Słynne wyścigi | Daytona 500

Wyścig odbywa się na torze Daytona International Speedway, który nazwano "World Center of Racing", czyli światowym centrum wyścigów. Patrząc na tradycję, rozmiar, jakość i rozmach z jakim przygotowany jest cały obiekt, nie ma się co dziwić, że Daytona uzurpuje sobie prawo do takiego tytułu. DIS powstawał pod nadzorem pod nadzorem William France Sr., czyli jednego z twórców NASCAR. Dom Daytona 500, jak potocznie mówią o tym obiekcie  amerykanie, gości również wiele innych prestiżowych serii wyścigowych, w tym Tudor United SportsCar Championship, których runda w Daytonie rozgrywana jest w formacie 24-godzinnego wyścigu. Oczywiście wtedy zawodnicy korzystają z fragmentu toru, który znajduje się wewnątrz słynnego owalu i zawiera kilka dodatkowych zakrętów.

fot. Piotr Sielicki

Daytona jest jednak najbardziej znana ze swojego owalnego (dodatkowo przełamanego na wysokości linii start-mety) toru o długości 2,5 mili (4 km). To właśnie na nim rozgrywany jest Daytona 500 i to tam prędkości Stock Carów dochodzą do 200 mil na godzinę. Konfiguracja toru obejmuje 4 zakręty, których stopień pochyłości wynosi nawet 31 stopni.

fot. Piotr Sielicki

Daytona 500 jest wyjątkowa także ze względu na specjalne reguły i przepisy, które obowiązują wyłącznie w trakcie wyścigu na Florydzie. Różnice zaczynają się już w kwalifikacjach. Przez lata niektóre jego elementy uległy zmianie, ale struktura samych kwalifikacji pozostała niezmieniona.

Kwalifikacje:

Wszystko zaczyna się w niedzielę, tydzień przed zawodami. Pierwszy rząd (dwa miejsca) są do zdobycia w trakcie sesji kwalifikacyjnej Coors Light Pole. Do 2014 roku każdy zawodnik miał dwa pełne okrążenia, aby uzyskać jak najwyższą średnią prędkość. Od 2015 roku zawodnicy zostali podzieleni na dwie grupy (według losowanych parzystych i nieparzystych numerów). Zawodnicy z obu grup mają po 5 minut na uzyskanie swojego rezultatu w dowolnym momencie sesji. Po 10 minutowej przerwie na tor wyjadą już tylko 24 najszybsze auta z obu grup. Do kolejnej 5-minutowej sesji awansuje już tylko najszybszych 12 zawodników, których ponownie mają 5 minut na uzyskanie swojego rezultatu. W ten sposób dwa pierwsze miejsca zostają zajęte przez dwóch najszybszych zawodników.

fot. NASCAR

W czwartek przed wyścigiem zaczynają się tzw. Duels (obecnie Budweiser Duels), które są w rzeczywistości dwoma osobnymi wyścigami o długości 150 mil każdy. Wyniki obu z nich decydują o ustawieniu na starcie reszty zawodników. Jest jednak jeszcze jedna reguła obowiązująca w Duels. O kolejności i udziale w jednym albo drugim wyścigu decyduje prędkość jaką uzyskało się w trakcie niedzielnej sesji kwalifikacyjnej. Dodatkowo zawodnicy są grupowani pomiędzy Duels w zależności czy pozycja, którą uzyskali w kwalifikacjach miała numer nieparzysty lub parzysty. Zawodnicy z pierwszej grupy (pozycje nieparzyste - wyścig I) walczą o ustawienie na linii wewnętrznej, zaś z drugiej grupy (pozycje parzyste - wyścig II) na linii zewnętrznej. Najlepszych piętnastu kierowców z każdego wyścigu Duels tworzy listę startową od pozycji 3 do 32.

