Seat przekroczył sześćdziesiątkę

Seat (Sociedad Española de Automóviles de Turismo) świętuje w tym roku 60. urodziny. Poznaj bliżej dzieje hiszpańskiej marki

Założona 9 maja 1950 roku firma zatrudnia dziś w barcelońskiej centrali 11 000 pracowników, a kolejne 1300 osób pracuje w firmowym ośrodku badawczo-rozwojowym. Dzienna produkcja samochodów w głównym zakładzie produkcyjnym w Martorell wynosi około 2000 egzemplarzy. Od 1953 roku SEAT wyprodukował ponad 16 milionów pojazdów, z czego 337 000 przypada na rok 2009. Dwie trzecie produkcji trafia na eksport, w większości do krajów europejskich. W 72 krajach świata działa ponad 3000 salonów sprzedaży i stacji obsługi samochodów SEAT.

Jak doszło do powstania marki Seat ? Kilka lat po zakończeniu wojny hiszpański park pojazdów był w opłakanym stanie. Nie działała żadna fabryka, a potrzeby transportowe ludności zaspokajały motocykle lub mikrosamochody z silnikami motocyklowymi. Po kilku nieudanych próbach projekt SEAT nabrał kształtu w 1948 roku jako wspólna inicjatywa rządu i grupy prywatnych inwestorów. Kontakty nawiązane z kilkoma zagranicznymi producentami zaowocowały wreszcie podpisaniem umowy z Fiatem.

Budowę fabryki rozpoczęto w barcelońskiej Zona Franca, niedaleko portu na 20-hektarowym terenie. Wybór stolicy Katalonii nie był przypadkowy. Od początku XX wieku Barcelona była centrum hiszpańskiego przemysłu samochodowego. Produkowano tu zarówno pojazdy marek krajowych (Hispano-Suiza, Elizalde), jak i zagranicznych (Ford Motor Ibérica, General Motors Peninsular). Linię montażową uruchomiono w maju 1953 roku, a 13 listopada z fabryki wyjechał pierwszy samochód. Był to model 1400 A - sedan z tylnym napędem i czterocylindrowym zamontowanym z przodu silnikiem o mocy 44 KM. Dzienna produkcja wynosiła 5 samochodów, a załoga liczyła 925 osób. W 1957 roku wyprodukowano już 10 000 samochodów.

W 1957 roku SEAT wprowadził na rynek model 600, który praktycznie zmotoryzował kraj. Pojawienie się "sześćsetki" zmieniło wygląd hiszpańskich dróg i ulic, z których stopniowo zaczęły znikać tysiące tak popularnych dotychczas mikrosamochodów i motocykli. SEAT 600 był wreszcie prawdziwym samochodem, z czterocylindrowym silnikiem i metalowymi drzwiami. Mogły nim podróżować 4 osoby i miał nawet ogrzewanie! Do 1973 roku wyprodukowano 800 000 egzemplarzy modelu. Wkrótce potem zawarto korzystniejszą umowę licencyjną z Fiatem, dzięki której w latach 1970-1973 SEAT 600 był najlepiej sprzedającym się samochodem w Finlandii. Na podstawie nowej umowy między akcjonariuszami Fiat zwiększył udział w spółce do 36%.

W 1968 roku na rynku zadebiutował SEAT 124. Firma zatrudniała wtedy 20 000 pracowników i produkowała 200 000 samochodów rocznie. Właścicielem milionowego SEAT-a - żółtego 124 - została Rosa Zumárraga, zwyciężczyni teleturnieju "Un millón para el mejor" emitowanego przez hiszpańską telewizję. Rok później na rynek trafił model 1430 oraz SEAT 124 w wersji kombi. Na fali sukcesów firma zorganizowała zawody Fórmula 1430, w których startowali kierowcy za kierownicą popularnych sedanów wyposażonych w pojedynczy fotel i silnik z dwoma wałkami rozrządu. Obok licznych zwycięstw w klasyfikacji krajowej uczestnicy tej serii dwukrotnie zajmowali drugie miejsca w klasyfikacji europejskiej oraz trzecie i czwarte miejsce w legendarnym Rajdzie Monte Carlo w 1977 roku, w którym samochodami 1400-1800 wystartowali Antonio Zanini i Salvador Ca?ellas.

