Jeep Wagoneer, czyli ojciec wszystkich SUV-ów

Filip Trusz
Są w motoryzacji samochody, które w momencie premiery odmieniają całą branżę. Jednym z takich projektów był Jeep Wagoneer z 1963 r. Dzisiaj wielu uważa go za ojca wszystkich SUV-ów.

Dzisiaj w swojej ofercie każdy producent musi mieć samochód tego typu. Branża wprost oszalała na punkcie wszelkiej maści crossoverów i SUV-ów. Praktycznie co miesiąc mamy jakąś głośną premierę - od segmentów A i B po największe okręty flagowe marek premium. Zastanawialiście się kiedyś która marka jako pierwsza wprowadziła do produkcji SUV-a? Był to Jeep, który już w 1963 r. sprzedawał model Wagoneer.

Jeep Wagoneer w ofercie producenta zastąpił produkowanego od wojny Jeepa Station Wagon. Został zbudowany na bazie pickupa, a jego nadwozie Amerykanie określali właśnie mianem "station wagon", czyli po polsku kombi. Dlaczego Jeep Wagoneer uznawany jest za samochód rewolucyjny? Konkurencja spod znaku GM, Forda czy Land Rovera oferowała podobne auta, ale były one bardzo surowe i nastawione raczej na ciężką pracę. Jeep jako pierwszy zaproponował podwyższony rodzinny samochód z opcjonalnym napędem 4x4 (początkowo standardem był napęd na tył) i automatyczną skrzynią biegów, który nastawiony był na luksus. To właśnie Jeepa Wagoneer uważa się za prekursora nowoczesnych SUV-ów.

Jeep Wagoneer z 1963 r.Jeep Wagoneer z 1963 r. fot. Jeep

Jeep Wagoneer z 1966 r.Jeep Wagoneer z 1966 r. fot. Jeep

Jeep Wagoneer z 1969 r.Jeep Wagoneer z 1969 r. fot. Jeep

W Stanach Jeep Wagoneer, a u nas Range Rover

W Europie za prekursora SUV-ów uważamy oczywiście Range Rovera. Jednak Brytyjczycy pokazali prototyp Range Rovera (pod kryptonimem Velar) dopiero w 1968 r. Legendarny Range Rover wszedł do produkcji w 1970 r., czyli 7 lat później niż Jeep Wagoneer.

Land Rover Range Rover z 1970Land Rover Range Rover z 1970 fot. Land Rover

Wracamy do Jeepa Wagoneera

Jeep Wagoneer wszedł do produkcji, kiedy marka należała do koncernu Kaiser. Jeden z pierwszych SUV-ów w historii motoryzacji debiutował na rynku z 6-cylindrowym silnikiem 3.8 Tornado o mocy około o mocy około 142 KM. Silnik uważany był za bardzo oszczędny jak na swoje czasy, ale miał problemy z chłodzeniem. Dlatego w 1964 r. zaczęto sprzedawać słabszą, 135-konną odmianę Tornado.

Co ciekawe, w pierwszych egzemplarzach Wagoneera standardem był kompas, a pasy bezpieczeństwa - dodatkowo płatną opcją.

Pod maską amerykańskiego klasyka nie mogło oczywiście zabraknąć V-ósemki. Ta, produkcji AMC, dołączyła do oferty pod koniec 1965 r. Miała 5,4 l pojemności i ponad 250 KM mocy. W tym samym roku Jeep wymienił także silnik Tornado na znacznie nowocześniejszą jednostkę R6, również produkcji American Motors. W 1965 r. z listy opcji zniknęło niezależne przednie zawieszenie.

Jeep Super Wagoneer z 1966 r.Jeep Super Wagoneer z 1966 r. fot. Jeep

W 1966 r. Wagoneer doczekał się pierwszego liftingu, który przyniósł modelowi nowy przód. W ofercie pojawiła się także odmiana Super Wagoneer ze wzmocnioną do 270 KM V-ósemką AMC. Super Wagoneer był najlepiej wyposażoną wersją SUV-a. Uważany jest dzisiaj za prekursora luksusowych SUV-ów premium.

Jeep Super Wagoneer z 1966 r.Jeep Super Wagoneer z 1966 r. fot. Jeep

Dalszy rozwój Jeepa Wagoneer

Jeep w dalszym ciągu rozwijał swój model i porządkował ofertę. W 1967 r. zdecydowano się wycofać z produkcji Wagoneera z napędem na tył, wersja AWD cieszyła się znacznie większym zainteresowaniem. Rok później zniknęła wersja dwudrzwiowa, ponieważ większość klientów wybierała Wagoneera czterodrzwiowego.

W 1970 r. Kaiser Jeep Corporation zostało wchłonięte przez AMC. Nowy właściciel ulepszał konstrukcję, skupiając się w początkowych latach na lepszym wyciszeniu i poprawie właściwości jezdnych. W ofercie pojawiały się też nowe silniki - jednostki V8 o pojemnościach 5.4, 5.7 (konstrukcja Buicka), 5.9 oraz 6.6 litra. W 1974 r. AMC przywróciło do życia dwudrzwiowego Wagoneera. Jednak na jego bazie powstał zupełnie nowy model o nazwie Cherokee. Jeep Cherokee miał być kierowany przede wszystkim do młodych kierowców, a Wagoneer był propozycją typowo rodzinną.