Prędkość w Duels jednak nadal ma znacznie. Cztery kolejne pozycje startowe do Daytona 500 (33-36) przeznaczone są dla najszybszych kierowców, którzy nie zmieścili się w czołowych piętnastkach. Ta opcja stanowi szansę dla tych kierowców, którzy byli szybcy podczas wyścigu, ale ich samochody uległy awarii lub zniszczeniu.

fot. NASCAR

Ostatnie 6 miejsc przeznaczone jest dla zawodników, którzy nie dostali się do wyścigu w poprzednich trybach. Kwalifikują się oni na podstawie zdobytych w zeszłym sezonie punktów w klasyfikacji generalnej NASCAR Sprint Cup Series. Właśnie według wartości punktowej (od najwyższej do najniższej) zostaną oni ustawieni na linii startu wyścigu Daytona 500. Reguła ta nie obowiązuje w przypadku zawodników, którzy zmienili w trakcie zimowej przerwy swój zespół.

Mimo tego, że jest aż tyle możliwości wejścia do wyścigu, liczba zawodników chętnych do udziału powoduje, że nie wszyscy mogą stanąć w niedzielne lutowe popołudnie na starcie Daytona 500.

Wyścig:

Wyścig rozgrywany jest na odcinku 500 mil, które w Daytonie oznaczają 200 okrążeń. Szczególny jest fakt, że sam wyścig odbywa się zawsze w lutym. Od 1971 roku była to niedziela poprzedzająca trzeci poniedziałek tygodnia. Od 2012 roku zwyczajową datę przesunięto o jeden tydzień do przodu, ze względu na lepsze warunki pogodowe panujące w tym okresie na Florydzie. Chociaż i to nie obroniło organizatorów przed opóźnieniami. W tym roku wyścig został przerwany na 6 godzin z powodu deszczu i dwóch ostrzeżeń o tornadach.

W trakcie zmagań, kierowcy mogą korzystać z pit-stopów, gdzie możliwa jest zmiana opon i dotankowanie samochodów. Najczęściej ma to miejsce, gdy na torze pojawia się safety car, ale zjazdy możliwe są tylko w momencie informacji o otwarciu alei serwisowej. W trakcie wyścigu najważniejsze są cztery flagi. Żółta ostrzega przed niebezpieczeństwem na torze, zielona zapowiada restart wyścigu od linii startu-mety, biała, że zawodnicy wjechali na ostatnie okrążenie i oczywiście czarno-biała szachownica, która kończy wyścig.

Każdy słynny wyścig ma zapisane na kartach historii swoje rekordy. Tak jest również w przypadku Daytona 500 i toru, na którym jest on rozgrywany. Oto najciekawsze z nich:

Rekord prędkości owalnej części toru w trakcie wyścigowego weekendu wynosi 210,36 mph (338,548 km/h) i został ustanowiony w kwalifikacjach wyścigu Daytona 500 w 1987 roku przez Billiego Elliotta zasiadającego za kierownicą Forda Thunderbirda.

fot. Ford

Najwyższą średnią prędkość w historii całego wyścigu - 177.602 mph osiągnął w 1980 roku Buddy Baker.

Najwięcej zwycięstw w Daytona 500 ma na swoim koncie absolutna legenda NASCAR - Richard Petty - kierowca m.in kultowego Dodge Chargera w barwach STP. Petty jest również rekordzistą m.in w największej ilości okrążeń na prowadzeniu w karierze (780) i największej różnicy czasowej między zwycięzcą a drugim zawodnikiem (5 mil, czyli 2 okrążenia).

Dodge Charger STP

Rekord w kategorii najmniejszej różnicy czasowej na mecie Daytona 500 należy do Kevina Harvicka, który w 2007 roku wyprzedził Marka Martina zaledwie o 0.020 sekundy. Tę bardzo emocjonującą końcówkę wyścigu i walkę o zwycięstwo możecie zobaczyć na poniższym filmie.

Rekord okrążenia Daytona International Speedway nie należy jednak do zawodnika i auta z serii NASCAR. W 2013 roku Colin Braun w prototypie o nazwie Daytona Prototype przygotowanym do wyścigów długodystansowych pokonał owalne okrążenie w czasie 0:40.364.

Daytona Prototype

Daytona 500 cieszy się w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie ogromną popularnością. Na samym torze jest w stanie usiąść 170 000 fanów a w telewizji zmagania kierowców ogląda około 20 milionów widzów.

Zwycięzcą pierwszego Daytona 500 w 1959 roku był Lee Petty - ojciec absolutnego rekordzisty NASCAR, Richarda Pettiego.

fot. NASCAR

Największą wygraną pieniężną dla zwycięzcy wyścigu Daytona 500 była kwota 2 277 975 dolarów, którą w 2000 roku otrzymał Dale Jarrett.

