy chroniące dolne partie drzwi. W 1980 roku w palecie silników pojawił się pierwszy silnik wysokoprężny 2.0 Turbodiesel o mocy 82 KM. Wszystkie jednostki współpracowały jedynie ze skrzyniami biegów o pięciu przełożeniach. Warto jeszcze wspomnieć o wersji Turbodelta z dwulitrowym silnikiem wzmocnionym do 170 KM turbosprężarką KKK. Powstało ich zaledwie 361 egzemplarzy i jest to z pewnością najbardziej pożądana odmiana drugiej generacji Giulietty.
Produkcję zakończono w 1985 roku po wypuszczeniu na rynek ok. 380 tys. sztuk Giulietty. Następcą został model 75, który odziedziczył po poprzedniczce sporo podzespołów.
Nazwa Giulietta powróciła w 2010 roku. Tym razem przeznaczono ją dla modelu segmentu C. Samochód oparto technicznie na Fiacie Bravo, ale od strony stylistycznej to stuprocentowa Alfa Romeo. Delikatne, niemal kobiece kształty nadwozia podkreślone są stylowymi lampami, czy klamkami tylnych drzwi schowanymi w linii okien.
Od strony technicznej współczesna Giulietta łączy w sobie technikę oferowaną przez Fiata z własnymi rozwiązaniami. Gama jednostek napędowych obejmuje trzy wersje mocy silnika 1.4 (105, 120 i 170 KM) oraz wysokoprężne jednostki 1.6 JTDM (105 KM) i 2.0 JTDM (140, 150 i 170 KM). Na szczycie oferty plasuje się odznaczająca się doskonałymi własnościami jezdnymi odmiana Quadrifoglio Verde Q2 (z wł.: czterolistna koniczyna) napędzana silnikiem 1750 TBi konstrukcji Alfy Romeo. Osiąga on 235 KM, a o doskonałą trakcję dba seryjny mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu. Standardem we wszystkich Alfach Romeo jest system trybów jazdy DNA pozwalający dobrać ustawienia do aktualnych warunków (Dynamic, Normal, All weather).
Podczas salonu samochodowego we Frankfurcie w 2013 roku Alfa Romeo zaprezentowała Giuliettę po zmianach. Z zewnątrz są one niewielkie i dostrzegą je tylko znawcy modelu, mowa o nowej atrapie chłodnicy, chromowanej oprawie lamp przeciwmgielnych oraz nowych wzorach felg aluminiowych. We wnętrzu znajdziemy nową kierownicę, pogłębione fotele i wykończenie przestrzeni bagażowej lepszej jakości. Na pokładzie pojawił się nowy system multimedialny Uconnect z 5-calowym ekranem dotykowym lub ekranem o przekątnej 6,5 cala dla opcji z nawigacją GPS.