Jeep Wagoneer z 1973Jeep Wagoneer z 1973 fot. Jeep

Jeep Wagoneer z 1974Jeep Wagoneer z 1974 fot. Jeep

Po wprowadzeniu do sprzedaży Cherokee, AMC zaczęło pozycjonować Wagoneera coraz wyżej. Bardzo dużą popularnością cieszyła się bogato wyposażona wersja Limited, która oferowała wyższy luksus niż Super Wagoneer. W 1981 r. w ofercie były trzy Wagoneery - bazowa wersja Custom, lepiej wyposażona Brougham oraz topowa Limited. W 1984 r. Jeep nie sprzedawał już ani Wagoneera Custom, ani Brougham,a w ofercie pozostała tylko odmiana Limited.

W tym samym roku zdecydowano, że produkowana będzie tylko jedna, już w standardzie bardzo bogato wyposażona odmiana Wagoneera i będzie nią właśnie Limited, ale pod nową nazwą. Tak w 1984 r. narodził się Jeep Grand Wagoneer, który produkowany był do końca życia SUV-a. W 1984 r. AMC wyprodukowało 20 019 Jeepów Grand Wagoneer.

Jeep Wagoneer z 1984 r.Jeep Wagoneer z 1984 r. fot. Jeep

Ostatnie lata pod skrzydłami Chryslera

2 marca 1987 r. American Motors zostało kupione przez Chryslera. Nowy właściciel zamierzał kontynuować produkcję Grand Wagoneera. Mimo wielu lat na karku konstrukcja wciąż cieszyła się dużym zainteresowaniem i Chrysler w nią nie ingerował. Pod maską zostawił nawet V-ósemkę AMC, a nie zdecydował się na wykorzystanie swojego silnika. Jeep pod okiem nowego właściciela cały czas usprawniał model, eliminując pomniejsze błędy i usterki, a także wzbogacając wyposażenie. W powszechnej opinii egzemplarze z lat 1987-1991 to najlepsze Grand Wagoneery w historii. Zapewniały też Chryslerowi stały dochód - popyt na Jeepa nie słabł, a producent na każdym egzemplarzu zarabiał ok. 5-6 tysięcy dolarów.

Decyzję o zakończeniu produkcji Jeepa Wagoneera SJ Chrysler podjął w 1991 r. Przez ostatni rok produkcji na drogi wyjechało dokładnie 1560 sztuk Grand Wagoneera SJ. Na specjalne życzenie klienta Jeep montował na desce rozdzielczej okolicznościową plakietkę "Final Edition Jeep Grand Wagoneer".

Jeep Grand Wagoneer z 1987 r.Jeep Grand Wagoneer z 1987 r. fot. Jeep

Ostatni Jeep zjechał z taśmy produkcyjnej w Toledo (stan Ohio) 21 czerwca 1991 roku. Wagoneer był jednym z najdłużej produkowanych samochodów na tej samej platformie w Stanach Zjednoczonych - od rozpoczęcia produkcji do 1991 minęło aż 29 lat. Prekursor SUV-ów błyskawicznie stał się klasykiem, a jego cena na aukcjach tylko rośnie. Do dzisiaj ma grono oddanych kierowców.

W ofercie Jeepa został zastąpiony dobrze nam znanym modelem Grand Cherokee.

Jeep Wagoneer z 1986Jeep Wagoneer z 1986 fot. Jeep

Jaka przyszłość czeka Jeepa Wagoneera?

Jeepa Wagoneera w ofercie Jeepa nie ma od dłuższego czasu, ale to się może już niedługo zmienić. Koncern FCA ostatnio bardzo mocno inwestuje w markę i wprowadza do sprzedaży kolejne modele. Amerykańskie media donoszą, że po pojawieniu się w ofercie małego Renegade'a i kompaktowego Compassa, teraz Jeep może się zająć drugim biegunem swojej oferty. Jeep Wagoneer miałby powrócić jako nowy okręt flagowy producenta, pozycjonowany ponad Grand Cherokee.

Nowy Wagoneer niekoniecznie musi być kompletnie nowym modelem. Całkiem prawdopodobne, że Wagoneer powróci jako topowa odmiana nowej generacji Grand Cherokee. SUV miałby być kierowany do najbogatszych klientów i konkurować bezpośrednio z pojazdami marek premium. Miałby oferować najmocniejsze silniki i wyposażenie z najwyższej półki. Możliwe, że byłby też lekko przedłużony. A przynajmniej takie informacje pojawiają się coraz częściej na amerykańskich portalach.

Jeep Grand Cherokee TrackhawkJeep Grand Cherokee Trackhawk fot. Jeep

Więcej o:
Copyright © Agora SA