Najmłodszym zwycięzcą Daytona 500 jest Trevor Bayne, który wygrał wyścig dokładnie dzień po swoich 20. urodzinach.

Najstarszym zwycięzcą jest z kolei Bobby Allison, który w 1988 roku wygrał Daytona 500 w wieku 50 lat, 2 miesięcy i 11 dni.

fot. NASCAR

Wyścig Daytona 500 gdzie prędkości dochodzą do 200 mph stwarza wiele niebezpiecznych sytuacji i dochodziło na nim wielokrotnie do poważnych wypadków. W trakcie swojej 56-letniej historii w ramach prawie tygodniowych przygotowań do wyścigu, jak i samego Daytona 500, zginęło trzech wybitnych kierowców serii NASCAR

Neil Bonnett (1946-1994)

Tragiczny dla Daytona 500 był rok 1994. 11 lutego w trakcie sesji treningowej Chevrolet prowadzony przez Neila Bonnett wpadł w poślizg na Turn 4, zjechał w dół toru a następnie z dużą prędkością, prawie czołowo uderzył w górną ścianę. Śmierć zawodnika stwierdzono w centrum medycznym Halifax znajdującym się wewnątrz toru.

Neil Bonnett w trakcie swojej 18-letniej kariery zwyciężył w 18 wyścigów serii NASCAR a 20 razy stawał na pole position. W historii zapisał się jako zwycięzca pierwszego wyścigu NASCAR rozegranego za granicą Stanów Zjednoczonych. Był to rozegrany w 1988 roku Goodyear 500 w Australii.

Neil Bonnett w swoim Chevrolecie w 1985 roku

Rodney Orr (1962-1994)

W tym samym roku, trzy dni po śmierci Bonnetta, w trakcie kolejnej sesji treningowej ciężkiemu wypadkowi uległ Rodney Orr. Wchodząc w Turn 2 za kierownicą auto wpadło w poślizg, uderzyło w ścianę, obróciło się i ponownie uderzyło w ścianę dachem. W trakcie analizy wypadku eksperci stwierdzili, że do wypadku doszło z powodu pęknięcia śruby mocującej amortyzator Forda Thunderbirda.

Rodney Orr ze względu na swój młody wiek nie osiągnął w NASCAR wielkich sukcesów. W 1993 roku został mistrzem serii towarzyszącej Goody's Dash Series.

Rodney Orr na torze Daytona 500

Dale Earnhardt Sr. (1951- 2001)

W 2001 roku doszło do ostatniego tragicznego wypadku w trakcie weekendu Daytona 500. Chevrolet Monte Carlo prowadzony przez Dale Earnhardta wchodził w ostatni zakręt całego wyścigu. Doszło na nim do kontaktu z innym zawodnikiem - Sterlingiem Marlin. Chevrolet wpadł w poślizg a następnie od strony pasażera uderzył w niego nadjeżdżający Ken Schrader. Auto Earnhardta uderzyło pod ostrym kątem w ścianę, a następnie oba pojazdy zsunęły się w dół toru. Przyczyną śmierci było pęknięcie podstawy czaszki. Śmierć wielkiego zawodnika jakim był Dale Earnhardt nie poszła jednak na marne. Po tym niegroźnie wyglądającym wypadku, który jednak był tragiczny w skutkach, w NASCAR postawiono na bezpieczeństwo. Wynikiem tego było wprowadzenie znacznie bezpieczniejszych konstrukcji Stock Carów.

Dale Earnhardt / fot. NASCAR

Dale Earnhardt (ojciec tegorocznego zwycięzcy Daytona 500 - Dale Earnhardta Jr.) był siedmiokrotnym mistrzem NASCAR Winston Cup Series (obecnie Sprint Cup Series) w latach 1980, 1986, 1987, 1990, 1991, 1993 i 1994. W 1998 roku zwyciężył w wyścigu Daytona 500, a listę tytułów jakie otrzymał w swojej karierze można wymieniać godzinami. W późniejszym czasie Dale stworzył również własną firmę wyścigową i zespół - Dale Earnhardt Inc. Numer #3, z którym jeździł Dale, powrócił na auto serii NASCAR dopiero w tegorocznym sezonie.