Zgodnie z ówczesnymi motoryzacyjnymi trendami, w nowym modelu 127 SEAT zastosował przedni napęd. Był to także pierwszy samochód hiszpańskiej firmy, w którym cały zespół napędowy (silnik i skrzynia biegów) znalazły się w przedniej części pojazdu. Do wprowadzonej na rynek w 1972 roku wersji trzydrzwiowej wkrótce dołączyły wersje 4- i pięciodrzwiowe, opracowane samodzielnie przez SEAT?a. W 1975 roku otwarto Centrum Techniczne w Martorell, które miało zająć się konstruowaniem unikatowych produktów. Tam właśnie powstał SEAT 133 - pierwsza oryginalna konstrukcja firmy oparta na platformie 850. Licencje na ten samochód sprzedano do Argentyny i Egiptu. W Centrum zaprojektowano także 52-konny silnik o pojemności 1010 cm3 do modelu 127 Especial.

Hiszpanie opracowali także odważny model 1200/1430 Sport. Nadwozie zaprojektowane przez Włocha Aldo Sassano miało być pierwotnie wykorzystane przez NSU w pojeździe z silnikiem zamontowanym z tyłu - stąd kratki wentylacyjne w tylnych błotnikach. W Seacie zdecydowano się jednak na silnik umieszczony poprzecznie z przodu i pochylony pod kątem 16 stopni. Kratki wentylacyjne pozostały jako element systemu przewietrzania bagażnika. Podwozie samochodu pochodziło z modelu 127, a 67-konny silnik zaadaptowano z większego modelu 124. Coupe wkrótce otrzymało przydomek Bocanegra ("czarne usta") - ze względu na charakterystyczny plastikowy pas, w którym osadzono reflektory i atrapę chłodnicy. Do wątku Bocanegra SEAT powrócił w 2008 roku, prezentując samochód studyjny o takiej nazwie, a od 2010 roku firma oferuje pakiet stylizacyjny do modelu Ibiza SC nawiązujący do legendarnego wizerunku częściowo czarnego przodu auta.

W księgach firmy sytuacja przedstawiała się coraz mniej różowo. W bilansie za rok 1978 wykazano stratę 10 374 milionów peset i 288 487 wyprodukowanych samochodów. Zniesienie ograniczeń importowych i polityka przemysłowa rządu zachęcała zagraniczne do wchodzenia na hiszpański rynek. INI i banki będące akcjonariuszami SEAT-a zaproponowały stopniową sprzedaż do 81% akcji Fiatowi w ciągu dwóch lat w celu pozyskania kapitału. Fiat przyjął tę propozycję po długich negocjacjach, stawiając jednak szereg warunków, takich jak liberalizacja cen samochodów, redukcja zatrudnienia oraz państwowe gwarancje dla zaciągniętych kredytów. Jednak przyszłość szykowała dla SEAT-a jeszcze większe niespodzianki.

Firma niezbyt pewnie wkraczała w lata 80. Udział w rynku skurczył się do 26%, zmniejszono zatrudnienie, a straty w 1982 roku wyniosły 23 655 milionów peset. Zadłużony po uszy Fiat postanowił wycofać się z drugiej fazy podwyższania kapitału. Zawarto umowę, na mocy której Fiat sprzedał posiadane akcje za symboliczną pesetę i zobowiązał się kupić 400 000 pojazdów wyprodukowanych w Hiszpanii przez najbliższe pięć lat, celem ich sprzedaży we swojej sieci dealerskiej i pod swoją marką. Jednocześnie SEAT mógł eksportować własne modele nie produkowane na włoskiej licencji.

Dla hiszpańskiej marki nadszedł przełomowy moment, w którym musiała otrząsnąć się po niepowodzeniach i zacząć wiele rzeczy od nowa. Restrukturyzacji towarzyszyło wprowadzenie nowego błękitnego logo oraz nazewnictwa nowych modeli nawiązującego do nazw hiszpańskich miast - Ronda, Malaga, Marbella, Ibiza . SEAT podpisał także umowę na dystrybucję modeli Audi i VW we własnej sieci dealerskiej oraz na produkcję modeli Polo/Derby i Passat/Santana w Hiszpanii. Był to pierwszy krok prowadzący do nawiązania wyjątkowo korzystnej współpracy przez obu partnerów.

Po tym jak Prezesowi VW dr Carlowi H. Hahnowi udało się przekonać hiszpańskiego premiera Felipe Gonzáleza do zgody na prywatyzację SEAT-a, koncern z Wolfsburga zakupił pierwszy pakiet 51 procent akcji 18 czerwca 1986 roku. Jeszcze przed Bożym Narodzeniem tego samego roku Niemcy zwiększyli swój stan posiadania do 75% akcji SEAT-a. Wtedy też ruszył tak ważny dla Hiszpanów eksport. Niespodzianką był fakt, że pierwsze egzemplarze (modelu Ronda) zostały sprzedane do Holandii! W 1983 roku nowa filia VW rozpoczęła działalność w Niemczech - początkowo za pośrednictwem importera, a od 1986 już przez własne przedstawicielstwo - SEAT Deutschland GmbH z siedzibą w Mörfelden-Walldorf. Od tego czasu do Niemiec sprowadzono ponad milion samochodów marki SEAT. Proces integracji przebiegał powoli i wymagał od VW zainwestowania 500 miliardów peset.

W 1989 roku firma wyprodukowała 474 149 pojazdów i wreszcie przestała przynosić straty. SEAT odpowiadał wówczas za 15,2% łącznej produkcji grupy VW, co Niemcy uznali za wystarczający powód, by 1999 roku powiększyć posiadany pakiet akcji do 99,9%. Nowo budowana fabryka w Martorell miała stać się głównym zakładem produkcyjnym marki. Po pełnej integracji z niemieckim koncernem SEAT wycofał z salonów sprzedaży samochody VW i Audi i przystąpił do prac nad nową gamą własnych modeli. Goście Salonu Motoryzacyjnego w Barcelonie w 1991 roku mogli jako pierwsi zobaczyć liftbacka Toledo zaprojektowanego przez Giugiaro, opracowanego w całości z wykorzystaniem technologii Volkswagena.

W październiku 1993 zapadła decyzja o zamknięciu fabryki w Zona Franca. Pozostawiono tam jedynie biura i prasy do produkcji komponentów, zaś montaż Toledo przeniesiono do Martorell. Zamknięcie symbolicznego zakładu wzbudziło niezadowolenie i protesty związków w stopniu zagrażającym przyszłości SEAT-a. VW wyraził gotowość zainwestowania 130 miliardów peset w ratowanie firmy, pod warunkiem, że do akcji przyłączy się rząd. 22 lutego 1993 roku Król Hiszpanii Juan Carlos oraz nowy Prezes Grupy Volkswagena dr Ferdinand Piëch zainaugurowali działalność fabryki w Martorell. Jako pierwsze z linii produkcyjnych zjechały Ibizy drugiej generacji i sedany Cordoba.

Produkcję zaprezentowanej w 1995 roku Alhambry oraz bliźniaczych VW Sharana i Forda Galaxy zlokalizowano w Portugalii. Była to pierwsza fabryka SEAT-a poza Hiszpanią. W 1996 roku na rynku pojawiły się kolejne modele oparte na udanej Ibizie - dwudrzwiowa Cordoba SX oraz van Inca. W kolejnym roku wprowadzono pierwszą sportową Ibizę Cupra, miejską Arosę oraz kombi Cordoba Vario. SEAT Sport odniósł natomiast trzy kolejne zwycięstwa w Rajdowych Mistrzostwach Świata w kategorii pojazdów z silnikami do 2 litrów w latach 1996-1998.

Dynamiczna linia jako element stylistyczny SEAT-a na XXI wiek została wprowadzona przez nowego głównego projektanta marki Waltera da Slivę po raz pierwszy w prototypach Salsa i Tango. Pojawiły się kolejne wersje Leona (150 KM TDI, Cupra, Cupra R i FR), Alhambra i Arosa przeszły facelifting, wprowadzono trzecią generację Ibizy i drugą generację Cordoby, a SEAT Sport zaoferował limitowaną serię modelu Ibiza Cupra R. Po wygraniu Rajdu Niemiec Cordobą WRC SEAT wycofał się z tej imprezy, ale wrócił na hiszpańskie tory organizując pierwszy Supercopa Leon w 2002 roku. Przyjęto także nowy slogan, nawiązujący do śródziemnomorskiego rodowodu marki: autoemocion.

W 2003 roku firma postanowiła ponownie przystąpić do rywalizacji na arenach sportowych. Zgłosiła model Toledo Cupra do Europejskich Mistrzostw Samochodów Turystycznych (ETCC). Po dwóch edycjach rozegranych w 2004 i 2005 impreza nabrała charakteru globalnego, zamieniając się w WTCC. Kierowcy SEAT-a startowali początkowo samochodami Toledo Cupra, ale w połowie sezonu zastąpiono je nowym Leonem. Już pierwsze wyniki były znakomite (3. miejsce w 2006 i 2 miejsce w 2007 roku), a w 2008 i 2009 roku Leon TDI zdobył tytuły w klasyfikacji kierowców i producentów. Hiszpańskiej marce jako pierwszej udało się zdobyć tytuł mistrza świata samochodów turystycznych korzystając z pojazdów napędzanych silnikami Diesla.

Obecnie marka oferuje pięć modeli - Ibizę, Leona , Alteę, Exeo i Alhambrę. Najmocniejsze i najbardziej sportowe z nich to wersje FR i CUPRA. SEAT ma także coś dla kierowców ceniących oszczędną jazdę. Odmiany ECOMOTIVE należą do najbardziej oszczędnych w swoich kategoriach. SEAT spełnia zróżnicowane życzenia swoich klientów, oferując między innymi zarówno model Leon CUPRA R o mocy 265 KM/195 kW, jak i Ibizę ECOMOTIVE emitującą CO2 w ilości zaledwie 98 g/km.

Jednym z celów firmy jest rozwijanie strategii sprzyjającej ochronie środowiska. SEAT realizuje ambitny projekt produkcji czystej energii elektrycznej w zakładach w Martorell, gdzie mają jej dostarczać ogniwa słoneczne o powierzchni 320 000 m2. Dzięki tej inwestycji fabryka stanie się jednym z najbardziej proekologicznych zakładów w swoim sektorze. Opracowany wspólnie z grupą Gestamp system ogniw fotowoltaicznych o mocy 10 MW będzie wytwarzał ponad 13 milionów kWh energii elektrycznej rocznie, co odpowiada rocznemu jej zużyciu przez 3000 gospodarstw domowych. Taka ilość czystej elektryczności pozwoli obniżyć emisję CO2 do atmosfery o ponad 6200 ton w skali roku.

Coś dla ochłody - dużo lodu i Seat Leon

Ognisty Leon Cupra R - GALERIA ZDJĘĆ

Seat Ibiza Sport 1.9 TDI - test - ZOBACZ TUTAJ

Samochody: Seat Leon - ogłoszenia

Więcej o:
Copyright © Agora SA